TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi Açıklama Yaptı
Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mehmet Büyükekşi, ihracatçıların 3. çeyrek beklentilerine yönelik ankete ilişkin, ''Temmuz-Eylül döneminde dolar kuru tahmini 1,82, yıl sonu dolar tahmini 1,85'tir. Avro'da Temmuz-Eylül döneminde 2,24 ve yıl sonu 2,28'dir. Avro/dolar paritesinde aynı dönemde 1,24 iken, yıl sonu 1,23'tür. İhracatçılar beklentilerini revize etti'' dedi.
TİM, ihracatçıların 2012 yılı 2. çeyrek gerçekleşmeleri ile 3. çeyrek beklentilerine yönelik anket sonuçları açıklandı.
Büyükekşi, ankette, yurt dışı pazarlar, finansman destekleri, üretim, istihdam konularına değindiklerini belirterek, yılın 2. çeyreğindeki gelişmelere bakıldığında ankete katılan firmaların 64,5'inin girdi maliyetlerinin arttığını, yüzde 45,7'sinin genel karlılık, yüzde 47'sinin de ihracatta karlılık düzeylerinde düşüş olduğunu söylediğini kaydetti.
Beklentilerde en yüksek oranın yüzde 42,6 ile girdi maliyetlerinde artışın devam edeceği yönünde olduğunu ifade eden Büyükekşi, ''Firmaların yüzde 37'si ihracatın, yüzde 35'i üretimin artacağını söylüyor. Enerji türündeki değişime bakıldığında yüzde 59 ile en çok elektrik enerjisinde artış olduğunu, yüzde 37 ile doğalgazın takip ettiğini söylüyorlar'' diye konuştu.
Büyükekşi, firmaların yüzde 67'sinin üretimlerinde yerli hammadde kullandığını anlatarak, şunları kaydetti:
''Yeni pazarlara giriş olduğunu söyleyen firmaların oranı yüzde 34'tür. Yılın 3. çeyreğinde ilk kez girilmesi planlanan ülkelere bakıldığında Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri, Çin ve Irak bulunuyor. Yılın 2. çeyreğinde ihracatta mevcut pazar değerlendirmesinde sipariş alabildiniz mi- sorusuna 65,4'ü yeni sipariş alabildiğini söylüyorlar. Bu da önemli bir rakam. Pazar değerlendirmesinde firmaların yüzde 37,4'ü ihracatta müşteri kaybettiğini belirtiyor. İhracatta mevcut pazar değişimine bakıldığında yeni müşterilerden sipariş alma oranlarında olumlu bir trend olduğunu görüyoruz. Cironun pazara dağılımına bakıldığında yüzde 62'sini ihracattan, yüzde 32'sini iç pazardan elde ettiler. Gelirlerinde ihracat odaklı olarak yüzde 72 ile bitkisel ürünler birinci sırada yer alıyor. Sanayi ürünlerinde yüzde 71 ile tekstil birinci sırada bulunuyor.''
-''İhracatçının finansman talebi devam edecek''-
Büyükekşi, ihracat pazarlamasında karşılaşılan sorunlarda yüzde 57,3 ile rekabetçi fiyat sunamamanın birinci sırada yer aldığını, hedef ülkelerdeki ekonomik koşullar ve finansmanın bunu takip ettiğini belirterek, ''İhracatçı firmaların dış finansman talebi yüzde 29,1'dir. Finansmanın ne kadar önemli olduğunun göstergesidir. Firmaların yüzde 40'ı finansman talebinin devam edeceğini söylüyor. Biz de TİM olarak finansmana önem veriyoruz. İhracatçının finansman ile ilgili sıkıntılarını gündeme getiriyoruz'' şeklinde konuştu.
