Yaren Leylegin Halkali Yavrusu Bursa'ya Geri Döndü
Bursa’nin Avrupa Leylek Köyü Eskikaraagaç’ta ünü dünyaya yayilan ve bir balikçi ile kurdugu 11 yillikla dostlukla milyonlarin gönlüne taht kuran Yaren Leylek’in yavrularina geçen yil Karacabey Belediyesi tarafindan halka ve verici takilmisti. Vericili leylek en son Çad’tan sinyal gönderirken halka takilan yavrulardan biri henüz bir yasini doldurmadan Bursa’ya geri döndügü ortaya çikti.
Tüm bunlarin yaninda Yaren Leylek’in yavrulari bilimsel bir çalismanin da parçasi olmak üzere geçen yil uzman kus arastirmacilari tarafindan köydeki 2021’de dogan tüm yavrular kayit altina alinarak halkalanirken Yaren Leylegin en küçük yavrusuna ayrica uydu takip cihazi takilmisti. Yaren’in bes yavrusundan en küçügü ‘besnumara’ isimli leylek verici ile izlemeye alinirken diger leylekler ise sadece halkalama çalismasina dahil olmustu. Bu çalisma sonrasi takip cihazi olan Besnumara’dan haber alinabilirken sadece halkalama yapilan diger yavru leyleklerden bir haber yoktu.
Önceki gün Inegöl’de kus gözlemcisi ve fotografçisi Ayhan Gürbüz Hamzabey Barajina inen büyük leylek sürüsü içinde ayaginda mavi halka olan bir leylegi fark edince kisa sürede bu leylegin geçen yil halkalanan Yaren’in yavrularindan biri oldugu anlasildi. VAAB kod numarali halka tasiyan ve yapilan anketle Umut ismi verilen leylek henüz bir yasini doldurmadan Bursa’ya geri döndügü böylelikle belgelenmis oldu.
Hikâyeyi sosyal medyada takipçileri ile paylasan Yaban Hayati Fotografçisi Alper Tüydes ise ‘Yaren’in bes yavrusundan sadece 3 tanesi yuvadan sag olarak ayrilabilmisti. Bunlardan ise sadece Besnumara ismini verdigimiz vericili leylegi takip edebiliyorduk. Diger iki kardesi ve köydeki diger yavru leylekleri ise ancak baska birisinin ayagindaki halkayi görüp okumasi ve sonrasinda merkezlere bildirmesiyle ögrenebilecektik. Bu bir yerde samanlikta igne aramaya benziyordu. Ancak müjdeli haber arkadasim Ayhan Gürbüz’den geldi. Her yil Ayhan ile Hamzabey barajina konan leylekleri inceliyor ve içlerinde halkali olanlari tespit edip kod numarasini okuyabildiklerimizi ilgili ülkeye gönderiyorduk. Bu yil Ayhan bizim Karacabey’de halkaladigimiz Yaren’in yavrusundan birini bildirdi. Binlerce leylegin içinden halkali olana denk geldi. Bu çok büyük sans’ dedi.
Leyleklerin normalde eriskinlige 4-5 yilda ulastigini sözlerine ekleyen Tüydes ‘Biz 2021’de halkaladigimiz yavru leyleklerden 4-5 yil sonra haber almayi bekliyorduk. Çünkü leylekler eriskinlige o zaman ulasiyor. Ve eriskin olana dek genelde tam göç yapmiyorlar ve kismi göçlerle adeta prova hazirliginda oluyorlar. Ve bu 5 yil boyunca es bulma ve yuva yapma telasina girmeyip sadece beslenerek hayatta kalma pratigi yapiyorlar. Ancak Yaren yavrulariyla da sasirtmayi devam ediyor. VAAB kod numarali Umut adi verilen leylek daha bir yasini doldurmadan Afrika’dan yola çikip Bursa’ya geldi. Yuvasina 100 KM mesafede görüldü.
Anlasilan yazi buralarda geçirecek. 5 yil sonra ise Uluabat Gölü kiyisinda bir yerler gelip bu kez yuva ve yavrulamak için kanat çirpacak’ dedi.
Yavru leyleklerin hayatta kalma oraninin çok düsük oldugunun da altini çizen Tüydes ‘Bir yuvadan en fazla 1-2 yavru hayatta kalabiliyor. Dogal veya dogal olmayan nedenlerden ötürü bu ortalamada bu sekilde. Ancak Yaren Leylek’in 5 yavrusundan 2’si daha göç etmeden ölmüstü. Kalan 3 yavrudan da sadece vericili olanin hayatta oldugunu biliyorduk. Ancak artik bu son gelisme ile diger yavrusunun da hayatta kaldigini biliyoruz. Geçen yil köyde 17 yavruya halka takilmisti. Sadece birinden geri bildirim oldu. Bu is bir yerde samanlikta igne aramaya benziyor’ dedi.
Yavru leyleklerin atlattigi her yil onlar için basarili bir tecrübe süreci olduguna da deginen Tüydes ‘her geçen yil hayatta kalma ihtimali daha da artmis olacak. Umuyorum 2025 itibariyle bu halkaladigimiz leyleklere Uluabat Gölü çevresinde daha sik denk gelecegiz’ dedi.