Turizmci Hamit Inan Açiklamasi 'Turizm Sektöründe Geç Kalmadan Eylem Planimizi Olusturmaliyiz'

Konuyla ilgili degerlendirmelerde bulunan Inan "Trabzon Turizm Konseyi adiyla Valilik, Büyüksehir ve ilçe belediyeleri, çesitli kamu kurum ve kuruluslari ile sivil toplum kuruluslarinin katilimiyla bir organizasyon kuruldu. Ilerleyen süreçte Trabzon Turizm Konseyi genel kurul yapildi, bazi faaliyetler hedeflendi sonra bu organizasyon kurumsal varligini devam ettirmekle beraber etkinligini yitirdi. Tüm kamu ve sivil toplum kuruluslarimizin gücüyle kurulmus böyle bir organizasyon neden desteklenmedi. Bugün hizmetlerle ilgili sikintilarimiz var ama sehrimizi ve destinasyonlarimizi hedefleyen çok ciddi dezenformasyonlar var. Trabzon Turizm Konseyi manipülasyonlarla olusturulan algilari tersine çevirebilir ve destinasyonlarimizin çekiciligini vurgulayan çesitli içerikler üretebilirdi. Aktif olarak çalisacak böyle bir organizasyon sektörün ihtiyaç duydugu verileri, istatistikleri olusturur ve sektör adina yapilacak eylem planlarini sektör paydaslari ile is birligi içinde olusturabilirdi. Körfez ülkeleri vatandaslarinin çok yaygin sosyal medya kullanimi bulunmaktadir. Ziyaretçiler; olumlu-olumsuz kanaatlerini daha çok diger ziyaretçilerin deneyimleri üzerinden olusturmaktadir. Ancak uzun bir süredir devam eden yaniltici bilgiler ve manipülasyonlar turistlerin güvenle tatil yapma algisini olumsuz yönde etkilemekte ve turisti farkli destinasyon arayisina sürüklemektedir." diye konustu.

Hamit Inan, pandemi döneminde Suudi Arabistan’in uyguladigi seyahat yasagina ragmen diger Körfez ülkelerinden bölgemize yapilan ziyaretlerin fiyatlarin da makul seviyelerde tutulmasi ile önemli oranda arttigini belirterek, “Pandemi etkilerinin azaldigi 2022 sezonunda Suudi Arabistan’in seyahat yasagini kaldirmakla ilgili belirsizligi pek çok otelin kâr marji düsük satis baglantilari yapmasina neden oldu. Suudi Arabistan seyahat yasagini kaldirinca artan talep konaklama ve diger hizmet bedellerinin asiri yükselmesine neden oldu. Geçen sezonki yüksek fiyatlari referans alan isletmelerimiz özellikle Türk lirasi bazinda artan maliyetleri satis fiyatlarina ekleyince isletmelerimiz yüksek fiyatlarla sezona giris yapti. Göçmen komisyoncularin sektördeki olumsuz etkinlikleri, kayit disilik, araci komisyonculugu, sosyal medya dezenformasyonlari ile birlesince olusan algi tatil yapma planlarinin yapildigi bir dönemde ziyaretçilerimizin bir kisminin farkli destinasyonlara yönelmesine neden olmustur” seklinde konustu.



“Bakanlik genelgesinin yerel yönetimler tarafindan uygulanmasini bekliyoruz"

Turizm sektörünün Trabzon gibi sanayi ve tarimsal üretim imkanlarinin sinirli oldugu bölgelerde olusturdugu katma degerin dogrudan ve dolayli istihdama etkisinin çok önemli oldugunu ifade ederek sunlari söyledi:

