Eylül ayının zam şampiyonu domates

Eylül ayında zam şampiyonu, hem üretici fiyatlarında hem de tüketici fiyatlarında domates oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre eylülde Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) kapsamında domatesteki artış yüzde 57.16 olurken, Üretici Fiyatları Endeksi'ndeki artış oranı yüzde 36.87 oldu. Domatesin kilosunun bazı yerlerde 5 lirayı bulduğu belirtiliyor.
TÜİK'in açıklamasına göre eylül ayında TÜFE aylık bazda yüzde 1.23 ile beklentilerin üzerinde, ÜFE ise beklentilerin altında ve yüzde 0.51 arttı. Yıllık artış oranı ise TÜFE'de yüzde 9.24, ÜFE'de  yüzde 8.91 arttı. Her iki endekste de gıda fiyatlarındaki artış dikkat çekti. TÜFE fiyat artışında 40.59 ile taze fasulye ikinci, yüzde 39.97 ile patlıcanüçüncü, yüzde 33.66 ile sivri biber dördüncü oldu.  Eylül'de fiyatı en çok düşen ürün tüketici fiyatlarında yüzde 7.62 ile limon, üretici fiyatlarında ise yüzde 22.14 ile hamsi oldu.
Eylül ayındaki artışın özellikle TÜFE'de beklentilerin üzerinde olmasına karşın analistler de Merkez Bankası da baz etkisinin desteğiyle yükselişin son çeyrekte yerini düşüşe bırakmasını bekliyor. Bu nedenle Merkez Bankası'nın politika faizinde değişikliğe gitmesi beklenmiyor.
TÜFE'de ana harcama gruplarına göre bir önceki aya göre en yüksek artış yüzde 4.72 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış ise yüzde 25.32 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. Çeşitli mal ve hizmetlerdeki artış yüzde 1.23, eğitimde yüzde 1.16, lokanta ve otellerde yüzde 0.74, ev  eşyasında yüzde 0.48, konutta yüzde 0.33, sağlıkta yüzde 0.16, ulaştırmada yüzde 0.12 oldu.

 

'Ekimden itibaren yine düşüş yaşanır'
Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, enflasyonun ekim ayından itibaren yine aşağı döneceğini tahmin ettiklerini söyledi. Ergün, 2. TSK Malzeme Sergisi ve Ankara Sanayi Fuarını gezerken bir grup gazeteciye enflasyon rakamlarını değerlendirdi. Eylül ayı enflasyon rakamlarının biraz daha yüksek beklendiğini belirten Ergün, artışta işlenmemiş gıda fiyatlarındaki yükselişin, tekstil, giyim eşyalarında yeni sezon nedeniyle yeni fiyatların etkili olduğunu ifade etti. Ergün, "Tabii sepet içerisinde bunların ağırlığı var. Alkollü içeceklerdeki vergi düzenlemelerinin de bir etkisi olduğu görülüyor. Ekim ayından itibaren tekrar aşağıya doğru döneceğini tahmin ediyoruz" dedi. Ergün, eylül ayında yıllık enflasyonun yüzde 9'u geçmiş olmasının, "Eyvah enflasyon yeniden çift haneli rakamlara gidiyor" endişesini ortaya koymak için yeterli olmadığına işaret etti.

 

Domates fiyatını güve, sıcak ve plansızlık artırdı
Türkiye Ziraatçılar Derneği Genel Başkanı İbrahim Yetkin, Milliyet'e yaptığı açıklamada domates fiyatlarındaki sert artışda üç faktörün etkili olduğunu söyledi. Yetkin, bunları domates güvesinin mahsüle verdiği zarar, yaz aylarında yaşanan aşırı sıcaklar ve üreticinin geçen yıl çok ucuzlayan domates ekiminden kaçması olduğunu belirtti. Domates güvesi nedeniyle Türkiye'nin 10 milyon ton civarında olması beklenen domates mahsulünün yarı yarıya azaldığını belirtirken, "Biz bu sorunu çözebilirdik. Gerekli müdahale yapılmadı. Son yıllarda devlet eliyle mücadeleyi rafa kaldırdık. Çiftçiler mücadeleyi kendileri yapıyorlar. Maliyeti de dönüm başına 1.500-2.000 lirayı bulduğu için ilaçlama yapmak istemeyenler oldu. Bu haşere İspanya, Tunus ve İtalya'da da görüldü ama ilaçlamanın yarısını devlet karşıladı. Şimdi Tarım Bakanlığı bu bölgeleri karantinaya alıyor, ama böyle önlenmez" dedi.

 

Memurun zam pazarlığı bugün sona eriyor
Memur maaşları için yapılması planlanan zam pazarlığında bugün sona geliniyor. Kamu İşveren Kurulu ile Kamu-Sen arasında yapılacak olan görüşmeden olumlu sonuç çıkarsa, memur maaşına yapılan ek ödemeler ve zamlar ile birlikte en düşük memur maaşı temmuzda 1.300 liradan 1.534 liraya yükselecek.
Kamu İşveren Kurulu'nun 2011 memur maaşları için yaptığı son teklife göre, yüzde 4+4 zam, 80 lira ek ödeme, 20+20 lira aile yardımı ve sendikalı olanlara 45 lira toplu sözleşme primi ödenmesi planlanmıştı. Memur-Sen ile Kamu İşveren Kurulu arasında imzalanan  mutabakat metnini Uzlaştırma Kurulu'na taşıyan Kamu-Sen'in başvurusu sonrası, Uzlaştırma Kurulu memur maaşlarına 2011 için 6 aylık dönemlerde 16+22 lira taban aylığı zammı teklif etmişti.
Enflasyon oranının zamları aşması durumunda ise gerçekleşen enflasyon oranı ile zam oranı arasındaki farklar, 1 Temmuz 2011 ve 1 Ocak 2012'den itibaren ücretlere yansıtılacak.