Firmaların dış finansman kaynaklarında yüzde 79,7'sinin özel bankalardan, yüzde 59,4'ünün Eximbank'tan, yüzde 36'sının kamu bankalarından kredi kullandıklarını ifade eden Büyükekşi, şunları söyledi:
''Firmaların yüzde 77'si kredi kullandığını söylüyor. Döviz kuru riskinden korunmak için firmaların yaklaşık yüzde 53'ü araç kullanmıyor. İlk 500 firmada yüzde 40'ının forward yapması, döviz kuruna karşı bir farkındalık oluşmuş durumda. Devlet desteklerinden yararlanma durumuna gelince dahilde işleme rejimi yüzde 49,4, fuar teşvikleri yüzde 42,9, yatırım teşvikleri yüzde 29,9, istihdam destekleri yüzde 22,2, Ar-Ge destekleri yüzde 18,5, KOSGEB destekleri yüzde 13,2, yurt dışı ofis mağaza destekleri yüzde 10,4 seviyelerinde bulunuyor. Ar-Ge desteğinde yüzde 50'den fazla artış olmasının ihracatımızda önemli olduğunu düşünüyoruz. İstihdam verilerinde 2012 yılı 2. çeyrekte sektörde ortalama çalışan sayısı 176 olarak hesaplanıyor. 3. çeyreğe ilişkin istihdam beklentisinde firmaların bu dönemde yeni eleman istihdam etmeleriyle ilgili olumlu beklentiler içinde olan firma sayısına bakıldığında yüzde 28,7'si beyaz yakalı istihdam yapacağını, yüzde 48,4'ü istihdam yapmayacağını söylüyor. Firmalar ortalama 6 yeni çalışan istihdam edeceğini aktarıyor. İhracatçılarımız, bundan sonraki dönem için 100 bin kişilik istihdam yapılacağını öngörüyor.
Yılın 2. çeyreğinde gerçekleştirilen yatırımlara bakıldığında, yatırım yapan firmaların oranı yüzde 52, bu firmaların yüzde 34'ünün modernizasyon, yüzde 26'sının kapasite artırımı, yüzde 12,8'inin Ar-Ge yatırımı yaptığını görüyoruz. 3. çeyrekte yüzde 31'i modernizasyon, yüzde 23'ü kapasite arttırımı, yüzde 14,2'si Ar-Ge olacağını görüyoruz. Yurt içinde yatırım planı yapmama nedeni yüzde 44,7'si dünya ekonomisindeki istikrarsızlık ve piyasadaki yetersiz talep, kurulu kapasitenin fazla olduğunu söylüyor.''
-Piyasa beklentisi-
Büyükekşi, piyasa beklentilerine ilişkin de şunları aktardı:
''Temmuz-Eylül döneminde dolar kuru tahmini 1,82, yıl sonu dolar tahmini 1,85'tir. Avroda Temmuz-Eylül döneminde 2,24 ve yıl sonu 2,28'dir. Avro/dolar paritesinde aynı dönemde 1,24 iken, yıl sonu 1,23'tür. İhracatçılar beklentilerini revize etti. Beklenen yıl sonu enflasyon oranı yüzde 8,60'tır. Merkez Bankası politika faiz tahmini yüzde 7,11'dir. Büyüme beklentisi Temmuz-Eylül döneminde yüzde 4,53, yıl sonu yüzde 6,55 olması bekleniyor. Merkez Bankasının politika faizlerinin ideal seviyesi yüzde 6,20, rekabetçi döviz kuru 1,84, rekabetçi avro kuru 2,31 olarak ihracatçılar tarafından öngörüldü.
Ekonomik beklentilerinde sektörler yüzde 29,4'ü yıl sonu itibariyle, Türkiye ekonomisinin yüzde 26,5'u daha iyi olacağını söylüyor. Avrupa ekonomisi yüzde 7,3, dünya ekonomisi yüzde 9,1 daha iyi olacağını söylüyor.''
Emtia fiyatlarında artış beklendiğini belirten Büyükekşi, ''İhracat sektörü, enerji maliyetlerindeki artışın en öncelikli sorunu olduğunu söylüyor. Döviz kurlarını, hammadde ve arama fiyatları, finansman maliyetleri, istihdam maliyetleri, vergi ile takip ediyor'' dedi.
-''Firmaların yüzde 6,2'si 6. bölgeye yatırım planlıyor''-
Büyükekşi, yeni teşvik paketi ile ilgili, firmaların 5'te 1'inin yatırım yapmayı hedeflediğini ifade ederek, şunları söyledi:
''Bu önemli bir rakam ve bununla ilgili toplantılar yapıyoruz. Paket kapsamında firmaların yüzde 25'i 1. bölgede yatırım yapmayı planlıyor. 2'inci, 3'üncü, ve 4'üncü bölgeler bu sırayı izliyor. Firmaların yüzde 6,2'si 6'ıncı bölgede yatırım yapmayı planlıyor. Yatırım yapılması planlanan sektörlerde, hazır giyim ve konfeksiyon sektörü birinci sırada yer alıyor. Tekstil ve hammaddeleri, otomotiv sanayi, madencilik ve hububat makine aksamları bunu takip ediyor. Tekstil ve hazır giyim sektörünün 3'üncü, 4'üncü, 5'inci ve 6'ncı bölgede yatırım yapacağını görüyoruz. 2023 yılı 500 milyar dolarlık strateji ile ilgili orta ve uzun vadede şirket hedeflerinde, şirketlerin yüzde 62,4'ü hedefleri olduğunu ifade etti.