"Özellikle ilimizde sektör adina büyük yatirimlar yapildi, devam eden ve planlanan yatirimlar var. Sektör paydaslarimizin bölgemizdeki turizm hareketinin bugünkü ve gelecekteki durumuyla ilgili ciddi kaygilari var. Araba devrilince yol gösteren çok olur, bizim araba biraz yan yatmistir. Geç kalmadan eylem planlarimizi olusturup kararli bir sekilde sorunlarin çözümleri için çalismaliyiz. Bu anlamda kayit disilik önlenmelidir. Kayit disi isletmeler denetlenmedigi için hizmet kalitesi ve güvenlik standartlari açisindan sorunludur. Yasal mevzuata uymak zorunda olan, vergi ve çalisan haklarini veren isletmelere karsi haksiz rekabet avantaji saglamaktadirlar. DHMI verilerine baktigimiz zaman geçen yila göre haziran sonu itibari ile dis hat uçus sayilarinin yüzde 41 artmasina ragmen otellerin doluluk orani geçen seneki seviyelerin altinda kalmistir. Bu durumda bir çeliski var, belirsizlik var. Bunu da kayit disiligi azaltarak daha anlasilir bir seviyeye getirmemiz gerekmektedir. Turizm Bakanligi bir genelge çikararak belgesiz isletmelerin kapatilmasina dair yaziyi Valiliklere göndermistir. Valilik onaylayarak belediyelere sevk etmistir. Bu baglamda Ortahisar ilçemizde 285, diger destinasyonlarimizla 500’e yakin kayit disi isletmenin faaliyetlerinin durdurulmasi istenmistir. Bu konuda belediyeler henüz bir yaklasim ortaya koymamistir. Bu genelgenin gereginin uygulanmasini bekliyoruz.”

"Yüksek fiyatlar ve aracilara verilen komisyon sektöre zarar veriyor"

Sektördeki diger bir sorunun yüksek fiyatlar ve isletmelerin aracilara verdigi komisyonlar oldugunu kaydeden Inan “Turisti isletmelere götürüp yapilan harcamalar üzerinden yüzde 30 - 40’lara varan komisyonlar alan acente, rehber, soför ya da kayit disi çalisan herhangi biri sektöre büyük zarar vermektedir. Etik ve ahlaki olmayan bu durum 1618 Sayili Seyahat Acenteleri Birligi Kanunu’na göre de suçtur. Özellikle servis soförlerinin olusturdugu sosyal medya gruplarinda agirlikli olarak kafe, restoran, gida maddeleri ve hediyelik esya saticilarindan olusan bazi isletmeler hangi oranda komisyon vereceklerine dair paylasimlar yapmaktadir. Aracilara verilen komisyonlar fiyatlara eklenip satilmaktadir. Isletmeler arasinda komisyon rekabeti olusturulmustur. Transfer ya da tur için hak ettigi parayi alan acente, rehber ya da servis soförü turisti oraya buraya götürerek onlarin alisverisi üzerinden haksiz bir sekilde kazanç saglamakta, turistin güvenini suiistimal etmektedir. Komisyon vermek istemeyen firmalar haksiz rekabet ile karsi karsiya kalmaktadir. Sektörü tehdit eden bir diger komisyonculuk ise ülkemize göçmen olarak gelip özellikle dil avantajini kullanan farkli ülkelere mensup çogu kayit disi çalisan göçmenlerdir. Bunlar misafirleri daha çok fiyat politikalari belli olmayan kayit disi isletmelere yönlendirmektedir. Sektördeki kazanimlarimizi sürdürebilmek ve turistlerin olumlu deneyimlerle buradan ayrilmalarini saglamak için yasal düzenlemelerin güçlendirilmesi, rekabetçi fiyat stratejilerinin olusturulmasi, kalite standartlarinin yükseltilmesi, sikayetlerin degerlendirilmesi, saglik ve güvenlik konulari ile pek çok alanda etkin denetimler yapilmasi gerekmektedir” ifadelerini kullandi.

"Uzungöl’de çete organizasyonu halini almis, ziyaretçiyi ciddi sekilde rahatsiz eden dilencilerle ilgili bir çözüm üretilememesi diger sorunlarimizin çözümüne olan inancimizi maalesef zayiflatmaktadir” diyen Inan, konusmasini söyle tamamladi:

“Birçok kez bölge turizminin en önemli destinasyonu olan Uzungöl’ün basta imar konulari olmak üzere sorunlarini anlattik. Sorunlarin çözümü noktasinda hiçbir ilerleme kaydetmememiz, sektördeki konusmalarin aslinda bir sonuca ulasmadiginin açik bir göstergesidir. Yillarca ulasim, yapisal sorunlar, çevre, kis turizmi, saglik ve kongre turizmi, tarihi ve anitsal yapilarimizin turizme kazandirilmasi, sürdürülebilir turizm, destinasyonlarimizin güçlendirilmesi ve alternatif hizmetlerin gelistirilmesi gibi hepimizin bildigi pek çok konuyu birbirimize anlatip duruyoruz. Trabzon ve bölge turizmi bir kirilmanin esigindedir ve isaretler güçlüdür.”