TBMM Disisleri Komisyonu Heyeti Washington'da Iki Ülke Iliskilerini Görüstü
ABD’nin baskenti Washington’da Amerikali siyasetçilerle temaslarda bulunan Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Disisleri Komisyonu Baskani, AK Parti Istanbul Milletvekili Akif Çagatay Kiliç, görüsmelerde iki ülke yetkililerinin daha fazla görüsmesi gerektigi konusunda mutabik olduklarini ifade etti.
ABD Ticaret Odasi yetkilileri ile Türkiye-ABD arasindaki ticari ve ekonomik iliskileri masaya yatirdiklarini kaydeden Kiliç, ABD’deki Yahudi kuruluslarin çati örgütü konumundaki konsey üyeleriyle de görüstüklerini vurguladi.
"Daha fazla görüsmemiz konusunda mutabik kaldik"
Kiliç, "Mutabik oldugumuz konulari, bunlari da burada yani Amerika Birlesik Devletleri’nde ve Kongre’de, Senato’da Türkiye’nin güvenlik çekinceleri, varolussal tehditlere karsisindaki birlik ve beraberligimizi gösterme imkanimiz oldugunu düsünüyorum. Muhataplarimizda da bunu daha iyi anlama noktasinda bir istek gibi bir durumla karsi karsiya oldugumuzu ben hissettim açikçasi” dedi.
ABD’li yetkililer ile görüs ayriliklarin olduguna da vurgu yapan Kiliç, “Ama buradaki en önemli konulardan birisi, su konuda herkesle mutabik kaldik görüstügümüz. O da çok daha fazla görüsmemizin, bir araya gelmemizin önemli oldugu” diyerek iki ülke yetkililerinin daha sik görüsmesi konusunda mutabik olduklarinin altini çizdi.
“Azerbaycan’in yanindaki durusumuz zaten biliniyor”
Görüsmelerde Daglik Karabag’daki Azerbaycan ile Ermenistan arasindaki durumun da ele alindigini aktaran Kiliç, “Karabag sorununun çözümü ile sonuçlanan Azerbaycan ile Ermenistan arasindaki durumun sonrasi, tabi ki çesitli görüsmelerde dile geldi. Türkiye Cumhuriyeti olarak bizim bu noktada Azerbaycan’in yanindaki durusumuz zaten biliniyor. Bu noktada Ermenistan’in kabul edip etmemesinden ziyade gerçekler vardir. Birlesmis Milletler kararlari ve sabit olan konu, Ermenistan’in Karabag’da isgalci olduguydu yillar yili ve bu sorun su çözülmüs durumda. Tabii ki Türkiye olarak bu noktada her zaman açik ve net olduk. Azerbaycan’in yaninda oldugumuzu her sekilde her türlü her zaman deklare ettik” seklinde konustu.
“Daha fazla iletisim olmasi gerektigini düsünüyoruz”
Kiliç, “Milletvekilleri nezdinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Senato-Kongre baglaminda daha fazla bir araya gelmemiz gerekti ve fikir alisverisinde bulunup bizim de çekincelerimiz, hislerimiz, hissiyatimiz ve ayni zamanda bu anlamda tabi ortaya koydugumuz politikalarimizi da anlatma ve paylasma konusunda daha fazla iletisim olmasi gerektigini düsünüyoruz” dedi.
Kiliç, “Amerika Birlesik Devletleri’nde sunu da özellikle dile getirenler oldu. Trump döneminden sonra dünyanin çesitli bölgeleri ile farkli noktalarda tekrar bir araya gelip müttefiklerle iliskileri daha iyi bir noktaya çekmek konusunda bir çalismanin olacagi olmasi gerektigi yönünde de fikirler dile getirildi” ifadelerini kullandi.
Afganistan konusu
Görüsmelerde ABD’nin Afganistan’dan çekilmesi süreci ve sonrasinin da gündeme geldigini belirten Kiliç, “Afganistan halkinin ve Afganistan’in gelecegi konusunda bizim her zaman destek olmaya hazir oldugumuzu, çünkü kardes halkimiz, kardes bir ülke, bunun süphesiz böyle bir durum oldugunu dile getirdik” dedi.
Kabil Hamid Karzai Havalimaninin güvenligi konusunda ABD ile Türkiye arasinda teknik görüsmelerin devam ettigine dikkat çeken Kiliç, “Tabi sonucunu bilmiyoruz veya nereye dogru ilerleyecegini, ama prensip olarak Afgan halkinin, Afganistan devletinin daha refah ve huzur içerisinde, baris içerisinde ileriye dogru ilerleyebilmesi için, yasayabilmesi için tabii ki Türkiye olarak varsa yapabilecegimiz bir sey, bu noktada hazir oldugumuzu genel çerçeve olarak tabi ki söyledik” dedi.
