Yargitay'dan Saglikçilari Üzen Haber
Yargitay, saglik çalisanlarini yakindan ilgilendiren emsal nitelikte bir karara imza atti. Yüksek Mahkeme; icap (ev) nöbetinde geçen sürenin haftalik fazla çalisma süresinin belirlenmesinde hangi sekilde degerlendirilecegi konusunda önemli bir karar verdi. Icap nöbetinde geçen sürenin tamaminin mesai sayilmayacagina dikkat çekildi.
Kadin Dogum ve Çocuk Hastanesi’nde bilgi islem görevlisi olarak çalisan personel, is sözlesmesine hakli bir sebep bulunmaksizin isveren tarafindan son verildigini ileri sürerek kidem ve ihbar tazminatlari ile bir kisim diger isçilik alacaklarinin davalilardan tahsili talebiyle Is Mahkemesi’ne basvurdu. Mahkemede ifade veren davali kurum, davanin reddine karar verilmesini istedi. Mahkeme, davanin kismen kabulüne hükmetti. Karari davali kurum temyiz edince devreye Yargitay 9. Hukuk Dairesi girdi.
Içtihat metni niteligindeki kararda; icap nöbetinde geçen sürenin fazla çalisma sayilip sayilmayacagina açiklik getirildi.
Mahkemece hükme esas alinan bilirkisi raporunda; davaci tanik anlatimlarindan hareketle, davacinin haftanin 5 günü saat 08.00-17.00 saatleri arasinda çalistigi, bir günü ise saat 17.00’den sonra sabah 8.00’ e kadar icap nöbeti tuttugu, buna göre davacinin haftanin 4 günü 08.00-17.00 saatleri arasinda bir saat ara dinlenme ile bir günü ise 24 saat çalisarak haftada 11 saat fazla çalisma yaptigi kabulüne göre hesaplama yapildigi hatirlatildi. 24 saatlik çalismadan ara dinlenme süresi düsülmedigi hatirlatildi. Dosya çerçevesindeki belgelere göre, davacinin icap nöbeti tuttugunda kaç kez göreve geldigi ve görevin kaç saat sürdügü net olarak tespit edilememekte olup fiili olarak davacinin nöbetlerde is basinda geçirdigi sürenin belirlenmesi ve buna bagli olarak haftalik ne kadar fazla mesai yaptiginin tespiti mümkün gözükmedigine dikkat çekildi.
Davacinin icap nöbeti sirasinda isyerinde olmadigi evinde veya tercih ettigi baska bir yerde zamanini geçirdigi, çagrilmasi durumunda göreve gittigi dolayisiyla çagrilmadigi zamanlarda imkani ölçüsünde serbest hareket edebildigi vurgulandi. Yapilan isin niteligi geregi icap nöbeti esnasinda sadece çagrilma durumunda is yerine gidiliyor olunsa da geri kalan zamani isçinin tamamen özgür hareket ederek geçirmesi de beklenemeyeceginin alti çizildi. Yargitay kararinda su ifadelere yer verildi: "Zira isçi çagrilmaya hazir olarak beklemektedir ve isverence çagrildiginda makul bir süre içerisinde görevi basinda olmak zorundadir. Bu anlamda isçi icap nöbeti esnasinda sehir disina çikamaz veya isyerine uzak bir yere gidemez. Ne var ki; ihtiyaç duyuldugunda isyerine gidilmek zorunda olmasi icap nöbetinde geçen tüm sürenin çalisma süresinden sayilmasini gerektirmez. Davacinin nöbet sirasinda isyerine giderek gerçeklestirdigi çalisma sebebiyle geçen süre, çalisma süresinden sayilacaktir. Isyerine gitmesini gerektirecek bir durumun ortaya çikmamasi durumunda ise, uygun bir sürenin çalisma süresinden sayilmasi hakkaniyet geregidir. Tüm bu hususlar dikkate alinarak yerlesik hale gelen içtihatlar ile icap nöbetinde fiilen daha fazla çalisildigi kanitlanmadigi takdirde, icap nöbetinde geçen sürenin 1/8’nin çalisma süresinden sayilmasi gerektigi sonucuna varilmistir. Süphesiz davaci tarafindan kanitlanan fiili çalisma süresi daha fazla ise bu süre haftalik çalisma süresine eklenecektir. Somut uyusmazlikta ise; Mahkemece hükme esas alinan bilirkisi raporunda icap nöbetinde geçen tüm çalisma süresi hesaplanmistir. Su halde; az yukarida açiklanan ilke dogrultusunda degerlendirme yapildiginda; davacinin saat 8.00-17.00 saatleri arasinda 5 gün çalistigi, 1 gün 17.00-08.00 arasi icap nöbeti tuttugu, icap nöbeti tutulan sürenin haftada 15 saat oldugu ve bu sürenin 1/8’inin haftalik 40 saat çalismaya eklendiginde 45 saati asan çalisma bulunmadigi sonucuna varilmaktadir. Açiklanan sebepler ile, mahkemece yöntemince ispatlanamayan fazla çalisma ücreti alacagi talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yazili sekilde kabulüne karar verilmesi hatali olup bozmayi gerektirmistir."
Icap nöbeti nedir, kim tutar?
