YASED, Dünya Yatirim Raporu'nun Türkiye Tanitimini Gerçeklestirdi

YASED Baskani Aysem Sargin: '2021'in ilk yarisinda asinin yayginlasmasiyla birlikte pandemiyi kontrol altina alan büyük ekonomilerin iyilesme yoluna girdigini görüyoruz. Bununla birlikte pandemiyi geride biraksak da pandemi kaynakli krizin ekonomiye ve is hayatina etkilerini uzun vadede yasamaya devam edecegimiz muhtemel' UNCTAD Yatirim Arastirmalari Bölüm Baskani Richard Bolwijn: '2020'de yil içerisinde daralma çok daha yüksek iken, hem Türkiye hem de dünya için ikinci yarida ciddi bir toparlanma gördük'

Uluslararasi Yatirimcilar Dernegi (YASED) Baskani Aysem Sargin, "2021'in ilk yarisinda asinin yayginlasmasiyla birlikte pandemiyi kontrol altina alan büyük ekonomilerin iyilesme yoluna girdigini görüyoruz. Bununla birlikte pandemiyi geride biraksak da pandemi kaynakli krizin ekonomiye ve is hayatina etkilerini uzun vadede yasamaya devam edecegimiz muhtemel." dedi.

Birlesmis Milletler Ticaret ve Kalkinma Konferansi (UNCTAD) tarafindan hazirlanan Dünya Yatirim Raporu'nun Türkiye tanitimi, "Sürdürülebilir Toparlanmaya Yatirim" temasiyla Uluslararasi Yatirimcilar Dernegi (YASED) ev sahipliginde UNCTAD Yatirim Arastirmalari Bölüm Baskani Richard Bolwijn ile YASED Baskani Aysem Sargin'in katilimiyla çevrim içi gerçeklestirildi.

Sargin, program kapsaminda bu yil ilk kez düzenlenen "Küresel Yatirim Günleri" etkinligi dolayisiyla gerçeklestirilen webinarda yaptigi konusmada, 2020'nin küresel ekonomi, ticaret ve yatirimlar için zor bir yil oldugunu vurgulayarak, "2020'de küresel uluslararasi dogrudan yatirimlar yüzde 35, küresel ticaret hacmi de yüzde 7,6 daraldi. Ancak 2021'in ilk yarisinda asinin yayginlasmasiyla birlikte pandemiyi kontrol altina alan büyük ekonomilerin iyilesme yoluna girdigini görüyoruz. Bununla birlikte pandemiyi geride biraksak da pandemi kaynakli krizin ekonomiye ve is hayatina etkilerini uzun vadede yasamaya devam edecegimiz muhtemel." dedi.

Salginin sadece dijitale geçis sürecini hizlandirmakla kalmayip küresel deger zincirlerinin yeniden tasarlanmasini dahi gündeme getirdigini ve iklim degisikligi gibi tüm dünyayi etkileyen konularda harekete geçilmesini de sagladigini aktaran Sargin, "Bugün is iletisimlerimizin çogunun dijital olarak yapilabilecegini görüyoruz. Tedarik zincirlerinde risk çesitlendirmesi ve kendine yeterlilik gibi konular gündemimizde. Iklim konusunda AB, 2030 yilina kadar sera gazi emisyonlarini 1990 seviyelerinin en az yüzde 55 altina düsürmek gibi ciddi bir karar aldi." diye konustu.

- "Yeni dönemdeki yatirim rekabetçiligine katki vermek için çalismalarimizi sürdürüyoruz"

"Pandemi döneminde gözlemledigimiz ana trendleri iyi okumamiz, ve önümüzdeki dönemde yatirim rekabetçiligimizi korumak için atmamiz gereken adimlari planlamamiz son derece önemli" diyen Sargin, yatirimlarin bazini teskil eden istikrar ve öngörülebilirlik gibi unsurlarin ötesinde, yeni dönemde dijitallesme, is gücü dönüsümü, sürdürülebilirlik gibi konularin yatirimcilar için basari kriteri olarak öne çiktigini kaydetti.

