Mali kural Türkiye için gerekli, o söz tutulmalı

Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, yılın üçüncü enflasyon raporunu açıkladığı toplantıda mali kuralın hükümetin söz verdiği tarihte uygulamaya geçmesinin önemine vurgu yaptı. Yılmaz, Merkez Bankası'nın baz senaryoda yıl sonu için enflasyon öngörüsünü aşağı yönlü revize ederek yüzde 7.5'e indirdiğini açıklarken, faiz artırımlarının 2010'un son çeyreği yerine 2011'e kaldığı, ancak bunun mali kuralın uygulanmasına bağlı olduğu uyarısını yaptı.
Yılmaz, "Başta mali kuralın yasalaşması ve uygulanmaya başlaması olmak üzere mali disiplinin kurumsal ve yapısal iyileştirmeler yoluyla sağlanması halinde, tahmin ufku boyunca politika faizinin tek hanede kalmasının mümkün olduğunu düşünmekteyiz" diye konuştu. 

Zayıf dış talep riski
Enflasyon raporunda mayıs ayından başlayarak Euro Bölgesi'nde öne çıkan mali sorunların yarattığı belirsizlik ortamı ve euroda gözlenen keskin değer kayıplarının yılın ikinci çeyreğinde dış talebin bir önceki rapordaki görünüme kıyasla daha zayıf seyretmesine neden olduğu da vurgulandı.
Raporda, "Dış talepteki zayıf seyir sanayi istihdamındaki toparlanmayı sınırlamış olmakla beraber, geçtiğimiz dönemde işgücü piyasasındaki istikrarlı iyileşme devam etmiş, inşaat ve hizmet sektörlerindeki istikrarlı artışların desteğiyle son bir yıl içinde tarım dışı istihdamda belirgin bir artış gözlenmiştir" denildi. İşgücüne yeni katılımların işsizlikteki düşüşü sınırladığına vurgu yapan rapor, bununla birlikte işsizliğin uzun süre kriz öncesine göre yüksek seyretmesinin beklendiğine dikkat çekti. 

Çıkış stratejisi
Yılmaz, güçlü iç talep-zayıf dış talep eğiliminin ve finansal istikrara ilişkin kaygıların sürmesi halinde 2010 sonuna kadar tamamlamayı öngördükleri çıkış stratejisi kapsamındaki bazı düzenlemeleri öne çekebileceklerinin de altını çizdi. Yılmaz, bunun gerek toplam talep yönetimini etkinleştirmesi gerekse dolaylı vergilerdeki artış gereksinimini azaltması bakımından dengeleyici bir para politikası izleme esnekliğini artıracağını vurguladı.
Yılmaz, sunumun ardından kısa vadeli spekülatif sermaye hareketlerinden alınması öngörülen ve ekonomi çevrelerinde son dönemde tartışılan Tobin Vergisi'ne ilişkin gazetecilerin sorularına ise, "İçinde bulunduğumuz ortamda Tobin Vergisi'ni uygulamak bu kadar kolay değil.  Bu verginin istenilen faydayı sağlamayacağını düşünüyoruz" dedi.  



 

Baz senaryo değişti, faiz artırımı 2011'de
Merkez Bankası'nın raporunda 2010 yıl sonuna ilişkin enflasyon öngörüsü baz senaryoda yüzde 0.9 aşağı çekilerek yüzde 7.5'e indirildi. Merkez Bankası'nın bu revizyonu ve rapordaki diğer açıklamalar faiz artırımlarının yılın son çeyreğinde değil 2011'de başlayacağına işaret ediyor. Yılmaz'ın sunduğu raporda politika faizlerinin bir süre daha mevcut düzeylerde tutularak 2011 içinde sınırlı bir artış gösterdikten sonra üç yıllık tahmin ufku boyunca tek hanede kalacağı bir senaryo öngörüldü.
Merkez Bankası nisan ayında açıklanan bir önceki raporunda politika faizlerinde 2010 yılının son çeyreğinde artış öngörmüş, 2010 sonu enflasyon tahmininin orta noktasını ise yüzde 8.4 olarak açıklamıştı. Ekonomistler, Merkez Bankası'nın açıklamasının ardından yaptıkları yorumlarda faiz artırımlarının 2011 başında değil ortasında başlama ihtimalini daha kuvvetli gördüklerini belirtti. 

Artırım yıl ortasına kalabilir
Finansbank Başekonomisti İnan Demir, yayımladığı notta, "Merkez Bankası beklendiği gibi ölçülü faiz artırımlarına 2010'un dördüncü çeyreğinde başlamaya yönelik baz senaryodan vazgeçti. Merkez'in 2011'de artırımların ne zaman başlayacağına dair net bir ifadesi olmasa da bizim beklentimiz sürecin 2011'in ortasında başlayacağı yönünde" dedi.
Enflasyondaki "olumlu görünümde" gıda fiyatlarının seyrinin önemli rol oynadığına değinen raporda, "Son iki çeyrektir yüksek dönemsel artışlar sergileyerek tüketici fiyatlarındaki yükselişe büyük katkıda bulunan gıda fiyatları, 2010  yılının ikinci çeyreğinde keskin bir düşüş östermiştir. Gıda fiyatlarındaki düşüşün temel belirleyicisi işlenmemiş gıda fiyatlarındaki kayda değer azalış olmuştur" denildi.
Tüketici fiyatlarının endeks tarihinde ilk defa çeyreklik bazda azalış kaydettiğini vurgulayan Yılmaz, sadece gıda fiyatlarının değil, hizmet ve temel mal fiyatlarının artış hızında da belirgin yavaşlama gözlendiğine dikkat çekti. Yılmaz, bunda özellikle haberleşme hizmetlerindeki düşüş ve kira yıllık enflasyonundaki istikrarlı azalışın etkili olduğunu belirtti.

Milliyet