ABD, Japonya Ve Filipinler Liderlerinden Üçlü Zirve
ABD Baskani Joe Biden, Japonya Basbakani Fumio Kishida ve Filipinler Devlet Baskani Ferdinand Marcos Jr Beyaz Saray’da üçlü bir zirve gerçeklestirdi. Liderler tarafindan yayinlanan ortak bildiride Çin’in Güney Çin Denizi’ndeki tehlikeli ve saldirgan tutumundan ve hukuka aykiri hak iddialarindan “ciddi endise duyuldugu” vurgulandi.
Kishida üç ülkenin Pasifik Okyanusu ile birbirine bagli “dogal ortaklar” oldugunu vurgularken, Marcos ise, “Çagimizin karmasik sorunlariyla yüzlesmek herkesin ortak çaba göstermesini, ortak bir amaca adanmisligi ve kurallara dayali uluslararasi düzene sarsilmaz bir bagliligi gerektirmektedir” ifadelerini kullanildi.
Ortak bildiri yayinlandi
Basina kapali olarak gerçeklesen görüsmenin ardindan Beyaz Saray tarafindan “Japonya, Filipinler ve Amerika Birlesik Devletleri Liderlerinin Ortak Vizyon Bildirisi” yayinlandi. Ülke liderlerinin “esit ortaklar ve güvenilir dostlar” olarak bir araya geldigi belirtilen bildiride, “Özgür ve açik bir Hint-Pasifik ve uluslararasi hukuka dayali bir uluslararasi düzen vizyonuyla birlestik. Bu vizyonu önümüzdeki on yillar boyunca birlikte gelistirecegimize söz veriyoruz. Temelde, birlikte çalisarak kendi uluslarimizin, Hint-Pasifik bölgesinin ve dünyanin güvenlik ve refahini gelistirebilecegimize inaniyoruz” ifadeleri kullanildi.
Bildiride Çin vurgusu dikkat çekti
Çin’in Güney Çin Denizi’ndeki tehlikeli ve saldirgan tutumundan ve hukuka aykiri hak iddialarindan “ciddi endise duyuldugu” vurgulanan bildiride, “Sahil Güvenlik ve deniz milisi gemilerinin Güney Çin Denizi’nde tehlikeli ve zorbaca kullanilmasina ve diger ülkelerin açik deniz kaynaklarindan faydalanmasini engelleme çabalarina kararlilikla karsi çikiyoruz. Çin’in Filipin gemilerinin açik denizlerde seyrüsefer özgürlügünü kullanmasini tekrar tekrar engellemesi ve Ikinci Thomas Sigligi’na giden ikmal hatlarini kesintiye ugratmasi gibi tehlikeli ve istikrari bozucu davranislarindan duydugumuz ciddi endiseyi yineliyoruz” denildi. Çin’in Dogu Çin Denizi’nde statükoyu güç veya baski yoluyla tek tarafli olarak degistirme girisimlerine “siddetle karsi çikildigi” aktarilirken, Tayvan Bogazi’nda baris ve istikrarin küresel güvenlik ve refahin vazgeçilmez bir unsuru oldugu vurgulandi. Bildiride, “Tayvan konusundaki temel durusumuzda herhangi bir degisiklik olmadigini belirtiyor ve meselelerin barisçil yollarla çözülmesi çagrisinda bulunuyoruz” ifadelerine yer verildi.
Kuzey Kore’ye kinama, Ukrayna’ya destek
Taraflarin Kore Yarimadasi’nin nükleer silahlardan tamamen arindirilmasi yönündeki kararliligi bir kez daha yinelenirken, Kuzey Kore’nin baris ve güvenlige yönelik ciddi tehdit olusturan balistik füze denemelerinin “siddetle kinandigi” vurgulandi. Bildiride, “Kuzey Kore’yi ilgili BM Güvenlik Konseyi kararlarina uymaya ve füzelerini Ukrayna’ya karsi kullanan Rusya dâhil herhangi bir ülkeye saglamaktan kaçinmaya çagiriyoruz” denildi. Taraflarin Ukrayna’nin egemenligine, bagimsizligina ve uluslararasi alanda taninan toprak bütünlügüne yönelik sarsilmaz destegini yineledigi kaydedilirken, “Rusya’nin Ukrayna isgali baglamindaki nükleer silah kullanma tehditleri kabul edilemez . Rusya’nin Ukrayna’da herhangi bir nükleer silaha basvurmasinin tamamen hukuksuz olacagini kesin bir dille ifade ediyoruz” denildi. Ayrica taraflarin demokrasi, insan haklari, çevre, iklim degisikligi ile mücadele ve ekonomi gibi farkli alanlarda üçlü isbirligini gelistirme konusunda da mutabik kaldigi ifade edildi.