'Çeltik' Tarimindan 'Çelik' Saniyiine

Atatürk’ün talimatiyla dönemin Basbakani Ismet Inönü tarafindan 3 Nisan 1937 tarihinde Karabük Demir ve Çelik Fabrikalarinin (KARDEMIR) temelinin atilmasiyla gelecegi degisen Karabük, bugün kurulusunun 86. yil dönümünü kutluyor.

'Çeltik' Tarimindan 'Çelik' Saniyiine
Atatürk’ün talimatiyla baslatilan ulusal sanayilesme hamlesi çerçevesinde 1930’lu yillarda yapimina karar verilen demir ve çelik fabrikalarinin yeri konusunda dönemin Genelkurmay Baskani Fevzi Çakmak’in "Düsman ordusunun top menziline düsmeyecek kadar içerlek, piyadenin ulasamayacagi kadar kuytu, süvarinin dörtnala kalkamayacagi kadar sarp bir yerde kurulmalidir" sözü üzerine Filyos Irmagi’nin kollari olan Soganli ve Araç çaylarinin birlestigi arada genis çeltik tarlalari üzerinde temelleri atilan ve böylece Karabük’te çeltik tarimindan çelik sanayiine dönülerek Türkiye’nin ilk agir sanayii hamlesi baslatilmis oldu.

3 Nisan 1937’de temelleri atilan Karabük Demir ve Çelik Fabrikalarinin 2 yil sonra 6 Haziran 1939’da faaliyete geçmesiyle birlikte 13 haneli bir mahalle olan Karabük, göç alarak gelismeye ve büyümeye baslarken, 25 Haziran 1939’da belediye teskilatina kavustu.

1941 yilinda Safranbolu ilçesine bagli bucak olan Karabük 3 Mart 1953 tarihinde 6068 sayili kanunla Zonguldak’a bagli bir ilçe haline geldi. Karabük, 6 Haziran 1995 gün ve 22305 sayili Resmi Gazete’de yayimlanan 550 sayili Kanun Hükmünde Kararname ile Çankiri’dan Ovacik ve Eskipazar ilçeleri ile Zonguldak’tan Eflani, Safranbolu ve Yenice ilçelerinin birlestirilmesiyle Türkiye’nin 78. ili oldu.

Çeltik tarimindan çelik sanyiine

Türkiye’de agir demir sanayinin kurulmasina dair kanunun kabul edilmesiyle birlikte demir çelik sanayinin kurulmasi için 1925 yilinda incelemeler baslatildi. Amerikali iktisatçilar ve Rus heyeti incelemeleri ile Sümerbank ve Erkan-i Harbiye mümessillerinden bir kurul çalismalari sonrasi demir çelik sanayi kurulus yeri için maden kömürü havzasina yakin olan Karabük seçildi. 3 Nisan 1937’de dönemin Basbakani Ismet Inönü tarafindan Zonguldak’in Karabük köyünde Filyos Irmagi’nin kollari olan Soganli ve Araç çaylarinin birlestigi arada genis çeltik tarlalari üzerinde atilmis ve böylece Karabük’te çeltik tarimindan çelik sanayiine dönülerek Türkiye’nin ilk agir sanayi hamlesi baslatilmis oldu. Inönü ve Çakmak tarafindan 3 Nisan 1937’de temelleri atilan KARDEMIR, 10 Eylül 1939’da ilk Türk demirini üretti.

13 hanelik mahalleden 250 bin nüfuslu sehir

KARDEMIR, kurulmasiyla birlikte Türkiye Cumhuriyeti’nin imarinda önemli görevler üstlenirken, Eregli Demir ve Çelik Fabrikalari (ERDEMIR) ile Iskenderun Demir ve Çelik A.S.’nin (ISDEMIR) kurulmasinda rol almasi nedeniyle "fabrika kuran fabrika" unvanini aldi. Kuruldugu günden itibaren istihdama sagladigi katkiyla birlikte Karabük, 13 haneli mahalleden bugün 250 bin nüfuslu modern bir sehre büründü.

Yillik 3 milyon ton çelik üretim kapasitesine sahip olan KARDEMIR, bölge ülkeleri arasindaki en büyük, ülkedeki tek ray ve tren tekeri üreticisi konumunda yer aliyor. Son yillarda yaptigi yatirimlarla savunma sanayii ve otomotiv alanina da destek vermeye baslayan KARDEMIR, agir profil ve kalin kangal üretiminde de ülkenin tek milli markasi konumunda yer aliyor.
Kaynak: İHA