Iklim Degisikliginde Ürküten Senaryo
Mugla Büyüksehir Belediyesi tarafindan Mentese Gazi Mustafa Kemal Atatürk Kültür Merkezi’nde 5 Haziran Dünya Çevre Günü nedeniyle ‘Iklim Degisikligi ve Iklim Degisikliginin Mugla’daki etkileri’ paneli düzenlendi.
“Önlem alinmazsa sicakliklar artacak”
Iklim degisikligine karsi hiç önlem alinmazsa 100 yil sonra Türkiye’de sicakligin 5-5,5 derece artacagini ve deniz seviyelerinin de 80 santim yükselecegini belirten Prof. Dr. Tolunay, “Iklim degisikliginin en büyük etkilerinden birisi asiri hava olaylari dedigimiz seller, kurakliklar, taskinlar, firtinalar, orman yanginlari, çiglar, heyelanlar gibi olaylarin sikliginda, siddetinde, süresinde artislara neden olmasi seklinde kendini gösteriyor. Türkiye’ye baktigimiz zaman gelecekte senaryo dedigimiz seyler var. Eger bu günkü gibi gidersek, hiçbir önlem almadan, hatta dünya olarak sera gazi emisyonlarini azaltmadan devam ediyoruz. Buna kötü senaryo diyoruz. Bu sekilde gidersek dünyada 100 yilsonunda 4,5 derece, Türkiye’de de 5, 5,5 derece civarinda sicakliklar artabilir” dedi.
“Yagislarda yüzde 30 azalma yasanacak”
Yagislarin Türkiye özelinde bölgesel olarak degiskenlik gösterdigini belirten Prof. Dr. Doganay Tolunay, “Özellikle Karadeniz Bölgesinde yagislarda artis bekleniyor. Hatta Marmara kiyisindaki Karadeniz kiyilarinda da siddetli yagislarin artmasina bagli olarak seller ile çok daha fazla karsilasabiliriz. Türkiye’nin geri kalininda özellikle Iç Anadolu, Güneydogu Anadolu Bölgesi ve hatta Dogu Anadolu Ege ve Akdeniz’in önemli bir kisminda da yagislarda azalmalar kötü senaryoya göre yüzde 20-30’lar civarinda yagislarda azalmalar görecegiz” dedi.
“Su ve gida krizi yasanacak”
Prof. Dr. Tolunay, yagislar azalir, sicakliklar artarsa buharlasmanin da artacagini belirterek, “Göller, dereler gibi su kaynaklarinda da buharlasma nedeniyle su kayiplari olacaktir. Bu da su sorunlarina yol açabilecek. Ayrica Türkiye’nin büyük bir kisminda su kaynaklarinda daralma, yagislarda azalmasi ve buharlasmanin artmasi nedeniyle su bulamazsaniz su krizine gider, su krizi de gida krizidir. Çünkü azalan tarim alanlari sulu tarimla birim alandaki verimi arttirarak devam ediyoruz. Bu da sulama ile mümkün oluyor. Dolayisi ile bizi gida problemleri bekliyor” dedi.
“Deniz suyu seviyesi 80 santim yükselecek”
Uzun süreli kuraklik olmasi durumunda orman yanginlarinda artis görülecegini belirten Tolunay, “Orman yanginlari, geçen seneki yanginlarda 45 dereceyi bulmustu gölgede. Bu sartlarda rüzgar, sicakliklar 45-50 dereceye çikarsa ve uzun zaman kuraklik olursa orman yanginlarini daha sik yasayabiliriz. Bir de Türkiye olarak gözden kaçirdigimiz, üç tarafi denizlerle çevrili bir ülkeliyiz. Deniz seviyelerindeki yükselmeyi göz ardi ediyoruz. Yine kötü senaryoya göre 100 yilsonuna kadar denizlerin seviyesinin yükselmesi 80 santime bulabilir. Türkiye’de bugüne kadar yapilan çalismalarda Ege ve Akdeniz kiyilarinda yillik 3-4 milimetre kadar deniz seviyelerinin yükseldigi ve bugüne kadar da 16-18 santimetre kadar yükseldigini biliyoruz denizlerdeki su seviyelerinin. Böyle olunca turizm açisindan önemli olan kiyilar, plajlar ya da dogal yasam için Caretta Caretta’larin yuvaladigi alanlar, ya da magaralari kullanan Fok baliklari, Dalyanlarimiz ve Köycegiz gibi baska yerlerde. Bu gibi alanlar deniz seviyesinin yükselmesinden olumsuz olarak etkileneceklerdir” dedi.