'Açık Kalp Ameliyatında Bilinçli Olmak Önemlidir'

Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Serpil Taş, açık kalp ameliyatı sonrası kaliteli yaşamın önemine dikkati çekerek, "Hastanın sağlığı ile ilgili konularda bilgilenmesi, bireyin hastalığı ya da sorunlarıyla baş edebilmesi, tedavi ve uygulamalara yardımcı olabilmesi, gelişebilecek komplikasyonların en aza indirilmesi, bakım maliyetinin azaltılması ve hastanede kalış süresinin kısaltılması gibi pek çok konuda yarar sağlamaktadır yani açık kalp ameliyatında bilinçli olmak önemlidir." dedi.

Taş, yaptığı yazılı açıklamada, açık kalp ameliyatlarının, Türkiye'de birçok merkezde yapıldığını ifade ederek, teknoloji ve bilgi birikiminin gelişmesiyle birlikte yaşanan sıkıntıların da azaldığını işaret etti.

Cerrahi girişimin hastayı fiziksel, psikolojik, sosyal ve ekonomik yönden etkilediğini belirten Taş, ameliyat sonrası dönemde yaşam tarzı değişikliklerinin gerekli olduğunu aktararak, şöyle devam etti:

"Hasta eğitimi, bireyin gereksinimlerini karşılayacak, sorunlarına çözüm üretecek bilgi, beceri, tutum ve davranışların kazanılması süreci olarak tanımlanabilir. Açık kalp ameliyatı sonrası hastanın sağlığı ile ilgili konularda bilgilenmesi, bireyin hastalığı ya da sorunlarıyla baş edebilmesi, tedavi ve uygulamalara yardımcı olabilmesi, gelişebilecek komplikasyonların en aza indirilmesi, bakım maliyetinin azaltılması ve hastanede kalış süresinin kısaltılması gibi pek çok konuda yarar sağlamaktadır yani açık kalp ameliyatında bilinçli olmak önemlidir.

Taburculuk eğitimi, hasta ve ailesinin taburcu olduktan sonra gereksinimleri olabilecek bakım aktiviteleri ile ilgili sorumluluk almaya hazırlanmasıdır. Eğitiminin amacı evde bakım gereksinimlerini karşılamalarına yardımcı olmak, gerektiğinde sağlık ekibinden yardım almalarını kolaylaştırmak, iyileşme sürecini hızlandırmak, normal yaşama en kısa sürede geçişi sağlamak ve yeni bir yaşam stili geliştirmelerini sağlamaktır."

- "Yemeklerin haşlama veya ızgara olması önerilir"

Taş, üfleme topları (Triflow) ile akciğerlerin çalıştırılmasının ve ameliyat sonrası egzersiz kapasitesi azalmış akciğerlerin eski kapasitesine döndürülmesi için 2 aylık bir süre önerildiğini anımsatarak, "Sternum iyileşme süresi ortalama 3 ay, hastanın dikkat etmesi gereken süre 6-8 haftadır. Göğüs korsesi kullanımı ve yatış pozisyonu önerilir. Ameliyattan 4-5 gün sonra duş alınabilir. Bu yara yeri hijyenini sağlayarak enfeksiyondan koruyacaktır. Banyoda yalnız kalınmamalı, çok sıcak su kullanılmamalı ve banyo sonrası yaraya batikon sürülmelidir." önerisinde bulundu.

Genel olarak az yağlı ve az tuzlu beslenmenin önemli olduğuna dikkati çeken Taş, doktorun sıvı kısıtlaması önermediği takdirde bol sıvı tüketilmesi gerektiğini ifade ederek, şunları aktardı:

"Yemeklerin haşlama veya ızgara olması önerilir. Açık olmak kaydı ile günde 2-3 bardak çay içilebilir. Kafein içeriği nedeni ile kahve önerilmez. Evde tansiyon, nabız, ateş takibi yapılmalıdır. Tansiyon 160-90 mmHg, ateş 38 derece üzeri, nabız 60/dk altı ve 110/dk üzeri durumlarda hekim kontrolüne gelinmelidir. Yara yerleri her gün kontrol edilmeli, akıntı, kızarıklık, ateş varlığında hastaneye başvurulmalıdır. Ayrıca bacaklarınızda şişlik varsa daha yukarı kaldırın, eğer bacaklardaki şişlik buna rağmen azalmazsa doktorunuza danışın.

Taburcu olduğunuz gün hastaneden çıkarken epikriz denilen hasta çıkış raporunu almayı unutmayınız. Kontrole gelirken de getiriniz. Ne tür bir kalp ameliyatı olduğunuz hakkında bilgi edinmek için hastaneden almış olduğunuz epikriz raporunu mutlaka okuyunuz. İlk kontrole geldiğinizde eğer ilaçlarınız için sağlık kurulu raporunuz yok ise lütfen doktorunuza bilgi veriniz ve sağlık kurulu raporunuzu alınız. Sağlık kurulu raporu almanızın amacı; ilaçlarınızı doğru doz ve zamanda almanızı sağlayacaktır. Ameliyat yerlerindeki dikişler, yaklaşık bir hafta sonra poliklinikte alınacaktır. İlk kontrol tarihine kadar yazılan reçetedeki ilaçları düzenli ve eksiksiz olarak kullanınız."

- "Çoğu hasta eve döndüğünde depresyona girmektedir"

Taş, açık kalp eğitiminde ameliyat sonrası kurallarına uyulduğu ve yatmadan önce kitap okumanın, bulmaca çözmenin, müzik dinleme gibi bir aktivitede bulunmanın hastayı rahatlatacağını belirterek, "Ayak ve bacaklarınızda ödem oluşabilir. Buna engel olmak için ayaklarınızı sarkıtmamalı ve istirahat ederken kalp seviyesinin üstünde olacak şekilde kaldırmalısınız. Ayrıca çoraplarınızı giymeyi de ihmal etmeyin. Başlangıç aşamasında kısıtlamaya gidilmese de tuzlu gıdaları fazla tüketmeyiniz." çağrısını yaptı.

Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Taş, şunları kaydetti:

"Ameliyat sonrasında özellikle göğüs, sırt ve omuzlarınızda ağrınız olabilir. Bu nedenle taburcu olurken reçetenize yazılmış olan ağrı kesici ilaçlarınızı doktorunuzun önerdiği şekilde kullanın. Yavaşça yapılacak bir sırt masajı, sırt ve omuzdaki ağrılı kaslarınızı gevşetip sizi rahatlatacaktır. Ayrıca ılık bir duştan da yarar sağlayabilirsiniz. Sağlıklı bir erişkin 1 hafta süreyle yatakta yatar ise, kas kitlesinin yüzde 15'ini kaybeder. Bu nedenle 1 veya 2 haftalık yatak istirahati gerektiren bu ameliyattan çıkıp, yorgunluk ve güçsüzlük hissetmek olağandır. Vücut gücünün yeniden kazanılması için en yararlı yollardan biri yürüyüştür.

Çoğu hasta eve döndüğünde depresyona girmektedir. Duygusal yönden güçsüz olunması nedeniyle ameliyat sonrası bu tip hisler normal sayılabilir. Depresyondan kurtulmanın en iyi yolu, aile üyeleri ve yakın arkadaşlar ile konuşmak ve fazla ağır olmamak koşuluyla egzersiz yapmaktadır. Aile fertlerinin yeni kaygı ve üzüntü sebepleri yaratmamaları da önemlidir. Hastanın eski aktivitesini kazanmasıyla tüm duygular normale döner. Araba kullanımı ise 8-10 hafta sonra olabilir."