Dünyada Her Yil 55 Bin Kisi Kuduzdan Ölüyor

Adiyaman’in Besni ilçesine bagli üç köy, ölen bir köpekte kuduz tespit edilmesi üzerine karantinaya alindi. Bu olayla birlikte kuduz hastaligi yeniden ülke gündemindeki yerini aldi. Dünyanin en ölümcül hastaliklari arasinda kabul edilen kuduz, enfekte hayvanlarin tükürügünden, yani salyasindan insanlara bulasan bir viral hastaliktir. Genellikle isirma yoluyla diger canlilara bulasan kuduz virüsüne erken müdahale edilmesinin hayati önem tasidigini söyleyen Istanbul Esenyurt Üniversitesi Saglik Meslek Yüksekokulu Müdürü Dr. Ömer Serdar Sonceley, dünya genelinde görülen kuduz vakalarinin sayi olarak hafife alinamayacak boyuta oldugunu ifade etti.

Dr. Ömer Serdar Sonceley, elde edilen bilgilere göre; dünya genelinde günde 160 kisinin, yilda ise 55 bin kisinin kuduz hastaligindan hayatini kaybettigini, Türkiye’de ise 2008’den bu yana kadar yilda yaklasik bir veya iki ölüm vakasi görüldügünü kaydetti.



“En kötü ölüm sekli”

Virüslerle mücadele etmenin zor ancak asi basta olmak üzere diger hijyen tedbirleri sayesinde engellenebildigini belirten Sonceley, “Hastalik özelikle sinir dokuda, omurilikte ve beyinde hasar meydana getirmesiyle en kötü ölüm seklini olusturmaktadir” dedi.

Her isiran köpek veya tirmalayan kedinin kuduz olma durumunun söz konusu olmayacagini da hatirlatan Sonceley, “Türkiye’de 2014 yilinda 250 bin süpheli isirik vakasi olmus ancak bunlarin bir veya iki tane vatandasimizin ölümü ile sonuçlanmistir. Gerek insanlarda ve gerekse hayvanlarda kuduz virüsünün canli dokuya bulasmasinin ardindan önce kas dokusuna yerlesmekte, kas dokusunda üreyip belli bir sayiya ulastiktan sonra çevresel sinir sistemine dahil olmaktadir. Oradan da omurilik ve beyne kadar ulasarak tahribat olusturmaktadir” diye konustu.



Süpheli hayvan kontrol altina alinmali

Hastaligin hayvanlardaki etki sürecinden de bahseden Sonceley, “Hayvanlarda kuduz hastaliginda 3 dönem var. Baslangiç dönemi, saldirganlik dönemi ve felç dönemi. Bir insanin süpheli hayvan tarafindan isirilma veya tirmalanmasi durumunda mümkünse temasta bulunulan hayvanin kontrol altina alinmasi yani on gün süre ile müsahede altinda tutulmasi gerekiyor. Bu müsahedenin sebebi hayvanlarin gözlem altinda tutulmasidir” dedi.

Yaraya ilk müdahale hayati önem tasiyor

Dr. Ögr. Üyesi Ömer Serdar Sonceley, süpheli bir hayvan tarafindan isirilan veya tirmalanan bir kiside alinacak tedbirleri su ifadelerle anlatti:

“Virüs vücutta ilk olarak yaralanmis doku içindeki sinir dokuya geçiyor. Bu nedenle ne kadar erken müdahale edilirse o kadar etkin tedbir alinmis olur. Ilk müdahalede sabunlu su ile yara bölgesini bolca yikamak çok önemli ve etkili. Ek olarak yara yeri ne kadar büyük olursa olsun yaranin kapatilmamasi gerekmektedir.”

“Hastaligin gelisimi için isirik bölgesi önemli”

Isirik yarasinin beyne olan uzakliginin hastaligin gelisim sürecini etkiledigini kaydeden Sonceley, “Kuduz etkeninin beyne ulasma noktasinda ayak bileginden isirilma ile boyundan isirilma arasinda muazzam fark var. Tabi ki burada etkenin sayisi, isirik bölgesinin yeri, isirilan dokunun sinir yogunlugu, hastaligin gelisim sürecini etkiliyor” seklinde konustu.



“Alinan tedbirlerle kurtulmak yüzde 100 mümkün”

Hekimler tarafindan çok acil bir durum görülürse ilk etapta hazir antikorlarin isirilan insanlara verilmesi gerektigini daha sonra ise asilamaya baslandigini belirten Sonceley, “Asilamanin baslandigi ilk gün 0’inci gün olarak kabul edilirse 3, 7, ve 14. günlerde asilama yapiliyor. Alinan tedbirler ile müdahale edildiginde insanlarin yüzde 100 kurtulmasi söz konusu” dedi.

Son olarak 2007 yilinda ‘Amerikan Veteriner Hekimler Birligi’ ile ‘Amerikan Hekimler Birligi’nin Tek Saglik’ adi altinda yayinladiklari deklarasyondan da bahseden Sonceley, “Bu deklarasyon birçok bilim insani tarafindan dünyada da kabul gördü. Sebebi sagligin bir bütün oldugu anlayisidir. Zaten insanlarda görülen enfeksiyon hastaliklarin pek çogu hayvansal kaynakli. Bunun haricinde gidalardan geçen hastaliklar da söz konusu. Dolayisiyla ülkemizde de ‘Tek Saglik’ politikasinin yürütülmesi gerektigini düsünüyorum” diyerek sözlerini sonlandirdi.