YASED'in de bu küresel gelismelere paralel gündemiyle Türkiye'nin yatirim rekabetçiligine katki saglayacak çalismalar yaptigini aktaran Sargin, "YASED üyelerinin dijital dönüsüm, Yesil Mutabakat'a uyum, küresel tedarik zincirleri gibi konulardaki iyi uygulama örneklerinin ülkemizde paylasilmasi ve ilgili paydaslari bir araya getirerek hizla mesafe katedilmesinin saglanmasi amaciyla kurdugumuz platformlarla Türkiye'nin yeni dönemdeki yatirim rekabetçiligine katki vermek için çalismalarimizi sürdürüyoruz." dedi.

- "Hem Türkiye hem de dünya için yilin ikinci yarisinda ciddi bir toparlanma gördük"

UNCTAD Yatirim Arastirmalari Bölüm Baskani Richard Bolwijn ise "2020'de yil içerisinde daralma çok daha yüksek iken, hem Türkiye hem de dünya için yilin ikinci yarisinda ciddi bir toparlanma gördük. Birlesme ve satin almalar ile uluslararasi proje finansmaninda önemli bir iyilesme görülürken, gelismekte olan ülkeleri yakindan ilgilendiren sifirdan yatirimlarda (greenfield investments) 2021'de de asagi gidisin devam etmesi bekleniyor. Yatirim promosyon ajanslari ve kamu politikalari açisindan Sürdürülebilir Kalkinma Hedefleri ile uyumlu proje finansmani konusu daha fazla öne çikacak." ifadelerini kullandi.

Birlesme ve satin almalar ile uluslararasi proje finansmaninda önemli bir iyilesme görülürken sifirdan yatirimlarda asagi yönlü trendin 2021'de de devam etmesinin beklendigini aktaran Bolwijn, söyle devam etti:

"Hollanda ve Isviçre'deki negatif akimlar nedeniyle Avrupa'daki yatirim akisi daralmasi yüzde 80'i buldu. Gelismekte olan ülkeler daha az etkilenmis görünüyor. Asya ise yüzde 4'lük büyüme gösterdi. Bilisim sektöründeki birlesme ve satin almalar, özellikle Asya ülkelerinde artisi olumlu etkiledi. Geçtigimiz yil Sürdürülebilir Kalkinma Hedefleri'ni destekleyen yatirimlar oldukça olumsuz etkilendi. Su ve kanalizasyon yatirimlarinda yüzde 7, saglikta yüzde 54, gida ve tarimda yüzde 49, egitimde yüzde 35 ve yenilenebilir enerji yatirimlarinda yüzde 8'lik azalmalar gözlemlendi. 2020 yilinda rekor bir daralma gözlemledik ancak 2020'nin ikinci yarisinda hem ticaret hem de GSYH'deki düsüsler beklentilerimize göre daha iyiydi. Gelismis ülkelerde açiklanan büyük çapli kurtarma paketlerinin 2021'de yasanmasi beklenen toparlanmanin ardindaki baslica faktörlerden olacagini düsünüyoruz. Geçen yil gelismis ülkelerde 13,8 trilyon dolar ve gelismekte olan ülkelerde 1,9 trilyon dolarlik kurtarma paketleri açiklandi. Asya'nin ekonomik anlamdaki dinamizminin önümüzdeki dönemde de devam etmesini bekliyoruz."