'Bu hedefleri revize etmeyi düşünüyor musunuz-' sorusuna da firmaların yüzde 73,5'u şirket hedeflerini revize edeceklerini söylediler. Bu bizim açımızdan sevindiricidir. 2023 Türkiye ihracat stratejisine ilişkin, firmalar şirket hedeflerini yüzde 77,4'ü ihracat hedefini, hedef pazarlarını, pazarlama stratejilerini revize edeceklerini belirttiler.''
-''Ortalama 5 milyon TL'lik yatırım bekleniyor''-
Bir gazetecinin, firmaların ne kadarlık bir yatırım yapacağına ilişkin sorusu üzerine Büyükekşi, ''Ankete katılan 500 firmanın yüzde 20'sinin ortalama şirket başına 5 milyon TL'lik yatırım yapması bekleniyor'' dedi.
Döviz kuruna ilişkin soruyu da Büyükekşi, ''Sepet kurun 2 TL'nin altına düşmemesi gerektiğini belirttik. İhracatçılar bu konuda sıkıntı yaşıyor. Anket sonuçları bunu ortaya koyuyor'' şeklinde yanıtladı.
Firmaların ilk sırada 1. bölgede yatırım yapmayı planlandığının hatırlatılması üzerine Büyükekşi, ''Teşvik paketinin hedefi bütün bölgelere yatırım yapılmasıdır. 5. ve 6. bölge istihdamda sıkıntı yaşanan bölgeler. Bölgeler arası kalkınmışlık konusundaki farkı kaldırmak istiyoruz. 500 milyar dolarlık ihracat hedefine ulaşmak için yüksek teknolojiye dayalı yatırım yapılması gerekiyor. Bunların 1. ve 2. bölgede olması çok doğal'' şeklinde konuştu.
100 bin kişilik istihdamın anımsatılmasına üzerine de Büyükekşi, ''İstihdam beklentinin üstünde çıktı. Bu rakam yıllık toplam 200 bine dayanabilir'' dedi.
Muhabir: Elif Ferhan Durmuş
Yayıncı: Affan Kulunyar
Kaynak: AA
Büyükekşi, ankette, yurt dışı pazarlar, finansman destekleri, üretim, istihdam konularına değindiklerini belirterek, yılın 2. çeyreğindeki gelişmelere bakıldığında ankete katılan firmaların 64,5'inin girdi maliyetlerinin arttığını, yüzde 45,7'sinin genel karlılık, yüzde 47'sinin de ihracatta karlılık düzeylerinde düşüş olduğunu söylediğini kaydetti.
Beklentilerde en yüksek oranın yüzde 42,6 ile girdi maliyetlerinde artışın devam edeceği yönünde olduğunu ifade eden Büyükekşi, ''Firmaların yüzde 37'si ihracatın, yüzde 35'i üretimin artacağını söylüyor. Enerji türündeki değişime bakıldığında yüzde 59 ile en çok elektrik enerjisinde artış olduğunu, yüzde 37 ile doğalgazın takip ettiğini söylüyorlar'' diye konuştu.
Büyükekşi, firmaların yüzde 67'sinin üretimlerinde yerli hammadde kullandığını anlatarak, şunları kaydetti:
''Yeni pazarlara giriş olduğunu söyleyen firmaların oranı yüzde 34'tür. Yılın 3. çeyreğinde ilk kez girilmesi planlanan ülkelere bakıldığında Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri, Çin ve Irak bulunuyor. Yılın 2. çeyreğinde ihracatta mevcut pazar değerlendirmesinde sipariş alabildiniz mi- sorusuna 65,4'ü yeni sipariş alabildiğini söylüyorlar. Bu da önemli bir rakam. Pazar değerlendirmesinde firmaların yüzde 37,4'ü ihracatta müşteri kaybettiğini belirtiyor. İhracatta mevcut pazar değişimine bakıldığında yeni müşterilerden sipariş alma oranlarında olumlu bir trend olduğunu görüyoruz. Cironun pazara dağılımına bakıldığında yüzde 62'sini ihracattan, yüzde 32'sini iç pazardan elde ettiler. Gelirlerinde ihracat odaklı olarak yüzde 72 ile bitkisel ürünler birinci sırada yer alıyor. Sanayi ürünlerinde yüzde 71 ile tekstil birinci sırada bulunuyor.''
