Seçime 58 Gün Kaldi, Iste Merak Edilenler

14 Mayis’ta yapilacak olan Cumhurbaskani ve milletvekili seçimlerine 58 gün kaldi. 200 bin civari sandigin kurulacagi yaklasik 60 milyon seçmenin katilacagi seçimin takvimi ve ayrintilari belli oldu.

Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) seçim kararlari ile Cumhurbaskani ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi’nde uygulanacak seçim takvimi yürürlüge girdi.

Iste seçim takvimi

Resmi Gazete’de yayimlanan seçim takvimine göre; cumhurbaskani adayligi için siyasi partilerce YSK’ya yapilacak adaylik basvurulari 19 Mart Pazar günü baslayacak, 23 Mart Persembe günü saat 17.00’de sona erecek. 31 Mart Cuma günü, Cumhurbaskani kesin aday listesi Resmi Gazete’de yayimlanacak. Ayni gün Cumhurbaskani seçimi için propaganda dönemi de baslayacak.

Propaganda 13 Mayis’ta bitecek

13 Mayis Cuma günü seçim propagandasi sona erecek. Milletvekili aday listeleri ise 19 Nisan Çarsamba günü Resmi Gazete’de yayimlanarak kesinlesecek.

24 Mart Cuma günü, ittifak yaparak seçime katilma karari alan siyasi partilerin genel baskanlarinin imzalarini ihtiva eden ittifak protokolünü YSK’ya teslim etmelerinin son günü.

20 Mart Pazartesi günü, seçmen listeleri askiya çikarilacak. Bu listeler, 2 Nisan Pazar günü askidan indirilecek. Askidaki listelere yapilacak itirazlar 3 Nisan günü karara baglanacak.

Ikinci tura kalirsa 28 Mayis günü tekrar sandiga gidilecek

14 Mayis Pazar günü Cumhurbaskani Seçimi ile 28’inci Dönem Milletvekili Genel Seçimi için oy kullanilacak. Cumhurbaskani seçimi için adaylar ilk turda yeterli oy alamazlar ise ikinci tur 28 Mayis Pazar günü yapilacak.

Yurt disinda yasayanlar 27 Nisan-9 Mayis arasi oy kullanabilecek

Yurt disinda ve gümrük kapilarinda oy verme islemi 27 Nisan’da baslayacak. Yurt disinda oy verme islemi 9 Mayis Sali günü sona erecek. Cumhurbaskani seçiminin ikinci tura kalmasi halinde yurt disinda ve gümrük kapilarinda oy verme islemi 20 Mayis Cumartesi günü baslayacak, 24 Mayis Çarsamba günü sona erecek.

Seçime girecek kamu görevlilerinin istifa tarihi

Milletvekilligi seçiminde aday adayi olmak isteyen kamu görevlileri 16 Mart Persembe saat 17.00’ye kadar istifa etmesi gerekiyor.

Baraj yüzde 7’ye düsmüstü

31 Mart 2022’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nden oy çokluguyla geçen yasa neticesinde bir partinin meclise girebilmesi için gereken seçim baraji yüzde 10’dan yüzde 7’ye düsürüldü. Bagimsiz adaylar için baraj uygulamasi bulunmuyor. Siyasi partiler, meclise girmek için tek baslarina veya diger siyasi partilerle ittifak içine girerek toplam yüzde 7 oy almak zorunda.

Tahmini sandik sayisi

Bir sandikta oy kullanacak seçmen sayisi il ve ilçelerde 360 ila 380 kisi olacak. Köylerde seçmen sayisinin 400’ü asmamasi halinde bir sandikta oy kullanilabilecek. Tüm ülkede kurulacak sandik sayisinin 200 bini asacagi tahmin ediliyor. 2018 seçimlerinde sandik sayisi 194 bin idi.

Tahmini seçmen sayisi

Henüz 2023 Türkiye seçimleri için kesinlesmis bir seçmen sayisi açiklanmadi fakat seçmen sayisinin 60 milyonu bulacagi tahmin ediliyor. 2018 seçimlerinde seçmen sayisi 56,3 milyondu. 31 Aralik’ta 2022 tarihi itibariyla Türkiye’de nüfusa kayitli toplam 85.279.553 kisi var. 2022 TÜIK Adrese Dayali Nüfus Kayit Sistemi Sonuçlari’na göre; Türkiye’de 18 milyon 735 bin 111 kisi 0-14 yas araliginda; 58 milyon 092 bin 773 kisi 15-64 yas araliginda ve 8 milyon 451 bin 669 kisi ise 65 yas ve üstü.

Seçime katilacak partiler

Yüksek Seçim Kurulu (YSK) kararlarina göre 14 Mayis’taki seçimlere 36 siyasi parti katilacak. Adalet Birlik Partisi. Seçime girecek partiler sunlar olacak: Adalet Birlik Partisi, Adalet Partisi, AK Parti, Anavatan Partisi, Bagimsiz Türkiye Partisi, Büyük Birlik Partisi, Büyük Türkiye Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrasi ve Atilim Partisi, Demokratik Sol Parti, Demokrat Parti, Emek Partisi, Gelecek Partisi, Genç Parti, Güç Birligi Partisi, Hak ve Özgürlükler Partisi, Halkin Kurtulus Partisi, Halklarin Demokratik Partisi, Hür Dava Partisi, IYI Parti, Memleket Partisi, Millet Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi, Milli Yol Partisi, Saadet Partisi, Sol Parti, Türkiye Degisim Partisi, Türkiye Isçi Partisi, Türkiye Komünist Hareketi, Türkiye Komünist Partisi, Vatan Partisi, Yeniden Refah Partisi, Yenilik Partisi, Yeni Türkiye Partisi, Yesiller ve Sol Gelecek Partisi ve Zafer Partisi.

