Fas'ta 2021'De Yapılması Planlanan Seçimler Öncesi 'Seçim Sisteminde Değişiklik' Tartışılıyor
Faslı siyasi analist Bilal etTelidi: 'Ülke kritik bir eşikte. Demokratikleşme yolunda devam etmek yerine, gerçekte olmayan ve kanunlarla dayatılan bir çoğulculuk arayışına girilmesi ülkenin demokratikleşme imajını olumsuz etkiler'
HALİD MECDUB - Fas'ta 2020 yılı seçim sisteminde yeni düzenlemeler yapılmasına ilişkin tartışmalarla geçerken, 2021'de genel ve yerel seçimlerin yapılması planlanıyor.
İçişleri Bakanlığı, haziran ayından bu yana seçim yasası tasarılarıyla ilgili partilerle istişarelerde bulunuyor. Muhalefet partileri ise gelecek yıl yapılacak seçimlerin daha şeffaf bir ortamda gerçekleştirilebilmesi için bağımsız seçim komisyonu kurulmasını istiyor.
Genel ve yerel seçimlerin 2021 yılı içinde yapılması beklenen Fas'ta, kesin seçim tarihi ise henüz belirlenmedi.
- Seçim sisteminde değişiklik konusunda uzlaşı sağlanamadı
Fas Başbakanı Sadeddin el-Osmani, eylül ayında Mecliste sandalyesi bulunan 8 partinin temsilcileriyle seçim sisteminde yeni düzenlemelerin ele alındığı 4 saat süren bir görüşme gerçekleştirdi.
Görüşmede ortak bir karar alınamazken, sonrasında İçişleri Bakanlığı tarafından düzenlenen toplantılar da sonuçsuz kaldı.
İktidardaki koalisyonun başını çeken Adalet ve Kalkınma Partisi (PJD), geçerli oy sayısının Meclisteki koltuk sayısına bölündüğü mevcut seçim sisteminin devamından yana.
Ana muhalefetteki Asalet ve Çağdaşlık Partisi ise seçim listelerinde kayıtlı toplam seçmen sayısının seçim bölgesinden çıkacak vekil sayısına bölünmesini talep ediyor.
Muhalefetteki küçük partiler ise dar bölgeli seçim sistemiyle seçilecek vekilin nereyi temsil edeceğinin baştan belirlenmesini ve Meclisteki koltuk dağılımının seçmenin verdiği oylar üzerinden gerçekleşmesini istiyor. Söz konusu partiler seçim barajının tamamen kaldırılması gerektiğinde ısrarcı olurken, Adalet ve Kalkınma Partisi ise barajın yükseltilmesini talep ediyor.
- "Siyaseten yarışmak yerine Adalet ve Kalkınma Partisi'ni yasalarla kontrol etmeye çalışıyorlar"
Faslı uzmanlar, AA muhabirine, seçim yasasında değişiklik ve ülke siyasetini değerlendirdi.
Siyasi analist Bilal et-Telidi, 2021'de yapılması planlanan seçimlerle ilgili reform sürecinin farklı görüşler nedeniyle çıkmaza girdiğini belirtti.
Adalet ve Kalkınma Partisi'nin iki dönemdir iktidarda olduğunu ve Fas siyasetinde ana aktör olmaya devam ettiğini kaydeden Telidi, bazı partilerin ise siyaseten yarışmak yerine Adalet ve Kalkınma Partisi'ni yasalarla kontrol etmeye çalıştığını söyledi.
Telidi, "Ülke kritik bir eşikte. Demokratikleşme yolunda devam etmek yerine, gerçekte olmayan ve kanunlarla dayatılan bir çoğulculuk arayışına girilmesi ülkenin demokratikleşme imajını olumsuz etkiler." dedi.
- 2021'de yapılması planlanan seçimlerde büyük sürpriz beklenmiyor
Birinci Hasan Üniversitesi Siyaset Bilimi Profesörü Abdulhafiz el-Yunusi ise 2011'deki Anayasa değişikliğinin yasama, yürütme ve yargıda önemli değişiklikler getirdiğini ifade etti.
Yunusi, "Anayasa'daki değişikliklere uyum sağlanabilmesi için, toplum içinde güç dengesini sağlamak ve kuvvetler ayrılığını düzenlemek amacıyla yasalar çıkarılması gerekiyordu." diye konuştu.
Ülkede 2021'de yapılması planlanan seçimlerde büyük bir sürpriz beklemediğine işaret eden Yunusi, ancak ekonomik ve sosyal anlamda bir hareketlilik ihtimalinin olduğunu dile getirdi.
