Petrol yokken Grönland'a "hepsi senin olsun" diyen Danimarka şimdi bin pişman
Bir yıl önce Grönland yönetimine açık denizlerden ve çevre adalardan çıkarılacak petrol ve doğalgaz gibi yer altı madenlerinden elde edilecek gelirden
Dünyada petrol zengini olan ülkeler arasına yaklaşık 60 bin kişinin yaşadığı Grönland da girmeye hazırlanıyor. 2008 yılında bölgede petrol araması yapmak için lisans alan İngiliz petrol firması Cairn geçtiğimiz hafta, Grönland'ın batısındaki Disko adasına 175 kilometre açığında yer alan Sigguk bölgesinde doğalgaz bulduğunu duyurdu. Diğer taraftan yapılan araştırmalar bölgede yüksek miktarda petrol rezervlerinin de olduğunu gösteriyor.
Grönland bir bütün halinde Danimarka kraliçesi 2. Margrette'nin resmi malı olsa da çıkarılacak doğal gazdan ya da petrolden Danimarka pay alamayacak. Çünkü Danimarka hükümeti bir yıl önce aldığı bir kararla Grönland'a ait adalardan ve açık denizden çıkarılacak yer altı kaynaklarından elde edilecek gelirin tamamını Grönland yönetimine bırakmaya söz verdi.
"ÇOK PAHALI BİR HATA, DANİMARKA HÜKÜMETİ KENDİNDEN UTANMALI"
Gelinen noktada İngiliz petrol firması bölgeden çıkardığı doğalgaz ve petrol için Grönland hükümetine pay verecek. Danimarka ise tek kuruş dahi alamayacak. Bu durum doğal olarak Danimarka'da tartışmalara neden oluyor. Geçtiğimiz yıl yapılan görüşmeler esnasında Grönland'a maddi özgürlükler verilmesine karşı çıkan birçok siyasetçi şimdi hükümete yükleniyor.
Konuyla ilgili bir açıklama yapan Danimarka Halk Partisinden Soren Espersen "Çok pahalı bir hata yapıldı. Danimarka hükümeti kendinden utanmalı." dedi. 9 yıldır yönetimde olan Liberal-Muhafazakar hükümeti sert bir dille eleştiren Espersen "Geçtiğimiz günlerde İngiliz petrol firması Cairn tarafından yapılan açıklamalar Grönland'da yüksek miktarda petrol bulunduğunu gösteriyor. Dolayısıyla Grönlandlılar önümüzdeki dönemde tarif edilemez bir biçimde zengin olmaya hazırlanıyor. Diğer taraftan yıllarca onları ödedikleri vergilerle besleyen Danimarkalıların eline hiçbir şey geçmeyecek. İşi bu noktaya getiren hükümet kendinden utanmalıdır" ifadelerini kullandı.
BİR ANDA ZENGİN OLAN GRÖNLAND, PARAYI NASIL HARCAYACAĞINI PLANLIYOR
İngiliz petrol firması Cairn'in yaptığı açıklama Grönlandlıların petrol zengini olma ümitlerini alevlendirdi. Danimarka bir yıl önce verdiği kararın pişmanlığını yaşarken Grönland yönetimi şimdiden kazanacakları parayı nasıl harcayacaklarının hesabını yapmaya başladı.
Geçtiğimiz hafta Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da bir basın toplantısı düzenleyen Grönland Başbakanı Kuupik Kleist petrol gelirleri için özel bir fon oluşturduklarını söyledi. Kleist bu konuda dünyanın en büyük petrol üreticilerinden biri olan Norveç'in deneyimlerinden faydalanacaklarını söyledi.
Grönland'da 2008 yılında yapılan referandumda halkın yüzde 75'inin bağımsızlık istemesinin ardından Danimarka yıllarda 'özerk bölge' olarak tanımladığı Grönland'a bazı özgürlükler vermek zorunda kalmıştı. Bu özgürlükler arasında Grönland adasında olmasa bile çevre adalardan ve açık denizden çıkartılacak yeraltı kaynaklarından elde edilecek gelirlerin tamamına sahip olmak ta yer alıyordu.