Ittifaklar ve Baskan adaylari

14 Mayis seçimleri, Cumhuriyet tarihinde en çok ittifakin katildigi seçim olma özelligini tasiyacak. Su ana kadar da dört cumhurbaskani adayi çikti. Seçimlere Cumhur Ittifaki, Millet Ittifaki, Emek ve Özgürlük Ittifaki ve Ata Ittifaki adi altinda dört ayri ittifak katilacak. Cumhur Ittifaki Recep Tayyip Erdogan’i, Millet Ittifaki Kemal Kiliçdaroglu’nu, Ata Ittifaki Sinan Ogan’i cumhurbaskani adayi olarak açikladi.

Emek ve Özgürlük Ittifaki henüz resmen bir aday göstermedi.

Milletvekili sayisi artan ve düsen iller

Yüksek Seçim Kurulunun (YSK), nüfus verileri kapsaminda illerin milletvekili sayilari dagilim tablosuna göre, Kocaeli ve Sakarya’nin milletvekili sayisi birer artti, Tunceli ve Bayburt’un milletvekili sayisi birer azaldi. Kocaeli’nin vekil sayisi 13’ten 14’e, Sakarya’nin 7’den 8’e çikti. Tunceli ve Bayburt’un çikaracagi milletvekili sayisi 2’den 1’e düstü.

En çok milletvekili çikaracak olan iller

Türkiye Istatistik Kurumu Baskanligi’nin ilan ettigi 31 Aralik 2022 yili nüfus bilgilerine göre, 18’den fazla milletvekili çikaracak iller Istanbul, Ankara, Izmir ve Bursa olacak. Istanbul’un 98 milletvekili ile 3, Ankara’nin 36 milletvekili ile 3, Izmir’in 28 milletvekili ile 2 ve Bursa’nin da 20 milletvekili ile 2 seçim çevresine bölündügü kaydedildi.

Illere göre milletvekili sayilari

Illere göre milletvekili sayilari söyle olacak: "Adana 15, Adiyaman 5, Afyonkarahisar 6, Agri 4, Amasya 3, Antalya 17, Artvin 2, Aydin 8, Balikesir 9, Bilecik 2, Bingöl 3, Bitlis 3, Bolu 3, Burdur 3, Bursa 20, Çanakkale 4, Çankiri 2, Çorum 4, Denizli 7, Diyarbakir 12, Edirne 4, Elazig 5, Erzincan 2, Erzurum 6, Eskisehir 6, Gaziantep 14, Giresun 4, Gümüshane 2, Hakkari 3, Hatay 11, Isparta 4, İçel 13, Kars 3, Kastamonu 3, Kayseri 10, Kirklareli 3, Kirsehir 2, Konya 15, Kütahya 5, Malatya 6, Manisa 10, Kahramanmaras 8, Mardin 6, Mugla 7, Mus 3, Nevsehir 3, Nigde 3, Ordu 6, Rize 3, Samsun 9, Siirt 3, Sinop 2, Sivas 5, Tekirdag 8, Tokat 5, Trabzon 6, Sanliurfa 14, Usak 3, Van 8, Yozgat 4, Zonguldak 5, Aksaray 4, Karaman 3, Kirikkale 3, Batman 5, Sirnak 4, Bartin 2, Ardahan 2, Igdir 2, Yalova 3, Karabük 3, Kilis 2, Osmaniye 4 ve Düzce 3." Ayrica Ankara 3, Bursa 2, Istanbul 3, Izmir ise 2 seçim bölgesine ayrilacak.

Deprem yüzünden göç edenler nasil oy kullanacak?

Binlerce vatandasin yasamini kaybettigi deprem felaketi sonrasinda 3 milyon civarinda vatandas bölge disindaki illere gitti. Göç edenlerin yaklasik 1,5 milyonunun seçmen oldugu tahmin ediliyor. Bu tahminler vatandaslarin cep telefon sinyalleri, e-devlet, banka hesaplari gibi dijital ortamdaki islemlerine dayanarak yapiliyor. Depremzede vatandaslarin oylarini kullanmalarini saglamak için de tam bir seferberlik baslatildi. 20 Mart tarihine kadar devam edecek adres güncellemeleri için Içisleri Bakanligi tarafindan vatandasin cep telefonuna sik sik mesajlar gönderilerek gerekli islemleri yapmalari isteniyor.

Deprem bölgesinde 9 milyon seçmen var

Depremlerden etkilenen bölgede 11 il seçim, 140’in üzerinde ilçe seçim kurulu bulunuyor. Yaklasik 9 milyon seçmenin bulundugu bölgenin 96 milletvekilini kapsadigi belirtiliyor.

Üniversiteler açilirsa ögrenciler ne yapacak?

Nisan ayinda üniversitelerin yüzü yüze egiteme geçmesi halinde seçmen listeleri 2 Nisan’a kadar askida kalacagi için itiraz edip okullarinin oldugu yerde oy kullanabilecekler.
Kaynak: İHA