Geleneksel Çarşılar Bursa'da Masaya Yatırılıyor

Büyükşehir Belediyesi, Bursa'yı uluslararası arenaya taşıyacak bir organizasyona daha ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor

  Büyükşehir Belediyesi , Bursa ' yı uluslararası arenaya taşıyacak bir organizasyona daha ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor . Bursa ' da kurulan ve 7 kıtaya hükmeden Osmanlı ' nın geleneksel çarşıları , 2-4 Temmuz tarihleri arasında gerçekleştirilecek ' Uluslararası Osmanlı Coğrafyasında Çarşı Kültürü Sempozyumu ' nda ele alınacak .
Sempozyuma ilişkin son detaylar , Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe ve ÇEKÜL Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı ve TKB Danışma Kurulu Başkanı Prof . Dr . Metin Sözen tarafından netleştirildi . Başkan Altepe ve Prof . Dr . Sözen , sempozyum organizasyon heyetiyle yaptıkları toplantının ardından çarşı bölgesini gezerek , Büyükşehir Belediyesi ' nin bölgede yürüttüğü restorasyon çalışmalarını yerinde incelediler .
Tayyare Kültür Merkezi ' nde gerçekleştirilecek sempozyuma Türkiye ' den 115 kentten esnaf , akademisyen ve yerel yöneticinin yanı sıra , Balkanlar ve Ortadoğu ' daki çarşılardan temsilciler katılacak . İlk örnekleri Bursa ' da oluşan ve Anadolu ' dan , Balkanlar ' a , Orta Asya ' dan Orta Doğu ' ya kadar yayılan geleneksel çarşılar , bulundukları yörelerden gelecek etkin isimler tarafından anlatılacak . Tarihi Kentler Birliği ve ÇEKÜL işbirliği ile gerçekleştirilecek Uluslararası Osmanlı Coğrafyasında Çarşı Kültürü Sempozyumu , geleneksel çarşıların bulunduğu coğrafyalardan yüzlerce konuğu da Bursa ' da buluştururken , kentin tanıtımına da önemli bir katkı sağlayacak .
Sempozyumda ilk olarak Türk kültüründe çarşı kavramı ele alınacak . Tarihçi yazar Necdet Sakaoğlu ' nun , ' Limanlar , ticaret yolları ve sultan çarşıları ' başlıklı sunumunun ardından , hem ' en iyi organize olmuş ' hem de ' İstanbul ve Edirne ' ye örnek olmuş ' çarşılar olması bakımından Bursa çarşıları ele alınacak . Bursa çarşıları hakkında ; Prof . Dr . Yusuf Oğuzoğlu , Doç . Dr . Hülya Taş , Doç . Dr . Asım Yediyıldız , Prof . Dr . Özer Ergenç , Dr . Doğan Yavaş , Prof . Dr . Neslihan Dostoğlu , Doç . Dr . Cafer Çiftçi ve Yrd . Doç . Dr . Sezai Sevim bildiri sunacak .
Bursa ve Türk çarşıları bağlamında ; Osmanlı Devleti ' nin iktisat politikası , Osmanlı ' da esnaf teşkilatı , Kanunname-i İhtisab , Bursa çarşılarının mekansal gelişimi ve Bursa esnafının dış bağlantıları gibi konular işlenecek .
Bursa çarşılarının ardından , Prof . Dr . Hamza Gündoğdu , Güneydoğu Anadolu Çarşıları , Prof . Dr . Haşim Karpuz Orta Anadolu çarşıları ve Prof . Dr . Bozkurt Ersoy da Batı Anadolu çarşıları hakkında bilgiler verecek . Akademik sunumlara paralel olarak , detaylı çarşı gezilerinin de yer aldığı sempozyumda ; Kırım Çarşıları hakkında Aliye İbrahimova , Bosna Çarşıları hakkında Prof . Dr . Amir Pasiç , Üsküp Çarşıları hakkında Behuciddin Şahabi , Halep Çarşıları hakkında Mahmut Zeynel Abidin , Mısır çarşıları hakkında Prof . Dr . Abdullah Atiyye , Trablus çarşıları hakkında Prof . Dr . Halit Tadmoori ve Irak çarşıları hakkında Prof . Dr . Suphi Saatçi bildiri sunacak .
