Bitlis'in Sakli Tarihi Gün Yüzüne Çikariliyor
Bitlis’in tarihi kimligini ortaya çikarmak amaciyla yürütülen “Dere Üstü Islah” projesi çalismalarinda yavas yavas sona yaklasildi.
Bu çalismalar devam ederken bir yandan da millet bahçesi çalismalari da buna paralel olarak son hiziyla ilerliyor. Kaldirimlar ve tarihi yapilarin restorasyonunun bu yilsonuna kadar bitirilmesi hedeflenirken, agaçlandirma ve peyzaj çalismalarinin da önümüzdeki bahar ayinda tamamlanmasi bekleniyor.
Açiklamalarda bulunan Bitlis Valisi Oktay Çagatay, projenin artik tamamlanmak üzere oldugunu belirterek, “Yolumuzun sicak asfaltini da attik. Su anda kaldirimlarda çalismalar yapiyoruz. Kaldirim çalismasinin akabinde bazalt taslarla beraber içlik alan haricindeki alt yapi çalismasini da tamamlamis olacagiz. Bahar aylariyla beraberde agaçlandirma ve çimlendirmeyi de yaparak bölgedeki millet bahçesi projesini bitirmis olacagiz” dedi.
Bitlis Eren Üniversitesi (BEÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Ögretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Demirtas ise bundan sonraki süreçte yapilacak olan yeni projelerle Bitlis’in sivil mimarisinin de gün yüzüne çikarilabilecegini söyledi.
Projeyle hedeflenen sonucun elde edilmek üzere oldugunu ifade eden Demirtas, “Bitlis Deresi ile ilgili yapilan bir islahat çalismasi var. Bu proje uzun zamandan bu yana devam eden bir projedir. Projenin hedefi Bitlis’teki tarihi dokuyu ortaya çikarmak. Yani Bitlis’in o kadim tarihi dokusunu ortaya çikarmaktir. Yürütülen projenin su anda son asamasina gelinmistir ve bu hedeflenen sonuç elde edilmek üzere. Yapilan çalismalar meyvesini veriyor. Ortaya çok sayida köprü çikarildi. Çok sayida köprü bu sayede gün yüzüne çikmis oldu. Bu köprüler su anda restore ediliyor. Bunun yani sira sehrin dokusu da derenin üzerindeki betonarme yapilarin yikilmasi sayesinde daha belirgin bir hale geldi. Baktigimizda sehir içindeki Bitlis Kalesi, Ulu Cami ve diger tarihi yapilar çok daha düzgün bir biçimde görünür hale geldi” ifadelerini kullandi.
Projenin; derenin üstünü açmak, derenin üstü açildiktan sonra ortaya çikan köprüleri restore etmek oldugunu belirten Demirtas, “Dolayisiyla proje tam tekmil bir hale geldiginde sehrin bir bütün olarak tarihi yapisi ortaya çikmis olacak ve çok güzel bir görünüm arz edecek diye düsünüyorum. Proje çerçevesinde dere üstü ve onunla baglantili yerler var. Yani proje sehrin bütün tarihi dokusunu ortaya çikarmaya yönelik degil. Proje derenin üstünü açmak, derenin üstü açildiktan sonra ortaya çikan köprüleri restore etmektir. Ama sadece bu dahi beraberinde çok sayida önemli sonuçlar verecek. Mesela derenin üstü açildigi için Pasa Hamami bütün görkemiyle ortaya çikti. Su anda restorasyonu devam etmektedir. Bununla beraber 8 tane köprünün restorasyonu devam ediyor. Derenin kendisi de bu sayede islah ediliyor ve bir çevre düzenlenmesi yapilmasi planlaniyor. Dolayisiyla dere üstü islah projesi Bitlis’in bütün tarihi dokusunu ortaya çikarmaya yönelik bir proje degil. Belki buna dair ilk adimdir. Bundan sonraki süreçte yapilacak olan yeni projelerle Bitlis’in sivil mimarisi de gün yüzüne çikarilabilir. Sehir merkezinde çok sayida Bitlis evi dedigimiz evler var. Konaklar, meskenler var. Camiler, kiliseler ve kervansarayla var. Sehrin biraz disina çikmak kaydiyla hanlar ve hamamlar var. Bütün bunlarin bu projeyle ortaya çikmasi tabi ki mümkün degil. Ama sadece su var, derenin üzerindeki o betonarme yapilar yikildigi için sehir merkezindeki bu tür unsurlar daha güzel görülür bir hale geldiler” diye konustu.