Akdeniz'de Dikenli Zehirli Istilaci Deniz Kestanesi Tehlikesi
İçel’de alaninda uzman akademisyenlerle birlikte Akdeniz’in turizm bölgesi Kizkalesi ile Narlikuyu arasinda belirlenen 9’ar metrekarelik iki noktada dalis yapan ekipler, uzun zehirli dikenlere sahip istilaci tür deniz kestanelerinin yogunlugunu arastirmaya basladi. Toplam 18 metre kare alan da yapilan dalislarda 34 adet dikenli zehirli deniz kestanesi çikmasinin bölge için yüksek oldugu belirtilirken, en son Ege tarafinda da görüldügünün rapor edildigi bildirildi.
"18 metrekarelik alanda 34 tane deniz kestanesi toplandi"
Yapilan çalisma ile ilgili bilgi veren proje koordinatörü Prof. Dr. Deniz Ayas,” "Uzun dikenli deniz kestanesi popülasyon kurdugu yapay ve dogal resiflerde türler arasi rekabet iliskilerinin belirlenmesi isimli proje. Biz bu Kizildeniz’den gelen zehirli olan uzun dikenli deniz kestanesinin Akdeniz kiyi ekosistemine etkisi ve özellikle sosyal boyutuyla da turizm üzerinde etkilerinin belirlenmesi amaciyla dalis yapiyoruz. Bu kestane yerlestigi dogal ve yapay resif alanlarinda dogal Akdeniz’in kestanesini daha derinlere iterek mekânsal rekabet iliskisiyle alanlarini isgal etme pozisyonuna geliyor. Bu türün özellikle sahil kesiminde bulunmasi turizm açisindan da önemli bir risk olusturuyor. Güzel bir koydayiz. Bu koyda da uzun dikenli deniz kestaneleri yogun bir popülasyon olusturuyor. Biz proje olarak 18 metrekare alanda tüm deniz kestanelerini topladik. Toplam 18 metrekarelik alanda 34 tane deniz kestanesi toplandi. Yaklasik 2 ay sonra koordinatlari belirlenen alanda tekrardan deniz kestanesi toplama isi yapacagiz. Ve yüzde kaç oraninda 2 aylik süreç içinde istila oranini hizini belirleyecegiz. Aslinda bu tür bilindigi gibi çok büyük popülasyonlar kurabiliyor. Bu tür için normal ama Akdeniz’de, kiyi seridinde bu kadar sayinin 18 metrekarede olmasi tabi ki yüksek bir sayi" dedi.
İçel ve Antalya’dan sonra Ege kiyilarina kadar geldigi rapor edildi
Istilaci deniz kestanesinin Kizildenizden gelen bir tür oldugunu animsatan Iskenderun Teknik Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknoloji Fakültesi Ögretim Üyesi Prof. Dr. Deniz Ergüden ise ” 2006 da ilk Kas’ta kaydi yapilmisti bu türün. Daha sonra 2010 yilinda biz bunun Iskenderun körfezinden kaydini verdik. Ama son yillarda tabi bu tür yayilimci bir tür oldugu için yavas yavas İçel, Antalya’ya hatta en son Ege kiyilarina kadar geldigi rapor edildi. Bu türün karakteristik bir özelligi var, diger türlerden özellikle 5 tane beyaz beneginden rahatlikla ayrilabiliyor, çok uzun dikenlere sahip. Bu dikenler de tabi kisiye battiginda zaman direkt yaraliyor ve zehirli oldugu içinde bir saglik kurulusuna gidilip o dikenin çikarilmasi gerekiyor. Son yillarda ülkemizin Akdeniz kiyilarinda artis gösterdigi için de turizme tabi olumsuz etkisi olabiliyor.
Ayrica bugün su sicakligi 26 dereceydi, bu türünde 25 derece sicakliktan sonra üredigi biliniyor. Bugün 33-34 tane örnek çikti gördügünüz gibi çok miktarda, kisa sürede. Yakinda daha da üreyecegi görülüyor. Turizm için biraz tehlikeli, halkimizin özellikle kiyida denize girerken dikkat etmesi gerekiyor. Herhangi bir diken batmasi durumunda da en yakin bir saglik merkezine gidip çikartilmasi gerekiyor” diye konustu.
Tüketimi saglanarak istilaci türlerle mücadele planlaniyor
Sofralara gelen deniz ürünleri ve baliklarin besin zincirini arastiran bir girisim olduklarini belirten Slow Fish İçel ekibinin sözcüsü Ezgi Biçer Uçar’da ” Biz suanda Türkiye’deki tek Slow Fish ekibiyiz. Çalismalarimizi da 2021 yili basindan itibaren yürütüyoruz. Tamamen gönüllülük esasina dayanan bir kurum. Bu yil ise istilaci türlerle mücadeleye odaklaniyoruz. Bugün uzun dikenli deniz kestanesi dalisi gerçeklestirildi.
. Ilerleyen günlerde aslan baligi üzerine de bir dalis etkinligimiz olacak. Dolayisiyla biz insanlarin bunu tüketmesini saglayarak bu istilaci türlerle mücadele etmeyi planliyoruz” ifadelerini kullandi.
Bulunduklari alan yogun bir sekilde istilaci tür olan deniz kestanesinin geldigine deginen Biyoloji ögretmeni ve Dalis Egitmeni Ertugrul Çete ,” Her dalis yaptigimizda çok yogun bir seklinde görüyoruz, zararlarini bizde yasiyoruz. Bütün dünyada bu yeniliyor. Biz de bunu katmaliyiz aslinda, ne yapabiliriz, bunu sofralarimiza alirsak bir nevi önlem almis olabiliriz. Bu nedenle herkese deniz kestanelerini tüketin. Böylece bir nevi deniz kestanelerinin hizli üremelerini durdurmus olacagiz” seklinde konustu.