Geleneksel çarşıların temelini oluşturan Ahilik ( Esnaf Birliği ) ile ilgili ritüellerin de canlandırılacağı Sempozyumda , Yeşil Türbe-Balibey Hanı hattındaki tüm çarşı ve hanlar ayrıntılı olarak gezilecek ve incelenecek .
Konuyla ilgili bilgi veren Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe , pek çok kültürel değer gibi çarşı kültürünün de Bursa ' dan dünyaya yayıldığını söyledi . Osmanlı ' nın Bursa ' yı fethiyle birlikte kentin surlar dışına inşa edilmeye başlandığı süreçte ilk çarşılardan örneklerin de görülmeye başlandığını kaydeden Başkan Altepe , " Osmanlı İmparatorluğu ' nun kuruluşuna ev sahipliği yapan ve o büyük medeniyetin kültürel , ticari ve mimari eserlerinin ilk örneklerine sahip olan Bursa , çarşı kültürünün de oluştuğu bir yerdir . Bir dönem kentlerin ve hatta devletlerin ekonomik güçlerini ifade eden geleneksel çarşılar , bugün , modern alışveriş merkezlerine rağmen gücünü ve etkinliğini sürdürmektedir " dedi .
Başkan Altepe , kentte üretilen ürünleri yanı sıra , kent ve ülke dışından getirilen ürünlerin yerli ve yabancı alıcılarla buluştuğu geleneksel çarşıların aynı zamanda kendi ticari ve ekonomik kurallarını oluşturduğunu vurguladı . Başkan Altepe , " Prof . Dr . Metin Sözen ' in , ' kale düşerse kent düşer , çarşı düşerse kent ölür ' sözü , çarşılarımızın bugünkü durumunu ve sonuçlarını çok iyi yansıtmaktadır . İnanıyorum ki bu sempozyumla , hem çarşıların ; kentlerin mimari , ticari ve sosyal gelişimine etkileri hem de getirdikleri toplumsal değerler bir kez daha hatırlanacaktır . Çarşıların , o kentlerin ekonomisini yönlendiren temel noktalar olduğu gerçeğine dikkat çekilecektir " dedi .
Tarihi Kentler Birliği Danışma Kurulu Başkanı ve ÇEKÜL Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Prof . Dr . Metin Sözen ise , sempozyumu , " Bir büyük yerleşme kültürünün parçalarını bütünleştirme toplantısı " olarak tanımladı . Bir kenti kent yapan öğelerin kale-çarşı-mahalle olduğuna dikkat çeken Prof . Dr . Sözen , " Bursa ' da kaleyi yaptık ve uluslararası arenaya sunduk . Şimdi sıra çarşıda . Bunu mahalle takip edecek " dedi .
Başta İstanbul olmak üzere pek çok yerde çarşı bulunduğuna dikkat çeken Prof . Dr . Sözen , " İstanbul ' da da eski doku üzerine Osmanlı ' nın yaptığı bir çarşı bütünlüğü var . Oysa Bursa ' da surların dışına taşınan ve sultanların adım adım derinleştirdiği bir çarşı var . Bedesteni , sanat ve zanaat gruplarıyla çarşının tüm öğelerini barındıran bir yer burası . İlk defa burası , Osmanlı coğrafyasına ve diğer ülkelere büyük bir çıkış sağlamak için yapıldı . Dolayısıyla ipek yolunun evrensel dili burada ortaya çıkacak " diye konuştu .
Prof . Dr . Metin Sözen , sempozyuma katılacak TKB üyesi belediyelerin , Bursa ' da kale-çarşı-mahalle üçlemesini bir arada görme fırsatı bulacağını da sözlerine ekledi .
Yüzlerce yıl , bulundukları kentin sosyal ve ekonomik yaşamına yön veren çarşıların bugünkü durumunun da ele alınacağı sempozyuma , Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay , Vakıflar Genel Müdürü Yusuf Beyazıt ve Tarihi Kentler Birliği Başkanı Mehmet Özhaseki de katılacak . UNESCO ' nun da bir heyetle katılıp bu alandaki politikalarını anlatacağı sempozyuma , BESOB ve Bursa Tarihi Çarşılar ve Hanlar Platformu da destek veriyor .