Toroslar EDAS Deprem Bölgesindeki Elektrik Dagitim Çalismalarini Sürdürüyor
Asrin felaketi olarak nitelendirilen ve 6 Subat 2023 tarihinde meydana gelen depremlerden etkilenen 11 ilden 5’inin elektrik dagitimindan sorumlu Toroslar EDAS, bu illerden basta Hatay ve Gaziantep olmak üzere depremin ilk gününden basladigi çalismalarini 1,9 milyar liralik bütçeyle yil boyunca sürdürdü.
Toroslar EDAS geçen 1 yillik sürede; yetismis insan gücü, ekonomik imkanlari ile araç ve malzeme envanterini mümkün olan en iyi sekilde kullanarak, bölgede Kurulu Güç, Yüksek Gerilim ve Alçak Gerilim hat uzunlugu gibi sebeke degerlerinde deprem öncesindeki seviyenin üzerine çikti.
Sirket, ilk günlerde güvenlik amaçli acil enerji kesintileri yapilmasindan, yüzlerce jeneratörle arama kurtarma, aydinlatma ve iletisim faaliyetleri için enerji destegi verilmesine, takiben çadir ve konteyner kentlere enerji dagitimindan sonrasinda enkaz kaldirma ve yerlesim yerlerinin yeniden insa islemlerine enerji saglanmasina kadar birçok süreçte, çalismalarina devam etti.
Adana, Gaziantep, Hatay, Kilis, İçel ve Osmaniye ile birlikte 6 ilden olusan hizmet bölgesinde, yalnizca İçel’in depremden etkilen 11 il arasinda bulunmadigi Toroslar EDAS, bu sehirde ise deprem sonrasi hizla artan nüfusla orantili katlanan enerji talebini karsilamak için yatirimlarini sürdürdü.
Asrin felaketinde önemli jeneratör operasyonu
Depremin akut döneminde ailelerinin emniyetini alarak görevlerine giden Toroslar EDAS çalisanlari, sirket envanterindeki tüm jeneratörleri, arama kurtarma çalismalarinda aletlerin çalistirilmasi ve çalismalarin gece de sürdürülebilmesi adina aydinlatma saglanmasi için seferber etmenin yani sira elektrik direklerine ulasmak için kullanilan sepetli araçlarla da binalardan kurtarma çalismalarini yürüttü.
Ilk günden itibaren diger Enerjisa Dagitim Sirketleri, Baskent EDAS ve Ayedas’tan ekipler Ankara, Kirikkale, Çankiri, Kastamonu, Karabük, Bartin, Zonguldak ve Istanbul’dan yola çikarak bölgeye ulasti.
Bölgedeki akaryakit sikintisi göz önünde bulundurularak, jeneratörlere düzenli yakit ikmali yapilabilmesi için pick-up araçlar akaryakit tanklariyla donatildi. Getirilen merkezi tankerlerden sahada kurulan jeneratörlere bu pick-up araçlarla düzenli olarak yakit ikmali yapilarak, sebekenin kullanim disi kaldigi yerlerde jeneratörle enerji saglandi.
Depremi takip eden iki haftada bölgede saha çalisani sayisi destek ekiplerle 3 bin 167’ye yükselirken, dünyanin tek merkezden yönetilen en büyük jeneratör operasyonu yürütüldü.
22 Subat itibariyle, büyüklügü 5 kilovat ile 2 bin kilovat arasinda degisen toplam 41 bin kilovat güçteki 2 bin 472 jeneratör bölgede kullanilirken, kurulan akaryakit ikmal agiyla jeneratörlerden enerji arzinin sürekliligi saglandi. Seferberlik bilinciyle hareket eden tüm elektrik dagitim ekipleri, 198 sepetli araç ve 969 pick-up ile hummali çalismalarini sürdürdü.
Antakya Lojistik Hizmet Merkezi çalisanlarin ve ailelerinin yeni yuvasi oldu
Toroslar EDAS’in yikilan Antakya Bölge Müdürlügü binasi terk edilerek, sirketin elektrik dagitim malzemelerinin depolandigi genis alana sahip Lojistik Hizmet Merkezi ve içindeki konteyner yapi faaliyetlerin yeni merkezi oldu.
