Inmeye Dikkat
Acibadem Kayseri Hastanesi Nöroloji Uzmani Doç. Dr. Hatice Köse Özlece, vücutta uyusmanin ve ani konusma bozuklugunun inme belirtisi olabilecegine dikkat çekerek, “Inme geçiren biri için ilk 2 saat çok önemli. Zira kaybedilen zaman kisinin önemli kayiplarina neden olmaktadir. O nedenle kisi, en yakin hastaneye acilen getirilmedir” dedi. Doç. Dr. Özlece, alinabilecek önlemlerle inmenin önlenebilir oldugunu da vurguladi.
Nöroloji Uzmani Doç. Dr. Hatice Köse Özlece, inmenin erkeklerde görülme oraninin kadinlara göre yaklasik yüzde 25 oraninda daha yüksek oldugunu belirterek, “Inme, beyin damarlarinin tikanmasi veya kanamasi sonucunda ortaya çikan, çok sik gördügümüz nörolojik bir hastaliktir. Siklikla beyin damarlari tikandigi için halk arasinda felç diye de geçer. Nadiren de beyin damarlarinda kanama nedeniyle de inmeler gelisebilmektedir. Inme toplumda da çok sik görülen bir hastalik ve risk faktörlerini iyi bilmek gerçekten çok önemli” dedi.
Inmenin sadece gelismis ülkelerde degil, tüm dünyada koroner arter hastaligi ve kanserden sonra 3. siklikta görülen ölüm nedeni oldugunu söyleyen Dr. Özlece, özellikle yasla beraber inme riskinin arttigini sözlerine ekleyerek, “Erkek kadin cinsiyetine baktigimizda erkeklerde görülme ihtimali biraz daha yüksek. Ancak menopozdan sonra kadinlarda da hemen hemen riskimiz esitleniyor. Tansiyon, seker, kolesterol hastalari, sigara kullananlar, obez olup beden kitle endeksi yüksek olan kisiler inme açisindan riskli kisilerdir” ifadelerini kullandi.
“Diyabet ve Kalp hastalari risk altinda”
Dr. Özlece inme olusturacak risk faktörleri hakkinda ayrintili bilgi vererek sunlari söyledi:
“Yas inme görülme açisindan önemli bir faktör olarak kabul ediliyor. Yaslilarda inme görülme orani binde 4 kadardir. Inme geçirenlerin yüzde 70’i 65 yasin üzerindedir. 55 yasindan sonra risk her 10 yil için 2 kat artiyor. Erkeklerde kadinlara göre risk orani 1.25 kat daha fazlalasiyor. Yüksek tansiyon da inme açisindan önemli bir risk faktörü. Yüksek tansiyon sorunu olan hastalarda, normal popülasyona göre inme riski 4 kat artiyor. Yine kalp hastaliklari ve özellikle ritm bozukluklari olan hastalarda da risk 3-5 kat yükseliyor. Sigara içilmesi ve diyabet hastalari da önemli bir risk grubunu olusturuyor. Bu hastalarda inme riski 2-5 kat artiyor.”
Inmenin çok ani gelisen bir durum olduguna isaret eden Doç. Dr. Özlece, “Bu hastaliga çok hizli gelistigi için inme ismi verilmis. Birden bire aniden konusma bozuklugu gelisebilir veya vücudun bir tarafinda güçsüzlük ya da uyusma gibi semptomlar karsimiza çikabilir. En sik semptom kolda veya bacakta ani gelisen güçsüzlüktür. Bazen sadece uyusma, karincalanma seklinde olabilir, bazen sadece konusmada bir bozukluk veya bilinç degisikligi seklinde karsimiza çikabilir” diye konustu.
“Ilk 3-4 saat çok önemli”
Özellikle damar tikanikliginin yol açtigi inme vakalarinda ilk 3-4 saatte hastanin saglik kurumuna basvurmasi gerektigini belirten Doç. Dr. Özlece, inme için çok etkili tedavi yöntemleri oldugunu belirterek, “Bu 3-4 saat içinde hastada hiçbir hasar kalmadan toparlayabilecegimiz tedavilerimiz var. Ancak zaman geçtikten sonra hastalar bize basvurursa yapabilecegimiz etkin tedaviler sinirli. O yüzden o ilk saatlerde hastanin acilen hastaneye getirilmesi gerekiyor” ifadelerine yer verdi.
“Tedavi sekli inmenin türüne bagli”
Inmede hastanin hizla hastane getirilmesinin çok önemli oldugunu vurgulayan Doç. Dr. Özlece, zamaninda hastanede tedavi alinan hastalarda hasar birakma oraninin çok düstügünü söyleyerek sözlerine söyle devam etti:
“Inme tedavisi özellikle inmenin türüne göre degisiyor. Eger damar tikanikligina bagli bir inmeyse burada damar açici tedaviler kullaniyoruz. Bazen duruma göre, girisimsel radyoloji dedigimiz branstan da destek aldigimiz, stentler koydugumuz, damar açici girisimsel islemler yaptigimiz da oluyor. Ancak çogunlukla ilaç tedavileri seklinde damarlari açmaya yönelik tedaviler yapiliyor.”
“Inmeyi önleyebiliriz”
Inmenin hem ülkemizde hem de dünyada ölüm ve sakatliklarin nedenleri arasinda çok baslarda yer aldigina deginen Doç. Dr. Özlece, “Dolayisiyla süphelendigimiz herhangi bir durumda uyusukluklar, güçsüzlükler, konusma bozukluklari hele ki kisi ileri yastaysa hiç vakit kaybetmeden hekime basvurulmasi gerekir. Bununla beraber inme önlenebilir bir hastalik. Dolayisiyla risk faktörlerini bertaraf edebilirsek inmeyi önleyebiliriz” dedi.
Doç. Dr. Özlece, inmeyi önlemek için dikkat edilmesi gerekenleri ise, “Özellikle tansiyon yüksekligi olan hastalarin tansiyon ilaçlarini düzenli kullanmalari, tuz tüketimini sinirlandirmalari çok önemli. Diyabet hastalarinin ilaçlarini çok düzenli kullanmalari ve takiplerini düzenli yapmalari, kolesterol yüksekliginden uzak durmak için beslenmenin düzenlenmesi, sigaranin birakilmasi ve aktif, hareketli bir yasam sürdürülmesi inmeyi önlemeye etkin olan faktörlerdir” seklinde siraladi.