Kiliç, “Ama bana sunu sorarsaniz eger, görüstügümüz muhataplarimiz da Türkiye orada olursa iyi olur, Türkiye orada olursa bu anlamda gelecege yönelik olarak bu olumlu bir, ikili iliski açisindan söylemiyorum, Afganistan’daki gelismelerin olumlu yönde ilerlemesine katkisi olur diye düsünüyorlar mi? Evet. Ama dedigim gibi yani bu belli bir takim unsurlarin, sartlarin olusarak hayata geçmesi ile alakali bir durum. Tek basimiza olan, yapabilecegimiz bir sey degil” diye konustu.
"Baskan Biden kisisel olarak yeni bir kisilik, yani tanimadigimiz bir kisi degil"
ABD Baskani Joe Biden ile Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan’in ikili iliskisine deginen Kiliç, “Baskan Biden kisisel olarak yeni bir kisilik, yani tanimadiginiz bir kisi degil. Cumhurbaskanimizin tanimadigi bir kisi degil. Kendisi de Cumhurbaskanimizi yaniyor. Yani baskan yardimciligi döneminden beri bildigimiz ve Sayin Cumhurbaskanimizi evinde ziyaret etmis bir kisi, kendi özel ikametinde ziyaret etmis bir kisi. Yine ayni sekilde 15 Temmuz darbe girisiminden sonra, FETÖ terör örgütünün basini çektigi darbe girisiminden sonra Türkiye ziyaretinde hatirlarsiniz ‘geç kalindi’ seklindeki fikirlerini dile getiren kisi. Yani yeni birisi degil. Ama sunu görüyorum arkadaslar da herhalde dikkate alacaktir o konuda. Amerika Birlesik Devletleri’ndeki iktidar degisikligi sonrasi bütün yapilarda yani bakanliklarda olsun resmi ofislerde olsun, yeniden bir yapilanma süreci söz konusu ve bu henüz tamamlanmis degil, devam eden bir süreç. Bu anlamda tabi ki farkli görüslerin dile geldigi durumlar oluyor. Güvenlik ve istihbarat ve uluslararasi konular söz konusu oldugunda anlasabildigimiz noktalar oldugu gibi fikir anlaminda anlasabildigimiz noktalar. Beraber çalistigimiz çok nokta oldugu gibi anlasamadigimiz bir takim noktalarda da var” ifadelerini kullandi.
S400, F35 konularinin görüs ayriliklari yasandigi bir nokta oldugunu kaydeden Kiliç, “Ama anlasamadigimiz bir nokta, konusamayacagimiz anlamina gelmiyor. Ana unsur olarak burada bugün, bu hafta içerisinde yaptigimiz görüsmelerde Amerikan temsilcileri tarafindan da gördügümüz suydu. Evet anlasamiyoruz. Anlasamiyoruzdan kastim su. Fikirlerimiz farkli ama konusmamiz lazim” dedi.
"Birtakim konularin farkli olarak algilandigi görülüyor"
Kiliç, “Örnegin su sorularla da karsilastik. Yani bizdeki bilgiler, evet S400 konusundaki bilgilerle sizin bazi noktalardaki bize anlattiklariniz arasinda fark var. Herkes her seyi bilmek durumunda degil, yani o anlamda söylemiyorum, sonuçta hükümet görevlisi ya da istihbarat görevlisi, askeri bir görevli degil karsimizdaki, bir seçilmis milletvekili, senatör. Biz de öyleyiz ama birtakim konularin farkli olarak algilandigi veya bilgilerin oldugu görülüyor. Onun için üstüne 1 buçuk yildir devam eden bu Covid sürecini eklersek zaten 1 buçuk yildir kimse kimseyle dogru bir temas içerisinde degil” seklinde konustu.
Kiliç, “Ama evet yani su anda o konuda çok farkli fikirlerimiz var. Ama bunun teknik boyutu var, istihbarat boyutu var, askeri boyutu var, uluslararasi iliskiler boyutu var. Ama ayni zamanda NATO semsiyesi altinda NATO üyesi olarak Türkiye’nin yerine getirmis oldugu çok büyük sorumluluklar da var. Bu anlamda NATO üyelerinden kendisine karsi olan sorumluluklarini yerine getirilmesini bekledigi, hakli olarak bekledigi bir takim sorumluluklar var. Türkiye’nin güvenlik kaygilari söz konusu ve bunlarin dogru bir sekilde cevaplanmasi ve ciddiye alinmasi gereken konular. Alinmiyor demiyorum ama daha iyi anlasilmasi gereken, daha iyi incelenmesi gereken ve belki de artik belli bir noktadan sonra Amerika Birlesik Devletleri’ndeki kisilerin de sorumlu makamlarda olanlarin ‘ya bir dakika biz nerede bir eksik içerisindeyiz, bizim burada yapmamiz gereken ne var’ gibi bir düsünce içerisinde olanlarin da oldugunu görüyoruz” dedi.