Icap nöbeti (ev nöbeti); Yatakli Tedavi Kurumlari Isletme Yönetmeliginde tanimlanmis , saglik ve yardimci saglik hizmetleri personeli tarafindan evde nöbet seklinde ifa edilen bir nöbet türü olarak tanimlaniyor. Kurum tarafindan aylik icap nöbet listesi hazirlanmakta; bu listeye göre, saglik ve yardimci saglik hizmetleri sinifi personeli kuruma çagirildiklarinda bu çagriya uyarak çalistiklari kuruma gelmek zorunda kaliyor. Yatakli tedavi kurumlari, seyyar hastaneler, agiz ve dis sagligi merkezleri, aile sagligi merkezleri, toplum sagligi merkezleri ve 112 acil saglik hizmetlerinin yürütüldügü yerlerde memurlar ile sözlesmeli statüde görev yapan saglik ve yardimci saglik hizmetleri sinifi personeli tarafindan ifa ediliyor.
Kaynak: İHA
Içtihat metni niteligindeki kararda; icap nöbetinde geçen sürenin fazla çalisma sayilip sayilmayacagina açiklik getirildi.
Mahkemece hükme esas alinan bilirkisi raporunda; davaci tanik anlatimlarindan hareketle, davacinin haftanin 5 günü saat 08.00-17.00 saatleri arasinda çalistigi, bir günü ise saat 17.00’den sonra sabah 8.00’ e kadar icap nöbeti tuttugu, buna göre davacinin haftanin 4 günü 08.00-17.00 saatleri arasinda bir saat ara dinlenme ile bir günü ise 24 saat çalisarak haftada 11 saat fazla çalisma yaptigi kabulüne göre hesaplama yapildigi hatirlatildi. 24 saatlik çalismadan ara dinlenme süresi düsülmedigi hatirlatildi. Dosya çerçevesindeki belgelere göre, davacinin icap nöbeti tuttugunda kaç kez göreve geldigi ve görevin kaç saat sürdügü net olarak tespit edilememekte olup fiili olarak davacinin nöbetlerde is basinda geçirdigi sürenin belirlenmesi ve buna bagli olarak haftalik ne kadar fazla mesai yaptiginin tespiti mümkün gözükmedigine dikkat çekildi.
Davacinin icap nöbeti sirasinda isyerinde olmadigi evinde veya tercih ettigi baska bir yerde zamanini geçirdigi, çagrilmasi durumunda göreve gittigi dolayisiyla çagrilmadigi zamanlarda imkani ölçüsünde serbest hareket edebildigi vurgulandi. Yapilan isin niteligi geregi icap nöbeti esnasinda sadece çagrilma durumunda is yerine gidiliyor olunsa da geri kalan zamani isçinin tamamen özgür hareket ederek geçirmesi de beklenemeyeceginin alti çizildi. Yargitay kararinda su ifadelere yer verildi: "Zira isçi çagrilmaya hazir olarak beklemektedir ve isverence çagrildiginda makul bir süre içerisinde görevi basinda olmak zorundadir. Bu anlamda isçi icap nöbeti esnasinda sehir disina çikamaz veya isyerine uzak bir yere gidemez. Ne var ki; ihtiyaç duyuldugunda isyerine gidilmek zorunda olmasi icap nöbetinde geçen tüm sürenin çalisma süresinden sayilmasini gerektirmez. Davacinin nöbet sirasinda isyerine giderek gerçeklestirdigi çalisma sebebiyle geçen süre, çalisma süresinden sayilacaktir. Isyerine gitmesini gerektirecek bir durumun ortaya çikmamasi durumunda ise, uygun bir sürenin çalisma süresinden sayilmasi hakkaniyet geregidir. Tüm bu hususlar dikkate alinarak yerlesik hale gelen içtihatlar ile icap nöbetinde fiilen daha fazla çalisildigi kanitlanmadigi takdirde, icap nöbetinde geçen sürenin 1/8’nin çalisma süresinden sayilmasi gerektigi sonucuna varilmistir. Süphesiz davaci tarafindan kanitlanan fiili çalisma süresi daha fazla ise bu süre haftalik çalisma süresine eklenecektir. Somut uyusmazlikta ise; Mahkemece hükme esas alinan bilirkisi raporunda icap nöbetinde geçen tüm çalisma süresi hesaplanmistir. Su halde; az yukarida açiklanan ilke dogrultusunda degerlendirme yapildiginda; davacinin saat 8.00-17.00 saatleri arasinda 5 gün çalistigi, 1 gün 17.00-08.00 arasi icap nöbeti tuttugu, icap nöbeti tutulan sürenin haftada 15 saat oldugu ve bu sürenin 1/8’inin haftalik 40 saat çalismaya eklendiginde 45 saati asan çalisma bulunmadigi sonucuna varilmaktadir. Açiklanan sebepler ile, mahkemece yöntemince ispatlanamayan fazla çalisma ücreti alacagi talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yazili sekilde kabulüne karar verilmesi hatali olup bozmayi gerektirmistir."
Icap nöbeti nedir, kim tutar?
Icap nöbeti (ev nöbeti); Yatakli Tedavi Kurumlari Isletme Yönetmeliginde tanimlanmis , saglik ve yardimci saglik hizmetleri personeli tarafindan evde nöbet seklinde ifa edilen bir nöbet türü olarak tanimlaniyor. Kurum tarafindan aylik icap nöbet listesi hazirlanmakta; bu listeye göre, saglik ve yardimci saglik hizmetleri sinifi personeli kuruma çagirildiklarinda bu çagriya uyarak çalistiklari kuruma gelmek zorunda kaliyor. Yatakli tedavi kurumlari, seyyar hastaneler, agiz ve dis sagligi merkezleri, aile sagligi merkezleri, toplum sagligi merkezleri ve 112 acil saglik hizmetlerinin yürütüldügü yerlerde memurlar ile sözlesmeli statüde görev yapan saglik ve yardimci saglik hizmetleri sinifi personeli tarafindan ifa ediliyor.