- "Türkiye bu firsatlari da degerlendirmeli"

Küresel tedarik zincirlerinde bölgesellesmenin artma trendiyle Asya'nin önemli bir bölgesel üretim merkezi olma özelligini koruyacagini düsündüklerini ifade eden Bolwijn, sunlari kaydetti:

"Bununla birlikte dünya genelinde kisitlayici uygulamalarin en üst düzeye çiktigi bir dönemden de geçiyoruz fakat Asya'da bu konuda da gelismeler daha olumlu. Raporda dikkati çekmek istedigimiz bir baska konu, önümüzdeki dönemde altyapi yatirimlarinin verimlilik odakli yatirimlara göre daha hizli büyümesi. Burada proje finansman bollugu önemli rol oynayacak. Türkiye'de de zorluklar ve umut verici gelismeler var. Asilamanin hizlanmasi olumlu bir gelisme ancak (Türkiye) zorlu bir bölgede yer aliyor ve güçlü yani, verimlilik arayan yatirimlar tarafinda. Türkiye, AB'ye yakinlik ve küresel tedarik zincirinde verimlilik odakli yatirimlar kapsaminda sanayi yatirimlari çekebilir. Sürdürülebilirlik yatirimlarindaki fon imkanlari düsünüldügünde bu alana özel bazi planlamalari yaparak bu yatirimlardan pay almanin da önemli oldugu bir dönemdeyiz. Türkiye bu firsatlari da degerlendirmeli."

- Raporun sonuçlari

YASED ve UNCTAD is birligiyle düzenlenen tanitimda duyurulan rapora göre, küresel uluslararasi dogrudan yatirimlar yüzde 35 daralirken, Türkiye'ye yapilan yatirimlar da bir önceki yila göre yüzde 15 azaldi.

Raporda, su degerlendirmelere yer verildi:

"Gelismekte olan ülkeleri daha çok ilgilendiren ve geçtigimiz yil yüzde 35 daralan yeni yatirimlarda (greenfield investments) iyilesme sürecinin daha uzun sürecegi tahmin edilmekte. Hassas sektörlerde ulusal güvenlikle ilgili endiseler nedeniyle uluslararasi dogrudan yatirim akimlarina yönelik sinirlayici uygulamalarin payi yüzde 41 ile en yüksek seviyeye ulasti. Yatirimlarda, önümüzdeki dönemde dayaniklilik ve sürdürülebilirlik gibi temalarin öne çikmasi bekleniyor. Rapor, ayni zamanda küresel tedarik zincirlerinin dayanikliliginin güvence altina alinabilmesi için yatirimlarin yer degistirmesi, bölgesellesme ve çesitlendirme yoluyla üretim aglarinin yeniden yapilanmasi gibi trendlere de dikkati çekiyor."

UNCTAD'in tahminlerine göre, sürdürülebilirlik temali finansal ürünlerin sermaye piyasalarindaki büyüklügü 2019'a göre yüzde 80 artisla 3,2 trilyon dolara ulasti. Bu ürünler arasinda, sürdürülebilirlik fonlari, yesil bonolar, sosyal bonolar ve karma-sürdürülebilirlik bonolari yer aliyor. Kovid-19'la mücadele kapsaminda Afrika Kalkinma Bankasi ve AB gibi kuruluslarin öncülügünde çikan bonolar, sosyal ve sürdürülebilirlik temali bono piyasasinin büyümesine büyük katki verdi ve bu sayede diger toplumsal kriz ve Sürdürülebilir Kalkinma Hedefleri'ne yönelik finansman olanaklarinin önü açildi. Önümüzdeki dönemde borsa ve türev piyasalar, emeklilik fonlari, varlik fonlari, sigorta sirketleri ve bankalarin, yatirimlarini artan oranda sürdürülebilirlik ve Sürdürülebilir Kalkinma Hedefleri odagina yönlendirmesi bekleniyor.

Raporda ayrica, Türkiye'nin serbest bölge programini yazilim ve bilisim ile diger yüksek katma degerli ve teknoloji-yogun faaliyetlere odaklanarak genisletmesine ve Ford Otosan'in Kocaeli'de 2,6 milyar dolarlik yeni elektrikli araç ve batarya yatirimina dikkati çekildi.
Kaynak: AA