Yunusi ayrıca salgın döneminde acil ve tartışmasız kararlar alındığının altını çizerek, "Sağlık nedeniyle çıkarılan olağanüstü hal kararnamelerinin dayandığını mantık, gelecekte kamu politikalarında ve programlarında da uygulanacak." dedi.
Kaynak: AA
İçişleri Bakanlığı, haziran ayından bu yana seçim yasası tasarılarıyla ilgili partilerle istişarelerde bulunuyor. Muhalefet partileri ise gelecek yıl yapılacak seçimlerin daha şeffaf bir ortamda gerçekleştirilebilmesi için bağımsız seçim komisyonu kurulmasını istiyor.
Genel ve yerel seçimlerin 2021 yılı içinde yapılması beklenen Fas'ta, kesin seçim tarihi ise henüz belirlenmedi.
- Seçim sisteminde değişiklik konusunda uzlaşı sağlanamadı
Fas Başbakanı Sadeddin el-Osmani, eylül ayında Mecliste sandalyesi bulunan 8 partinin temsilcileriyle seçim sisteminde yeni düzenlemelerin ele alındığı 4 saat süren bir görüşme gerçekleştirdi.
Görüşmede ortak bir karar alınamazken, sonrasında İçişleri Bakanlığı tarafından düzenlenen toplantılar da sonuçsuz kaldı.
İktidardaki koalisyonun başını çeken Adalet ve Kalkınma Partisi (PJD), geçerli oy sayısının Meclisteki koltuk sayısına bölündüğü mevcut seçim sisteminin devamından yana.
Ana muhalefetteki Asalet ve Çağdaşlık Partisi ise seçim listelerinde kayıtlı toplam seçmen sayısının seçim bölgesinden çıkacak vekil sayısına bölünmesini talep ediyor.
Muhalefetteki küçük partiler ise dar bölgeli seçim sistemiyle seçilecek vekilin nereyi temsil edeceğinin baştan belirlenmesini ve Meclisteki koltuk dağılımının seçmenin verdiği oylar üzerinden gerçekleşmesini istiyor. Söz konusu partiler seçim barajının tamamen kaldırılması gerektiğinde ısrarcı olurken, Adalet ve Kalkınma Partisi ise barajın yükseltilmesini talep ediyor.
- "Siyaseten yarışmak yerine Adalet ve Kalkınma Partisi'ni yasalarla kontrol etmeye çalışıyorlar"
Faslı uzmanlar, AA muhabirine, seçim yasasında değişiklik ve ülke siyasetini değerlendirdi.
Siyasi analist Bilal et-Telidi, 2021'de yapılması planlanan seçimlerle ilgili reform sürecinin farklı görüşler nedeniyle çıkmaza girdiğini belirtti.
Adalet ve Kalkınma Partisi'nin iki dönemdir iktidarda olduğunu ve Fas siyasetinde ana aktör olmaya devam ettiğini kaydeden Telidi, bazı partilerin ise siyaseten yarışmak yerine Adalet ve Kalkınma Partisi'ni yasalarla kontrol etmeye çalıştığını söyledi.
Telidi, "Ülke kritik bir eşikte. Demokratikleşme yolunda devam etmek yerine, gerçekte olmayan ve kanunlarla dayatılan bir çoğulculuk arayışına girilmesi ülkenin demokratikleşme imajını olumsuz etkiler." dedi.
- 2021'de yapılması planlanan seçimlerde büyük sürpriz beklenmiyor
Birinci Hasan Üniversitesi Siyaset Bilimi Profesörü Abdulhafiz el-Yunusi ise 2011'deki Anayasa değişikliğinin yasama, yürütme ve yargıda önemli değişiklikler getirdiğini ifade etti.
Yunusi, "Anayasa'daki değişikliklere uyum sağlanabilmesi için, toplum içinde güç dengesini sağlamak ve kuvvetler ayrılığını düzenlemek amacıyla yasalar çıkarılması gerekiyordu." diye konuştu.
Ülkede 2021'de yapılması planlanan seçimlerde büyük bir sürpriz beklemediğine işaret eden Yunusi, ancak ekonomik ve sosyal anlamda bir hareketlilik ihtimalinin olduğunu dile getirdi.
Yunusi ayrıca salgın döneminde acil ve tartışmasız kararlar alındığının altını çizerek, "Sağlık nedeniyle çıkarılan olağanüstü hal kararnamelerinin dayandığını mantık, gelecekte kamu politikalarında ve programlarında da uygulanacak." dedi.