2010 Nobel Edebiyat Ödülü LLosa'nın

2010 yılı Nobel Edebiyat Ödülü'nü Perulu yazar Mario Vargas Llosa kazandı. "Adaylar arasında olduğumu bile düşünmüyordum diyen Llosa, "Bu, Latin Amerika edebiyatının ve İspanyol dilinin kabul edilmesidir" dedi. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, yazarın "iktidar yapılarının haritasını çıkarması ile bireysel direniş, isyan ve yenilginin etkili tasvirini yapması" nedeniyle ödüle layık görüldüğünü belirtti.

Nobel ödülünü kazananlar, ödüllerini 10 Aralık'ta Stockholm'de  düzenlenecek törenle alacaklar. Llosa, para ödülü olarak ayrıca 1,5 milyon dolar alacak.

Kolombiya radyosu RCN için New York'ta bir mülakat veren 74 yaşındaki yazar, "Bu, Latin Amerika edebiyatının ve İspanyol dilinin kabul edilmesidir" dedi.

Llosa, ödülü aldıktan sonraki ilk tepkisinin "Adaylar arasında olduğumu bile düşünmüyordum" şeklinde olduğunu belirtti.

Daha sonra Peru radyosu RPR'ye konuşan Mario Vargas Llosa, romanlarından en çok hangisini beğendiği sorusuna, "Bu hangi çocuğunuzu daha çok seversiniz gibi bir soru, bazı tercihler olsa bile söylenmez" yanıtını verdi.

Nobel Edebiyat Ödülünü kazandığını nasıl öğrendiğinin sorulması üzerine de, yazar, "Uyanmıştım, sabahın 5'inden beri çalışıyordum, telefon çaldı, Patricia (eşi) geldi ve bana, 'İngilizce konuşan bir bey aradı, telefon kesildi' dedi. Meğer arayan Nobel Akademisi Genel Sekreteriymiş..." dedi.

Başta bunun bir şaka olduğunu düşündüğünü, bu şakanın İtalyan yazar Alberto Moravia'ya yapıldığını anlatan Vargas Llosa, "Bir düşmanı onu aramış, almadığı halde ödülü aldığını söylemişti" dedi.

Vargas Llosa sözlerini, "Canım Central Park'ta gezinmek istiyor. Nobel Barış Ödülü'nün kime verildiğinin ilanı, New York'ta güne başlamanın iyi bir yolu" diyerek tamamladı.

Mario Vargas Llosa kimdir?

İspanyolca konuşan dünyanın en beğenilen yazarlarından biri olan Llosa, "Yeşil Ev" (The Green House) ve "Katedralde Sohbet"in de (Conversation in the Cathedral) aralarında bulunduğu 30'dan fazla roman, oyun ve deneme yazdı.

1995 yılında İspanyolca konuşan dünyanın en seçkin edebiyat nişanı olan Cervantes nişanı ile ödüllendirilen Llosa, uluslararası alanda ise "The Time of  The Hero" (Kahramanın zamanı) romanıyla tanındı.

Llosa, 1982 yılında ödülü alan Kolombiyalı yazar Gabriel Garcia Marquez'den bu yana, Nobel Edebiyat Ödülünü kazanan ilk Güney Amerikalı yazar oldu.

1993 yılında İspanya vatandaşı olan Llosa, 1990'da girdiği Peru devlet başkanlığı seçimlerini, Japon asıllı Alberto Fujimori'ye karşı kaybetmişti.

Yazarın "Yeşil Ev", "Elebaşılar", "Kent ve Köpekler", "Palomino Molero'yu Kim Öldürdü", "Mayta'nın Öyküsü", "Üveyanneye Övgü", "Julia Teyze", "And Dağlarında Terör", "Don Rigoberto'nun Not Defterleri", "Teke Şenliği", "Cennet Başka Yerde" ve "Masalcı" adlı kitapları Türkçeye çevrildi.

Llosa, 1990'da devlet başkanlığına aday olmuş, ancak seçilememişti. Llosa, Latin Amerikalı yazarların en tanınmış ve ustalarındandır. Halen eşi ve üç çocuğuyla birlikte Avrupa'da yaşıyor.

Son 50 yılda Nobel Edebiyat Ödülünü kazananların tam listesi şöyle:

-2009: Herta Müller, Alman
-2008: Jean-Marie Gustave Le Clezio, Fransız
-2007: Doris Lessing, İngiliz
-2006: Orhan Pamuk, Türk
-2005: Harold Pinter, İngiliz
-2004: Elfriede Jelinek, Avusturyalı
-2003: J.M. Coetzee, Güney Afrikalı
-2002: Imre Kertesz, Macar
-2001: V.S. Naipaul, Trinidad asıllı İngiliz
-2000: Gao Şingcien, Çin doğumlu Fransız
-1999: Günter Grass, Alman
-1998: Jose Saramago, Portekizli
-1997: Dario Fo, İtalyan
-1996: Wislawa Szymborska, Polonyalı
-1995: Seamus Heaney, İrlandalı
-1994: Kenzaburo Oe, Japon
-1993: Toni Morrison, Amerikalı
-1992: Derek Walcott, St. Lucia
-1991: Nadine Gordimer, Güney Afrikalı
-1990: Octavio Paz, Meksikalı
-1989: Camilo Jose Cela, İspanyol
-1988: Necip Mahfuz, Mısırlı
-1987: Joseph Brodsky, Rusya asıllı Amerikalı
-1986: Wole Soyinka, Nijeryalı
-1985: Claude Simon, Fransız
-1984: Jaroslav Seifert, Çekoslovakyalı
-1983: William Golding, İngiliz
-1982: Gabriel Garcia Marquez, Kolombiyalı
-1981: Elias Canetti, Bulgaristan asıllı İngiliz
-1980: Czeslaw Milosz, Polonya asıllı Amerikalı
-1979: Odisseus Elitis, Yunanlı
-1978: Isaac Bashevis Singer, Polonya asıllı Amerikalı
-1977: Vicente Aleixandre, İspanyol
-1976: Saul Bellow, Kanada asıllı Amerikalı
-1975: Eugenio Montale, İtalyan
-1974: Eyvind Johnson ve Harry Martinson, İsveçli
-1973: Patrick White, Britanya doğumlu Avusturalyalı
-1972: Heinrich Boell, Batı Alman
-1971: Pablo Neruda, Şilili
-1970: Alexander Soljenitsin, Rus
-1969: Samuel Beckett, İrlandalı
-1968: Yasunari Kawabata, Japon
-1967: Miguel A. Asturias, Guatemalalı
-1966: Shmuel Y. Agnon, Polonya asıllı İsrailli ve Nelly Sachs, Alman asıllı İsveçli
-1965: Mihail Şolohov, Rus-1964: Jean-Paul Sartre, Fransız (ödülü kabul etmedi)
-1963: Yorgo Seferis, Urla doğumlu Yunanlı
-1962: John Steinbeck, Amerikalı
-1961: İvo Andriç, Yugoslav
-1960: Saint-John Perse, Guadeloupe asıllı Fransız