Araç Dolandiricilari Artik Noterleri Geçemeyecek
Batman 1’nci noterligi hayata geçirdigi “Yeni Ön Büro Ve Form” sistemiyle Türkiye’de bir ilke imza atti. Noter, bu uygulama ile birlikte dolandiriciligin önüne geçmeyi hedefliyor.
Bu uygulama ile dolandiricilardan korunmayi hedeflediklerini belirten Batman 1’nci Noteri Mehmet Sirin Erdogan, “Bilindigi üzere öncelikle bizim gelen vatandaslari korumamiz da gerekiyor. Biz bir güven kurumuyuz. Güven kurumu olmamiz nedeniyle bize gelen vatandaslarin dolandiricilara karsi uyanik da olmalari gerekiyor. Kimisi tabii uyanik olamayabiliyor, dolandirilabiliyor. Biz, geçmiste bunu hem noterligimizde hem diger noterliklerde yasadik. Bu sebeple de vatandas bize müracaat ettiginde bir ön büro sistemi kurduk" dedi.
"Ön sözlesmeyi hayata geçirdikten sonra bizim noterligimizde dolandiricilik vakalarina rastlanmaz oldu"
Ön büro sisteminde vatandasin önce meramini dinlediklerini aktaran Erdogan, "Vatandasin islemi nedir? Vatandasin genellikle bizim noterligimizde araç satis isleminin yogun oldugunu görüyoruz. Araç satislarinda da vatandaslarin bilemeyecegi üçüncü kisiler gelen vatandaslari dolandirabiliyorlar. Bunun önüne geçmek için bir form uygulamasi yani ön sözlesme dedigimiz bir sözlesmeyi hayata geçirmeye çalistik ve basarili da olduk. Bu ön sözlesmeyi hayata geçirdikten sonra bizim noterligimizde dolandiricilik vakalarina rastlanmaz oldu. Bu ön sözlesmede neden bahsediyoruz? Özellikle araç saticisi veya araç alicisi kim, para kimin hesabina geliyor bunu sorguluyoruz. Para sayet saticinin degil de üçüncü kisinin hesabina gidiyorsa risk basliyor. Veya para bizzat alici tarafindan degil de bir baskasi tarafindan gönderiliyorsa yine risk basliyor" diye konustu.
"Bu riskleri bertaraf edebilmek için biz formumuzda öncelikle ilk soru olarak para nereden geliyor sorusunu soruyoruz" diyen Erdogan, sözlerine söyle devam etti:
"Eger para üçüncü kisinin hesabindan geliyorsa bunu forma yaziyoruz. Kim gönderiyor, adi, soyadi, TC kimlik numarasi, telefon numarasi ve IBAN numarasi. Yine eger para üçüncü kisinin hesabina gidiyorsa, bu üçüncü kisi kimdir. Adi, soyadi, TC kimlik numarasi, IBAN numarasi ve telefon numarasi. Biz, bu bilgileri forma aldiktan sonra taraflarin imzalarini da aliyoruz. Taraflar bu ön sözlesmeyi bir anlamda kabul etmis oluyorlar. Arkasindan diger bilgileri soruyoruz. Diger bilgiler nedir. Bir önemli bilgi aracin kilometresi. Vatandas aracin kilometresini daha sonra degistirme imkanina sahip olabiliyor veya noteri suçlayabiliyor. Kilometresi 100 degil de 110’du veya 55’ti. Bunun da önüne geçmek için kilometre bilgisini aliyoruz."
Satis verilerini aldiklarini kaydeden Erdogan, "Satis verisi derken satis meblagi yani aracini kaça satmis. 500 bine mi satmis, 600 bine mi satmis. Geçmis dönemde yasadigimiz vakalarda örnegin araç 900 bin lira bedelle satiliyor, daha sonra bu bedelin yüksek olmasinin sebebi bankalara gidip bankalardan kredi almak. Kredilerini aldiktan sonra vatandaslar satis sözlesmesini muhasebecilerine gönderdiklerinde muhasebecilerin fazla vergi ödeyebilecegi uyarisi karsisinda tekrar noterlere müracaat edip, ’biz bu satis bedelini yanlis söyledik lütfen bunu düzeltin’ diyorlar. Bunun da önüne geçebilmek için forma, satis bedelini biz yaziyoruz ve vatandas daha sonra geldiginde ya ben yanlis söylemistim seklinde sikayetlerde bulunsa bile bunun bir anlam ifade etmedigini söylüyoruz" diye konustu.
