Anadili Gibi Isaret Dili Biliyor
Amasya’nin Tasova ilçesinde isitme engelli anne ve babanin çocugu olarak dünyaya gelen Esma Ünal, "ana dili" olarak tanimladigi isaret dilini meslek hayatina tasidi. Konusuyor ve duyuyor. Ama anadili, isaret dili. Çünkü anne ve babasi isitme engelli. Hatta bu yüzden ona CODA (Children Of Deaf Adults/ Sagir yetiskinlerin çocuklari) deniliyor.
Kursu açma sebebinin anne ve babasi gibi çok sayida isitme engelli insanin olmasina baglayan Ünal, "Türkiye’de sayilari az degil. Ve aramizdaki tek fark kullandigimiz dil. Onlar isaret dili biliyorlar. Biz konusan bireyler ise bilmiyoruz. Ama ögrenebiliriz. Çok zor bir dil degil. CODA olmak kolay degil. Çünkü anneniz babaniz isaret dili ile anlatiyor derdini size. siz ise ne dünya hakkinda tam olarak bir seyler biliyorsunuz. Çok küçüksünüz çünkü. Ne de isret dilini çok hakimsiniz. Büyürken duyan bir çocugun, konusabilmesi için etrafinda bireylerin konusmasi lazim. Annem ve babam isitme engelli oldugu için bizim onlarin konustugu seyleri dogru anlamamiz mümkün degil. Zaten onlarda dogru telaffuz ediyor mu?, Etmiyor mu? Meçhul. Yani bazi kelimeleri edebiliyorlar, bazilarini edemiyorlar. Anneme, babama bir biri arasinda konusurken, “seker aldim” gibi seyler de bunun seker demek oldugunu anliyorduk mesela onlarin kullandigi dillerde. Bu sekilde neyin neye karsilik geldigini dilin anlamis oluyorduk. Bizde isitme problemi yok. 3 kardesimde saglam" diye konustu.
Televizyon ekranlarinda konusulanlarin isaret diline çevrilmesini önemli buldugunu ancak yasli isitme engelli o haberi izlediginde konusulanlari aktaran kisinin çok küçük görüldügü için takibinin zor olduguna isaret eden genç kiz, "Takip edemeyebiliyor, kaçirabiliyorlar. Genelde söyle bir talep oluyor isitme engelli bireylerde. Yarisi konusan bireylerin ekrani olsun, diger yarisi isaret dili spikerinin ekrani olsun. Bu sekilde olsun. ’Bizim onlardan bir farkimiz yok. Sadece dillerimiz farkli. Neden biz bu kadar küçük bir ekrana bakmak zorunda kaliyoruz. Küçük bir ekrandan takip etmek zorunda kaliyoruz’ diye çok fazla sikayetleri oluyor” seklinde konustu.