Kisa zamanda destek ekiplerinin kullanacagi konteyner, yemekhane, dus ve tuvalet gibi gerekliliklerle donatilan merkez, etrafina yerlestirilen onlarca konteynerde çalisanlar ve ailelerine ev sahipligi yapti. Sirketin üst yönetimi ve mühendisleri de bu merkezdeki konteynerlerde kalarak operasyonu kriz merkezine dönüstürülen bir odadan yönetti.
Söz konusu merkezde felaketin izin verdigi tüm imkanlarla, elektrik dagitim çalisanlarinin yani sira, güvenlik güçleri, arama kurtarma ekipleri ve yakinlardaki vatandaslar gibi bölgedeki herkese destek verilmeye çalisildi. Benzer merkezler depremden etkilenen diger ilçelerde de kuruldu.
Sirket çalisanlari aileleriyle Hatay’da kurulan tamami gerekli esyalarla donatilmis 232 konteynerlik, Iskenderun’da ise ayni donanimla 32 konteynerlik, konteyner kentlere yerlestirildi. Kendi bahçe veya tarla gibi özel arazilerine yerlestirmek isteyen 236 çalisana da sirket tarafindan konteyner teslim edildi.
Afet Haberlesme Sistemiyle akut dönemde kritik iletisim sorunu asildi
Deprem nedeniyle mobil telekomünikasyon altyapisinin çökmesi ve bölgede iletisimin en büyük sorunlardan biri olmasi üzerine, olasi Istanbul depremine karsi Enerjisa Dagitim Sirketleri tarafindan gelistirilen ve Ayedas’ta hazir tutulan Afet Haberlesme Sistemi ekipler ve merkez arasindaki iletisim için Antakya’ya getirildi.
Yüksek noktalara kurulan ve günes enerjisiyle çalisan 3 mobil kule, haberlesme istasyonu ve ekip araçlarina takili telsizler sayesinde Toroslar EDAS ekiplerinin olasi çarpilmalara karsi iletisim ve koordinasyonu Is Sagligi ve Güvenligi kurallari içinde saglandi. Günler içinde Antakya merkezdeki sokak aydinlatmalarinin büyük bir çogunlugu yanar hale getirildi.
Bu sistem sayesinde bölgede iletisime ihtiyaç duyan diger altyapi kurum ve kuruluslarina da telsiz frekansi saglandi. Öte yandan aydinlatma direklerinin üst kisimlarina baz istasyonlari kurulup enerji saglanarak mobil telekomünikasyonun yeniden ayaga kaldirilmasina destek verildi.
En çok etkilenen Hatay ile Gaziantep’in Nurdagi ve Islahiye ilçelerine yogunlasildi
Toroslar EDAS depremden bu yana geçen 1 yilda, Hatay ve Gaziantep’te toplamda yaklasik 1,9 milyar TL tutarinda deprem harcamasi yaparak bölgedeki yatirim, bakim ve onarim çalismalarini sürdürdü.
Bu sürede Hatay ve Gaziantep’te 146 kilometre iletken baglanirken, 556.980 kVA kurulu güçte 493 trafonun kurulumu saglandi. Saha ekipleri tarafindan 7 bin 869 aydinlatma armatürünün montaji yapilirken, 206 kilometre yüksek gerilim, 352 kilometre alçak gerilim hatti ve yeralti kablosu tesis edildi.
Ayni dönemde, Reyhanli, Kirikhan, Iskenderun, Dörtyol ve Hatay Merkez’de 316 pano, 666 trafo, 4 bin 280 armatür ve 228 binanin, Islahiye ve Nurdagi’nda ise 47 pano, 40 trafo, 212 armatür ve 96 binanin bakim ve onarim faaliyetleri tamamlandi.