Kendi beyanlarini yazili olarak ön sözlesmeye yazdiklarini aktaran Erdogan, "Ön sözlesmede yazmis oldugumuz satis bedeli disindaki diger bilgileri ve özellikle de üçüncü kisinin hesabina para gidiyorsa bu üçüncü kisinin bilgilerine biz satis sözlesmesinin içine de yaziyoruz. Yani taraflar satis sözlesmesinin içinde satis bedelinin kime gittigini, adi, soyadi, telefon numarasi ve IBAN numarasiyla görüyorlar, teyit ediyorlar ve imzalarini ona göre atiyorlar. Biz bunu yaptiktan sonra ileride sonrasinda ya satis bedelini sen bana göndermedin amcamin ogluna gönderdin. Veyahut satis bedelini yanlis yerden geldi sekli itirazlarin bir anlami olmuyor" seklinde konustu.
"Lütfen satis sözlesmesini imzalamadan taraflarin IBAN’ina para göndermeyin"
Erdogan, sözlerini söyle dürdürdü: "Aslinda buradaki amacimiz dolandiricilarin dolandirabilecekleri kisileri dolandirmamasi için engel olusturacak bir ön çalisma. Burada da basarili oldugumuzu düsünüyorum. Formu baslattigimiz tarihten bu yana dolandiricilik vakalari bizim noterligimizde yasanmadi. Özellikle bizim personelimiz bu konuda çok hassas, çok dikkatli. Her gelen vatandasi uyarmakta. Bizim bir baska önceligimiz de vatandasa para ödemesi yapmadan önce uyarida bulunuyoruz. Lütfen satis sözlesmesini imzalamadan taraflarin IBAN’ina para göndermeyin. Önce satis sözlesmesini imzalayin, imzalandiktan sonra para transferlerinizi yapin ve para transferi yapildiktan sonra da bize onay verin. Transfer yapilmistir islemi noter bey imzalayabilir diye. Bu islemler bittikten, para transferi de gerçeklestikten sonra noter olarak ben veya yanimdaki imza yetkili arkadaslarimiz satis sözlesmesini imzalayabiliyorlar.”
“Taraflar degil, 3’ncü kisiler dolandiriyor”
Araç alim ve satiminda çogu dolandiricilik vakalarinda taraflarin degil, 3’ncü kisilerin taraflari dolandirdigini söyleyen Erdogan, “Haftada ortalama 3 defa dolandiricilik vakalariyla karsilasiyorduk. Vatandas disarida dolandiriliyor, içeriye geliyor islemi bitiriyoruz bir bakmissiniz 500 bin lira 900 bin lira gibi rakamlarin uçtugunu, gittigini görüyoruz. Bu dolandiricilik vakalarinda aslinda taraflar bir birini dolandirmiyor. Üçüncü kisiler taraflari dolandiriyor. 3. Kisiler nasil dolandiriyor, telefondan arayarak örnegin 500 bin liralik bir araci 300 bin liraya satacagi vaadiyle bir tarafi dolandiriyor. Diger tarafi da arayarak 500 bin liralik araci 700 bin liraya alacagim vaadiyle dolandiriyor. Her iki tarafa da taraflarin akraba oldugunu ama birbirlerine bu rakamlari söylememeleri gerektigi seklinde baskilarla iki tarafi da su istimal ediyor. Taraflar da kisa sürede para kazanma hirsi ve arzusuyla 400 bin liralik araci 600 bin liraya satabilecek duygusuyla hareket ediyor satici, alicida 500 bin liralik 350 bin liraya alacagim hayaliyle hareket ediyor. Maalesef iki tarafta dolandiriliyor. Bu vakalar adliyeye intikal ediyor ama neticede dolandiricilar parayi aldiktan sonra telefonlarini kapatiyorlar, aldiklari parayi da aninda baska hesaplara dagitarak ortadan yok oluyorlar” ifadelerinde bulundu.