Cari Açık 5 Yılın En Düşüğünde

Türkiye'nin yıllık cari açığı 38 milyar 109 milyon dolar ile son 5 yılın en düşük düzeyine geriledi.

AA muhabirinin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerinden derlediği bilgiye göre, cari işlemler açığı, ekimde geçen yılın aynı ayına göre 2 milyar 176 milyon dolar azalışla 133 milyon dolar oldu.

Oniki aylık cari işlemler açığı ise 40 milyar 286 milyon dolardan 38 milyar 109 milyon dolara gerileyerek, 2010 Ekim'den bu yana gördüğü en düşük düzeye indi.

Bu yılın ağustos ve eylül aylarında cari işlemler hesabı sırasıyla 180 milyon ve 117 milyon dolar fazla verirken cari işlemler hesabı aylık bazda 2009 Ekim döneminden bu yana iki ay üst üste cari fazla vermiş oldu.

AA Finans Analisti ve Ekonomist Haluk Bürümcekçi konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede, dış ticarete ilişkin öncü göstergelerin kasım ayında yıllık cari açığın sert düşüş eğilimini sürdüreceğine işaret ettiğini ifade etti.

Bu sonuçlar sonrasında, milli gelire kıyasla cari açığın yüzde 5,3 düzeyinde gerçekleştiğini belirten Bürümcekçi,  enerji dışı cari dengenin GSYH'ya oranla yüzde 0,3 açık düzeyinde iyileşme gösterirken, enerji ve altın dışı cari dengede verilen açığın ise yüzde 0,5 seviyesinde yatay kalarak cari dengenin temel eğiliminde ikinci çeyrekte gözlenen bozulmanın durduğuna işaret ettiğini söyledi.

Cari açıkta ekim ayında gözlenen iyileşmede, dış ticaret açığının geçen yılın aynı ayına göre azalmasının yine ana etken olduğunu dile getiren Bürümcekçi, "Hizmetler dengesinin geçen yıldan düşük fazla vermesi iyileşmeyi sınırladı, birincil gelir dengesi ise geçen yıldan az açık verdi. Dış ticaret açığı, ihracat artışına karşılık ithalatın daralması sonrasında ekimde yıllık bazda yüzde 42,5 azalmıştı ancak hizmetler dengesi içinde turizm gelirlerinin geçen yıla göre yüzde 11,3 azalış gösterdiği izlendi.

Bavul ticareti ise Rusya krizinin etkisiyle yıllık bazda yüzde 32,6 gerileme gösterirken, taşımacılık gelirlerinde yıllık bazda yüzde 15 artış ile toparlanmanın devam ettiği gözlendi. Ağırlıklı olarak yatırım gelir-gider dengesinden oluşan birincil gelir dengesinin de geçen yıla göre daha az açık verdiği izlendi" dedi.

Bürümcekçi, yakın dönem cari açık seyri açısından altın dış ticaretindeki lehte baz etkisi ve enerji ithalatının düşük kalmasının olumlu bir sinyal olduğunu vurguladı.

Cari açıktaki iyileşme eğiliminin bazı risklere rağmen 2015 yılının kalanında devam etmesini beklediklerini belirten Bürümcekçi ,"Yıl sonu için 36,5 milyar dolar olan cari açık tahminimizi 35 milyar dolar olarak revize ettik" değerlendirmesini yaptı.

- "Cari açıkta ılımlı görünüm korunuyor"

Halk Yatırım'ın Yatırım Danışmanlığı ve Araştırma Direktörü Banu Kıvcı Tokalı, cari dengedeki iyileşme görünümünün korunduğunu belirterek, geçen yılın ekim ayındaki 2,3 milyar dolar düzeyindeki açığın göz önüne alındığında yıllık cari açıktaki gerilemenin 38,1 milyar dolara doğru gittiğini ifade etti.

Yılın kalan iki aylık döneminde de baz etkisi göz önüne alındığında yıllık açıktaki düşüşün devam edeceğine dikkati çeken Tokalı, "2015 ve 2016 cari açık tahminlerimiz sırasıyla 33 ve 36 milyar dolar seviyelerinde" dedi.

Ekim ayında cari açığın sınırlı kalmasında, dış ticaret dengesinde devam eden düzelmenin yanı sıra, doğrudan yatırımlara ait kar transferleri ve dış borç faiz ödemelerindeki yavaşlamanın etkisinin ön planda olduğuna işaret eden Tokalı, turizm gelirlerinin mevsimsel olarak katkı sağlasa da beklenenden daha zayıf bir performans gösterdiğini dile getirdi.

Tokalı, finansman tarafında doğrudan yatırımların katkısının azalarak devam ederken, bankaların uzun vadeli borçlanma eğiliminin korunduğunu kaydetti.

Reel sektörün uzun vadeli borçlanmasında artış dikkati çekerken; ithalat finansmanında kullanılan kısa vadeli ticari kredilerin "net borç sağlayıcı" duruma geçtiğini, hisse ve bono tarafında portföy girişlerinin sınırlı kaldığını ifade eden Tokalı, bankaların yurt dışı muhabirlerindeki mevduatlarına çıkış olduğunun izlendiğini söyledi.

Kaynak: AA