Yerli tohumlar ‘takas‘la yeni sahiplerini buldu

Üreticiler, yıllardır sakladıkları tohumları takas etti. Geçen yıl İzmir Torbalı‘da yapılan ilk etkinliğin ardından Seferihisar‘da gerçekleştirilen ikinci ‘Tohum Takas Şenliği‘nde çiftçiler ellerindeki tohumları birbirleriyle paylaştı. Seferihisar, Urla, Mordoğan, Karaburun belediyeleri işbirliğiyle gerçekleştirilen "Yarımada Tohum Takas Şenliği" Seferihisar pazar yerinde yapıldı. Etkinliğin açılışında konuşan Seferihisar Belediye Başkanı Tunç Soyer, bayram günü yaşadıklarını söyledi. Yıllarca yapılan Yerli Malı Haftası etkinliklerinin önemini bugün daha iyi anladıklarını kaydeden Soyer, “Yerli tohumlarımızı gün ışığına çıkartmanın, gelecek nesillerle buluşturmanın heyecanın yaşıyoruz. Bu tohumları göz hakkı olarak alacağız. Başkan dedenin tohum bankasını kurmak istiyoruz. Gelecek nesillere envanter bırakmak istiyoruz." dedi. Takas şenliğine katılan Beyler köyünden Havva Dereli, köylerinde tohumlarını ninelerden dedeler gördüğü şeklinde sakladığını belirterek, "İlk üründe bıraktığımız tohumlukları diğer yıllar için saklardık. Hiçbir zaman parayla tohum almadık. Sakladık ve kendimize yetecek kadar bamya, mısır, nohut, bakla, kavun yetiştirdik. Bu etkinliği duyunca da sakladığımız tohumlardan getirdik. Olmayan tohumları da buradan alıp üreteceğiz. Bundan sonra daha fazla üretip pazara çıkartacağız." şeklinde konuştu. Beyler köyünden Hüseyin Zeybekoğlu da yerli tohumların yasayla satışının yasaklanmasına anlam veremediklerini, atalarından gördükleri yöntemleri uygulamayı sürdüreceklerini söyledi. Şenlik kapsamında bir panel de yapıldı. Celal Bayar Üniversitesi Çevre Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi‘nden Yard. Doç. Dr. Cenk Durmuşkahya, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Tayfun Özkaya, Slow Food Yağmur Böreği Birliği Lideri Ayfer Yavi, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğreti Üyesi Prof. Dr. Zuhal Okuyan ve Karaot Tohum Derneği Başkanı Feray Karapınar katıldı. Cenk Durmuşkahya, Anadolu insanının çok şanslı bir bölgede yaşadığını dikkat çekerek, kıyı Ege’nin yenilebilir otlar bakımından en zengin bölge olduğunu ifade etti. Anadolu kıtasında 11 bin bitki türünün yetiştiğini dile getiren Durmuşkaya, Türkiye’de hem Asyalı hem de Avrupalı bitkilerin yetiştiğini kaydetti. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Zuhal Okuyan, uluslar arası tekellerinde tohumda olduğu hükümetlere istedikleri kararları aldırtabildiklerini kaydetti. Okuyan, "Yerli üreticiye soru sorulmadan üretimin çeşidi değiştiriliyor. Kültüre, yerelin durumuna bakılmadan politikalar belirleniyor. Belgelerde taş toprak olarak gözüken yerler iş makineleriyle talan ediliyor. Şimdi de Karaburun‘da rüzgar tarlaları yapılması söz konusu ancak halka danışılmıyor." eleştirisinde bulundu. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Tayfun Özkaya, etkinliğin yasaklanmak istendiğini ancak buna izin vermediklerini bildirdi. Tohum Yasası‘yla uluslararası firmaların yavaş yavaş yerli tohumları ortadan kaldıracağını iddia etti. Konuşmaların ardından pazar yerinde gerçekleştirilen takas şenliğinden Yarımada‘dan etkinliğe katılan yüzlerce üretici ve vatandaş ellerindeki tohumları satış yapmadan takas etti.