Bölgede deprem öncesi sebeke seviyesine ulasildi
Enerjisa Dagitim Sirketleri’nden Toroslar EDAS, kardes sirketleri Baskent EDAS ve Ayedas’in da destegiyle Hatay’da 2 bin 150, Gaziantep’in Nurdagi ve Islahiye ilçelerinde ise 184 saha çalisani ile elektrik altyapisinda tüm zorluklara ragmen yürüttügü çalismalarla deprem öncesi sebeke degerlerini asti.
Deprem öncesinde devirli, kurum ve özel olmak üzere Hatay’da 9 bin 663, Gaziantep’in söz konusu iki ilçesinde 1.995 trafo bulunurken, deprem sonrasinda hayata geçirilen yatirimlarla Hatay’in Merkez, Arsuz, Dörtyol, Iskenderun, Kirikhan ve Reyhanli ilçelerinde trafo sayisi 10 bin 297’ye, Gaziantep’in Islahiye ve Nurdagi ilçelerinde trafo sayisi 2 bin 94’e ulasti.
Yapilan bu yatirim çalismalari ile deprem öncesinde Hatay’da 1.429.217 kVA olan toplam kurulu güç, deprem sonrasi 1.538.347 kVA’e, deprem öncesinde 6 bin 946 km olan orta gerilim hat uzunlugu deprem sonrasi 7 bin 119 km’ye ve deprem öncesinde 15 bin 876 km olan alçak gerilim hat uzunlugu ise Hatay’daki elektrik tüketim ihtiyacini tamamen karsilayacak sekilde 13 bin 182 km’ye çikti.
Deprem öncesinde Gaziantep’in iki ilçesinde 378.432 KVA olan toplam kurulu güç, deprem sonrasi yapilan yatirimlarla 447.127 kVA’e, depremden önce 1.286 km olan orta gerilim hat uzunlugu deprem sonrasi 1.347 km’ye ulasti ve deprem öncesinde 1.406 km olan alçak gerilim hat uzunlugu da bölgedeki elektrik tüketim ihtiyacini tamamen karsilayacak sekilde 1.483 km olarak gerçeklesti.
Kesintisiz enerji mücadelesi
Sirket, depremin yol açtigi maddi hasarla mücadeleye ek olarak, önce depremlerin gerçeklestigi kis mevsimi nedeniyle bölgede olusan acil nitelikli isinma ihtiyacinin karsilanmasi için gerekli enerji arzinin saglanmasi sonra da son yillarin en sicak yaz mevsiminde çogalan klima kullanimi nedeniyle artan enerji tüketiminin sebekelere getirdigi rekor yükü karsiladi.
Deprem sonrasi bölgedeki barinma ihtiyacini karsilamak üzere kurulan konteyner kentlerin enerji ihtiyacina Toroslar EDAS tarafindan kisa sürede cevap verildi.
Hatay’daki 229 adet konteyner kentin enerjisi 450 MW kurulu güç ile saglanirken, Gaziantep’te ise 21 konteyner kentin enerjisi 46 MW kurulu güç ile karsilandi.
Sebekede elektrik dagitim sirketinin yetki siniri olan panolara kadarki sebeke yatirimlari büyük bir hizda gerçeklestirildi.
Çadir ve konteyner kentlerin bu panolardan sonraki elektrik iç tesisatlari kamu kurumlarinin yönlendirmeleriyle ilgili yetkililerce gerçeklestirildi.
Öte yandan bu alanlarin dis aydinlatmalari ekiplerin çalismalariyla direk ve armatürler tesis edilerek kisa sürede tamamlandi.
Dagitim sirketi yetkisi disindaki iç tesisatlara iliskin uyarilar yapildi
Ekipler konteyner kentlere saglanan elektrigin panolara kadar olan yetki bölgesinde enerji arz güvenliginin saglanmasi için kesintisiz görev yaparken, bu noktalarda sirketin yetki alani disinda kalan pano sonrasi iç elektrik tesisati islemlerinde alinmasi gereken tedbirler konusunda konteyner kentlerdeki yetkilileri düzenli olarak bilgilendirdi.
