Çin: Yabancı ülkeler Nobel'e destek vererek, Çin'in siyasi sitemine müdahale ediyor
Bu yılki Nobel Barış Ödülü'nün hapisteki Çinli bir muhalife verilmesinin yankıları sürerken, Pekin yabancı ülkeleri Nobel aracılığıyla kendi siyasi si
Çin Dışişleri Bakanlığı sözcülerinden Ma Zhaoxu, bazı ülkelerdeki politikacıların Nobel ödülünü kullanarak Çin'e saldırıda bulunduğunu ileri sürdü. Ma, "Bu sadece Çin'in adalet sistemine saygısızlık değil, aynı zamanda onların doğru niyetlerine de bir soru işareti bırakıyor." dedi. Pekin yönetimi, cuma günü Liu Xiabo'ya verildiği açıklanan Nobel Barış Ödülü'ne sert tepki göstermiş ve Norveç ile ilişkilerin bundan ciddi etkileneceğini bildirmişti. Çin, Liu'nun bir suçlu olduğunu da vurgulamıştı.
EŞİ HAPİSHANEDE ZİYARET ETTİ
Hong Kong merkezli İnsan Hakları ve Demokrasi Bilgi Merkezi'ne göre, Liu ödülü kendisini temsilen eşi Liu Xia'nın almasını istedi. Liaoning eyaletindeki Jinzhou hapishanede kocasıyla yaptığı kısa görüşmede Liu Xia, "Kocam, Kasım ayında Oslo'da yapılacak ödül töreninde söz konusu ödülü benim almamı istedi." dedi. Hong Kong merkezli South China Morning Post gazetesinin, insan hakları gruplarına dayandırdığı haberine göre, Liu Xia hapishanede yapılan tetkikte, kocasının ciddi mide ülseri olduğunu belirtti. Nobel kazanan Liu, hücrede 5 kişiyle birlikte kalıyor. Çin'in, Liu'nun eşine ödülü alması için müsaade edebileceği ifade ediliyor. Kimseyle görüştürülmeyen Liu Xia'yı Pekin'deki evinde görmek ve Avrupa Birliği Başkanı Jose Manuel Barroso'nun tebrik mektubunu iletmek isteyen 10 AB'li diplomata izin verilmedi. İsviçre, İsveç, Polonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Belçika, İtalya ve Avustralya'dan diplomatlar, AB temsilcisiyle Liu Xia'yı görmeye gitti. Çin medyası da söz konusu ödüle ilişkin bir haber yapmadı.
Çin'de izlenen yabancı televizyonların Liu Xiabo hakkındaki haberleri üzerine ekranları karartılmıştı.
ABD Başkanı Barrack Obama ve diğer bazı dünya liderleri ile Tibet'in sürgündeki ruhani lideri Dalai Lama, Liu'nun serbest bırakılması çağrısında bulunmuştu. Buna karşın Venezuela Başkanı Hugo Chavez, ödüle karşı çıkan Pekin yönetiminin yanında olduğunu bildirdi.
Liu, 1991'de Burma'dan Aung Sang Suu Kyi ve 1935'te Alman barış yanlısı Carl von Ossietzky gibi Nobel Barış Ödülü'nü hapisteyken alan üçüncü kişi oluyor. Nobel Barış Ödülü, Pekin'in tüm uyarılarına rağmen, geçen yıl hapse atılan Çinli muhalif Liu Xiabao'ya verilmişti. Norveç Nobel Komitesi, geçtiğimiz gün başkent Oslo'da yaptığı açıklamada, bu yılki Nobel Barış Ödülü'ne, hapisteki Çinli muhalif siyasetçi Liu Xiaobo'nun, "Çin'de temel insan hakları için uzun süreden bu yana yürüttüğü şiddet içermeyen mücadelesi" dolayısıyla layık görüldüğünü bildirmişti.
LİU XİAOBO KİMDİR?
54 yaşındaki Liu, geçen yıl sonunda, Çin'de çok partili demokrasi ve insan haklarına saygı talep eden 8. Madde'nin yazarıydı. Yazar ve eski bir akademisyen olan Liu, 1989'daki Tiananmen Meydanı gösterilerinde de yer almıştı.
Liu, 2008 Şartı olarak da bilinen ve Çin'de daha fazla özgürlük ve demokratik reformlar yapılması çağrısında bulunan ve Komünist Parti'nin tek parti yönetiminin sona ermesi gerektiğini savunan bir belgeyi yazmasının ardından tutuklanmıştı. Geçtiğimiz yıl sonunda görülen davada Liu Xiaobo, "halkı devleti yıkmaya kışkırtmak" suçlamasıyla 11 yıl hapse mahkum edilmiş, 13 yıl da siyasi hayattan men cezası almıştı. Davayı Batılı diplomat ve basın mensuplarının izlemesine izin verilmemiş, sonucun açıklanmasından sonra Hong Kong'da çeşitli protesto gösterileri olmuştu. Uluslararası Af Örgütü ve ABD, kararı kınamış ve bunun ifade özgürlüğüne bir saldırı olduğunu bildirmişti.