-''İhracatçının finansman talebi devam edecek''-
Büyükekşi, ihracat pazarlamasında karşılaşılan sorunlarda yüzde 57,3 ile rekabetçi fiyat sunamamanın birinci sırada yer aldığını, hedef ülkelerdeki ekonomik koşullar ve finansmanın bunu takip ettiğini belirterek, ''İhracatçı firmaların dış finansman talebi yüzde 29,1'dir. Finansmanın ne kadar önemli olduğunun göstergesidir. Firmaların yüzde 40'ı finansman talebinin devam edeceğini söylüyor. Biz de TİM olarak finansmana önem veriyoruz. İhracatçının finansman ile ilgili sıkıntılarını gündeme getiriyoruz'' şeklinde konuştu.
Firmaların dış finansman kaynaklarında yüzde 79,7'sinin özel bankalardan, yüzde 59,4'ünün Eximbank'tan, yüzde 36'sının kamu bankalarından kredi kullandıklarını ifade eden Büyükekşi, şunları söyledi:
''Firmaların yüzde 77'si kredi kullandığını söylüyor. Döviz kuru riskinden korunmak için firmaların yaklaşık yüzde 53'ü araç kullanmıyor. İlk 500 firmada yüzde 40'ının forward yapması, döviz kuruna karşı bir farkındalık oluşmuş durumda. Devlet desteklerinden yararlanma durumuna gelince dahilde işleme rejimi yüzde 49,4, fuar teşvikleri yüzde 42,9, yatırım teşvikleri yüzde 29,9, istihdam destekleri yüzde 22,2, Ar-Ge destekleri yüzde 18,5, KOSGEB destekleri yüzde 13,2, yurt dışı ofis mağaza destekleri yüzde 10,4 seviyelerinde bulunuyor. Ar-Ge desteğinde yüzde 50'den fazla artış olmasının ihracatımızda önemli olduğunu düşünüyoruz. İstihdam verilerinde 2012 yılı 2. çeyrekte sektörde ortalama çalışan sayısı 176 olarak hesaplanıyor. 3. çeyreğe ilişkin istihdam beklentisinde firmaların bu dönemde yeni eleman istihdam etmeleriyle ilgili olumlu beklentiler içinde olan firma sayısına bakıldığında yüzde 28,7'si beyaz yakalı istihdam yapacağını, yüzde 48,4'ü istihdam yapmayacağını söylüyor. Firmalar ortalama 6 yeni çalışan istihdam edeceğini aktarıyor. İhracatçılarımız, bundan sonraki dönem için 100 bin kişilik istihdam yapılacağını öngörüyor.
Yılın 2. çeyreğinde gerçekleştirilen yatırımlara bakıldığında, yatırım yapan firmaların oranı yüzde 52, bu firmaların yüzde 34'ünün modernizasyon, yüzde 26'sının kapasite artırımı, yüzde 12,8'inin Ar-Ge yatırımı yaptığını görüyoruz. 3. çeyrekte yüzde 31'i modernizasyon, yüzde 23'ü kapasite arttırımı, yüzde 14,2'si Ar-Ge olacağını görüyoruz. Yurt içinde yatırım planı yapmama nedeni yüzde 44,7'si dünya ekonomisindeki istikrarsızlık ve piyasadaki yetersiz talep, kurulu kapasitenin fazla olduğunu söylüyor.''
-Piyasa beklentisi-
Büyükekşi, piyasa beklentilerine ilişkin de şunları aktardı:
''Temmuz-Eylül döneminde dolar kuru tahmini 1,82, yıl sonu dolar tahmini 1,85'tir. Avroda Temmuz-Eylül döneminde 2,24 ve yıl sonu 2,28'dir. Avro/dolar paritesinde aynı dönemde 1,24 iken, yıl sonu 1,23'tür. İhracatçılar beklentilerini revize etti. Beklenen yıl sonu enflasyon oranı yüzde 8,60'tır. Merkez Bankası politika faiz tahmini yüzde 7,11'dir. Büyüme beklentisi Temmuz-Eylül döneminde yüzde 4,53, yıl sonu yüzde 6,55 olması bekleniyor. Merkez Bankasının politika faizlerinin ideal seviyesi yüzde 6,20, rekabetçi döviz kuru 1,84, rekabetçi avro kuru 2,31 olarak ihracatçılar tarafından öngörüldü.