Halen yasanan kis mevsimi ve soguklarda depremzedelerin konteynerlerde isinma ihtiyacini karsiladigi elektrikli isitici ve isi pompasi gibi cihazlarin olusturdugu rekor talep nedeniyle asiri yüklenen trafolar, yüksek kapasiteli olanlarla degistirildi, yeni direkler dikilerek enerji tasiyan iletkenler yüksek talebi karsilayabilecek hale getirildi.
Böylece konteynerlerde yasamlarini sürdüren vatandaslarin soguk kis sartlarindan olabildigince az etkilenmesi için tüm imkanlar seferber edildi.
Yikimlar için AFAD talebiyle 6 binin üzerinde kesinti yapildi
Deprem bölgesinde yürütülen çalismalar saha çalisanlarinin is sagligi ve güvenligi nedeniyle zorunlu olarak uygulanan planli kesintilerle gerçeklestirilirken, bölgedeki hasarli yapilarin yikimi için AFAD tarafindan talep edilen elektrik kesintileri de sürelerinde gerçeklestirildi.
Bu türdeki kesinti sayisi bir yillik dönemde Hatay özelinde 3 bin 311’e, Toroslar bölgesi genelinde ise 6 bin 105’e ulasti.
Öte yandan bazi noktalarda kontrolsüz yapilan yikim çalismalarinin ve izinsiz üçüncü sahis müdahalelerinin elektrik dagitim sebekesine verdigi hasar sonucu yasanan plansiz elektrik kesintileri yapilan müdahalelerle mümkün olan en kisa sürede giderildi.
1 yilda 1.100’den fazla çalisana psikolojik destek
Toroslar EDAS, 6 Subat 2023 tarihinde gerçeklesen deprem nedeniyle sorumluluk sahasindaki Hatay ve Gaziantep’te depremin agir etkilerine ve zor sartlara ragmen kesintisiz ve kaliteli enerji için çalismalarini sürdürürken depremden etkilenen çalisanlari ve ailelerini de unutmadi.
Depremin ilk gününden itibaren Hatay ve Gaziantep’te görev yapan Enerjisa Dagitim Sirketleri çalisanlari ve ailelerinin depremin agir etkilerinden korunmasi amaciyla yetiskin, ergen ve çocuk psikolojisinde uzman isimler tarafindan bölgede psikolojik destek faaliyetleri yürütüldü.
1.100’den fazla çalisanin katilimiyla psikolojik ilk yardim konulu seminerler düzenlendi.
Iskenderun ve Antakya’da gerçeklestirilen toplam 37 oturumda etkinlikler ve oyunlar düzenlendi.
261 çalisan için online psikolojik egitim verilirken, 200’ün üzerinde terapi seansi gerçeklestirildi.
“Deprem bölgesinde yatirimlarimiz devam edecek”
Enerjisa Dagitim Sirketleri Genel Müdürü Oguzhan Özsürekci, Hatay’da depremin izlerinin silinmesi için hayata geçirilen yatirimlara ve son 1 yilda yürütülen çalismalara iliskin sunlari kaydetti: “Deprem bölgesinde elektrik altyapisinda olusan hasari gidermek için yürüttügümüz çalismalar ve sahadaki çalisma arkadaslarimizin büyük fedakarliklarla ortaya koydugu basarili faaliyetler ile önemli bir mesafe kat ettik. Deprem sonrasinda bölgenin ekonomik, sosyal, kültürel, güvenlik ve saglik basta olmak üzere hayati enerji ihtiyaçlarini karsilamak için yaklasik 1,9 milyar TL tutarinda deprem harcamasi ile elektrik altyapisini yeniden olusturduk. Tarihte pek çok medeniyete ev sahipligi yapan kadim kentlerimizde depremin izleri silinip, yeniden insa faaliyetleri devam ederken biz de yatirimlarimizi sürdürecegiz. Enerjisa Dagitim Sirketleri olarak önümüzdeki süreçte de Toroslar EDAS ile hizmet verdigimiz deprem bölgesinde üzerimize düseni yapmaya, daha iyi bir gelecek için fark olusturmaya devam edecegiz.”