Zam Talebi Geri Çevrilen Isçiye Kötü Haber
Yargitay 9. Hukuk Dairesi, isçinin ücretine zam yapilmamis olmasi ya da mailine cevap verilmemesi gibi sebeplerin ayrimcilik yasaginin ihlali olarak degerlendirilemeyecegine hükmetti. Emsal kararla birlikte zam talebi geri çevrilen isçiler, tazminat talebinde bulunamayacak.
Özel bir egitim kurumunda çalisan isçi, mazeretli olmasina ragmen devamsizlik yaptigi gerekçesiyle isten atildi. Magdur isçi, ise iade davasi açti. Dava sürerken, kurum isçiyi mesaiye yeniden davet etti. Ücretin eksik yatirildigini öne süren isçi istifa etti. Tazminat talebi geri çevrilen isçi, Is Mahkemesi’ne dava açarak baski altinda tutuldugunu, maillerine cevap verilmedigini, arkadaslarina zam yapilmasina ragmen kendisine zam yapilmadigini iddia etti. Ayrimciliga maruz kaldigini, bu sebeplerle is sözlesmesine hakli olarak son verdigini ileri süren isçi, kidem tazminati, ayrimcilik tazminati ve bir kisim isçilik alacaklarinin davalidan tahsilini talep etti. Davali kurum avukati ise davacinin devamsizlik yaptigini, geriye dönük saglik raporlari ibraz ettigini dile getirdi. Davaci ile ayni isi yapan personelin ücretini gösteren ücret pusulalarinda görülecegi üzere ücret konusunda kendisine karsi yapilmis bir ayrimciligin söz konusu olmadigini ve davacinin ödenmeyen alacaginin bulunmadigini savunan kurum avukati, davanin reddine karar verilmesini istedi. Mahkeme, özellikle diger isçilere verilen zammin davaciya verilmemesinin esitlik ilkesine aykiri oldugunu belirterek, davanin kismen kabulüne karar verdi. Davali kurum karari istinaf etti. Bölge Adliye Mahkemesi, Is Mahkemesi kararinin ortadan kaldirilmasina hükmetti. Bu karar da temyiz edilince devreye Yargitay 9. Hukuk Dairesi girdi. Yüksek Mahkeme, zam talebi kabul görmeyen isçiye ayrimcilik tazminati ödenemeyecegine hükmetti.
Kararda, “Esit davranma ilkesi tüm hukuk alaninda geçerli olup, is hukuku bakimindan isverene isyerinde çalisan isçiler arasinda hakli ve objektif bir neden olmadikça farkli davranmama borcu yüklemektedir. Bu bakimdan isverenin yönetim hakki sinirlandirilmis durumdadir. Baska bir ifadeyle isverenin ayrim yapma yasagi isyerinde çalisan isçiler arasinda keyfi biçimde ayrim yapilmasini yasaklamaktadir. Bununla birlikte esit davranma borcu tüm isçilerin hiçbir farklilik gözetilmeksizin ayni duruma getirilmesini gerektirmeyip, esit durumdaki isçilerin farkli isleme tabi tutulmasini önlemeyi amaç edinmistir. Somut uyusmazlikta davaci isçi, açmis oldugu ise iade davasindan feragat etmemesi sebebiyle isverence kendisine farkli muamele yapildigini, bu baglamda örnegin çalisan diger isçilerin tamaminin ücretlerine zam yapilmasina ragmen kendi ücretine zam yapilmadigini, maillerine cevap verilmedigini, baski altinda tutuldugunu, bu sebeplerle dava açarak hakkini aramasi sebebiyle ayrimciliga maruz kaldigi kanisinin olustugunu ileri sürerek Is Kanunu’nun 5. maddesinde öngörülen tazminatin hüküm altina alinmasini istemistir. Ilk derece mahkemesince diger isçilere verilen zammin davaciya verilmemesi gerekçe gösterilerek davacinin bu istegi kabul edilmistir. Ne var ki varilan sonuç dosya içerigi ile örtüsmemektedir. Yerlesik hale gelen içtihatlar uyarinca 4857 sayili Is Kanunu’nun 5. maddesinde düzenlenen ayrimcilik tazminati kosullarinin olusmasi için öncelikle isverence yapilan farkli muamelenin irk, dil, siyasi düsünce, inanç gibi sebeplere dayali olmasi gerekmekte olup, madde dar yorumlanmalidir. Davaci isçi bu madde kapsaminda degerlendirilebilecek bir sebebe dayali olarak kendisine ayrimcilik yapildigini yöntemince ve yeterli delillerle ispatlayamamistir. Dolayisiyla salt davacinin ücretine zam yapilmamis olmasi ya da mailine cevap verilmemesi gibi sebeplerin ayrimcilik yasaginin ihlali olarak degerlendirilmesi mümkün degildir. Hal böyle olunca tazminata karar verilmesi kanuna açik aykirilik hali olusturdugundan temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararinin bozulmasi gerekmistir” denildi.
Kaynak: İHA
Kararda, “Esit davranma ilkesi tüm hukuk alaninda geçerli olup, is hukuku bakimindan isverene isyerinde çalisan isçiler arasinda hakli ve objektif bir neden olmadikça farkli davranmama borcu yüklemektedir. Bu bakimdan isverenin yönetim hakki sinirlandirilmis durumdadir. Baska bir ifadeyle isverenin ayrim yapma yasagi isyerinde çalisan isçiler arasinda keyfi biçimde ayrim yapilmasini yasaklamaktadir. Bununla birlikte esit davranma borcu tüm isçilerin hiçbir farklilik gözetilmeksizin ayni duruma getirilmesini gerektirmeyip, esit durumdaki isçilerin farkli isleme tabi tutulmasini önlemeyi amaç edinmistir. Somut uyusmazlikta davaci isçi, açmis oldugu ise iade davasindan feragat etmemesi sebebiyle isverence kendisine farkli muamele yapildigini, bu baglamda örnegin çalisan diger isçilerin tamaminin ücretlerine zam yapilmasina ragmen kendi ücretine zam yapilmadigini, maillerine cevap verilmedigini, baski altinda tutuldugunu, bu sebeplerle dava açarak hakkini aramasi sebebiyle ayrimciliga maruz kaldigi kanisinin olustugunu ileri sürerek Is Kanunu’nun 5. maddesinde öngörülen tazminatin hüküm altina alinmasini istemistir. Ilk derece mahkemesince diger isçilere verilen zammin davaciya verilmemesi gerekçe gösterilerek davacinin bu istegi kabul edilmistir. Ne var ki varilan sonuç dosya içerigi ile örtüsmemektedir. Yerlesik hale gelen içtihatlar uyarinca 4857 sayili Is Kanunu’nun 5. maddesinde düzenlenen ayrimcilik tazminati kosullarinin olusmasi için öncelikle isverence yapilan farkli muamelenin irk, dil, siyasi düsünce, inanç gibi sebeplere dayali olmasi gerekmekte olup, madde dar yorumlanmalidir. Davaci isçi bu madde kapsaminda degerlendirilebilecek bir sebebe dayali olarak kendisine ayrimcilik yapildigini yöntemince ve yeterli delillerle ispatlayamamistir. Dolayisiyla salt davacinin ücretine zam yapilmamis olmasi ya da mailine cevap verilmemesi gibi sebeplerin ayrimcilik yasaginin ihlali olarak degerlendirilmesi mümkün degildir. Hal böyle olunca tazminata karar verilmesi kanuna açik aykirilik hali olusturdugundan temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararinin bozulmasi gerekmistir” denildi.