Ekonomik beklentilerinde sektörler yüzde 29,4'ü yıl sonu itibariyle, Türkiye ekonomisinin yüzde 26,5'u daha iyi olacağını söylüyor. Avrupa ekonomisi yüzde 7,3, dünya ekonomisi yüzde 9,1 daha iyi olacağını söylüyor.''
Emtia fiyatlarında artış beklendiğini belirten Büyükekşi, ''İhracat sektörü, enerji maliyetlerindeki artışın en öncelikli sorunu olduğunu söylüyor. Döviz kurlarını, hammadde ve arama fiyatları, finansman maliyetleri, istihdam maliyetleri, vergi ile takip ediyor'' dedi.
-''Firmaların yüzde 6,2'si 6. bölgeye yatırım planlıyor''-
Büyükekşi, yeni teşvik paketi ile ilgili, firmaların 5'te 1'inin yatırım yapmayı hedeflediğini ifade ederek, şunları söyledi:
''Bu önemli bir rakam ve bununla ilgili toplantılar yapıyoruz. Paket kapsamında firmaların yüzde 25'i 1. bölgede yatırım yapmayı planlıyor. 2'inci, 3'üncü, ve 4'üncü bölgeler bu sırayı izliyor. Firmaların yüzde 6,2'si 6'ıncı bölgede yatırım yapmayı planlıyor. Yatırım yapılması planlanan sektörlerde, hazır giyim ve konfeksiyon sektörü birinci sırada yer alıyor. Tekstil ve hammaddeleri, otomotiv sanayi, madencilik ve hububat makine aksamları bunu takip ediyor. Tekstil ve hazır giyim sektörünün 3'üncü, 4'üncü, 5'inci ve 6'ncı bölgede yatırım yapacağını görüyoruz. 2023 yılı 500 milyar dolarlık strateji ile ilgili orta ve uzun vadede şirket hedeflerinde, şirketlerin yüzde 62,4'ü hedefleri olduğunu ifade etti.
'Bu hedefleri revize etmeyi düşünüyor musunuz-' sorusuna da firmaların yüzde 73,5'u şirket hedeflerini revize edeceklerini söylediler. Bu bizim açımızdan sevindiricidir. 2023 Türkiye ihracat stratejisine ilişkin, firmalar şirket hedeflerini yüzde 77,4'ü ihracat hedefini, hedef pazarlarını, pazarlama stratejilerini revize edeceklerini belirttiler.''
-''Ortalama 5 milyon TL'lik yatırım bekleniyor''-
Bir gazetecinin, firmaların ne kadarlık bir yatırım yapacağına ilişkin sorusu üzerine Büyükekşi, ''Ankete katılan 500 firmanın yüzde 20'sinin ortalama şirket başına 5 milyon TL'lik yatırım yapması bekleniyor'' dedi.
Döviz kuruna ilişkin soruyu da Büyükekşi, ''Sepet kurun 2 TL'nin altına düşmemesi gerektiğini belirttik. İhracatçılar bu konuda sıkıntı yaşıyor. Anket sonuçları bunu ortaya koyuyor'' şeklinde yanıtladı.
Firmaların ilk sırada 1. bölgede yatırım yapmayı planlandığının hatırlatılması üzerine Büyükekşi, ''Teşvik paketinin hedefi bütün bölgelere yatırım yapılmasıdır. 5. ve 6. bölge istihdamda sıkıntı yaşanan bölgeler. Bölgeler arası kalkınmışlık konusundaki farkı kaldırmak istiyoruz. 500 milyar dolarlık ihracat hedefine ulaşmak için yüksek teknolojiye dayalı yatırım yapılması gerekiyor. Bunların 1. ve 2. bölgede olması çok doğal'' şeklinde konuştu.
100 bin kişilik istihdamın anımsatılmasına üzerine de Büyükekşi, ''İstihdam beklentinin üstünde çıktı. Bu rakam yıllık toplam 200 bine dayanabilir'' dedi.
Muhabir: Elif Ferhan Durmuş
Yayıncı: Affan Kulunyar