Inmeden Korunmanin 7 Yolu
Nörolog Nigar Ahmadova dünyada her yil 15 milyon kisinin inme (felç) geçirdigini, bu hastalar içinden 5 milyon kisinin inme nedeniyle hayatini kaybederken bir o kadar kisinin de kalici özür sahibi oldugunu söyledi. Böylesine hayati bir hastaliga karsi herkesin kendi sorumlulugunu alip “degistirilebilir risk faktörleri”yle mücadele etmesi gerektigini belirten Uzm. Dr. Ahmadova, “Degistirebilecegimiz risk faktörlerini ne kadar hayatimizdan çikarirsak inmeye karsi kalkanimizi da olusturmus oluruz. Pek çok hastalikta oldugu gibi inmeye karsi alabilecegimiz önlemler var” dedi.
“Bunlardan ilki; yas (inme riski yasla birlikte artar), cinsiyet (erkekler kadinlara oranla daha yüksek riskli), irksal ve ailesel özellikleri (ailede kalp ve beyin damar hastaliklarinin olmasi) çevreleyen degistiremedigimiz risk faktörleridir. 2. grupta ilaç tedavisiyle degistirilebilen risk faktörleri yer alir. 3.sü ise yasam stilinin degistirilmesiyle önlenebilen risk faktörleridir. Bunlari da ; hipertansiyon, diyabet, kalp hastaliklari, atriyal fibrilasyon, dislipidemi, sigara ve alkol kullanimi, fiziksel aktivite yetersizligi, yanlis beslenme aliskanliklari ve obezite olarak siralayabiliriz. Aslinda inme dahil bir çok beyin ve damar hastaliklarinda korunmak için çocukluktan dogru beslenme aliskanligi edilmelidir. Sigara ve alkol gibi ciddi risk faktörlerinden uzak durmak gerekmektedir. Bazen hastalarimiz çok az sigara içiyorum, günde 3-5 adet diyerek kendilerini avutuyorlar. Oysaki sigaranin bir tanesi bile damar hastaliklari için ciddi risk faktörüdür. Alkol de buna dahil. Bazi risk faktörlerini degistiremeyiz. Ama degisebilenleri degistirirsek hastaliktan korunmus oluruz.”
Dr. Ahmadova, sadece inmeden korunmak degil saglikli bir yasam için yapilmasi gerekenleri söyle siraladi:
“1) Saglikli beslenin, 2) Haftada en az 3 gün tempolu yürüyüs yapin, 3) Alkol ve sigara gibi kötü aliskanliklardan uzak durun, 4) Diyabetis Mellitus ( seker hastaligi ) varsa diyet ve düzenli ilaç kullanin, 5) Hipertansiyon, kolesterol yüksekligi, kalpte ritm bozuklugu gibi hastaliklar varsa düzenli kardiyolog kontrolüne gidin, 6) Günlük tansiyon degerlerinin 140/90 mm.hg’den yüksek olmamasina dikkat edin, 7) Düzenli uyku uyuyun.”
Öte yandan Dr. Ahmadova, yüzde asimetri, kol ya da bacakta (veya ayni taraf kol ve bacakta) güçsüzlük, konusma bozuklugu gelismesi halinde hemen 112’nin aranmasi gerektigini söyledi.
Dr. Ahmadova, “Unutmayalim ki beyni korumak için zamanla yarisiyoruz. Erken saatte (4.5 saat içinde ) 112 aranip acil servise basvurulursa trombolitik (pihti açici ) tedavi ile hizli sekilde iyilesme saglanabilir” dedi.