Iran'da Reformist Cumhurbaskani Adayi Himmeti AA'ya Konustu Açiklamasi
'Iran'da içerideki yasaklar en önemli sorundur. Halk, sosyal özgürlük istiyor. Insanlar özel ve kamusal yasamlarina daha fazla müdahale edilmesinden rahatsiz. Gençler ve kadinlar mevcut sartlardan razi degil' 'FATF'in kara listesinde oldugumuz için Türkiye bankalari bizimle çalismaktan çekiniyor. Bankacilik iliskileri kurulursa 30 milyar dolar ticaret hacmine ulasabiliriz'
MUHAMMET KURSUN - Iran'da reformist cumhurbaskani adayi eski Merkez Bankasi Baskani Abdunnasir Himmeti, içerideki yasaklarin en önemli sorunlari oldugunu belirterek, "Halk, sosyal özgürlük istiyor. Insanlar özel ve kamusal yasamlarina daha fazla müdahale edilmesinden rahatsiz." dedi.
Yarin yapilacak 13. cumhurbaskanligi seçimlerinin tek reformist adayi olan Himmeti, siyasi, ekonomik ve sosyal politikalarla ilgili AA muhabirine açiklamalarda bulundu.
- "Insanlar özel ve kamusal yasamlarina daha fazla müdahale edilmesinden rahatsiz"
Cumhurbaskaninin birçok yetkiye sahip oldugunu ancak Anayasa'ya aykiri olarak bunlara müdahale edildigini ifade eden Himmeti, seçilmesi halinde sorunlari diyalogla çözmeye çalisacagini ve basaramadigi takdirde bunu halka seffaf bir sekilde anlatacagini söyledi.
Ülkede boykot egiliminde olan seçmenlerin sesi olmaya çalistigini ve iyi bir dalga yakaladigini belirten Himmeti, "Iran'da içerideki yasaklar en önemli sorundur. Halk, sosyal özgürlük istiyor. Insanlar özel ve kamusal yasamlarina daha fazla müdahale edilmesinden rahatsiz. Gençler ve kadinlar mevcut sartlardan razi degil. " diye konustu.
Iranlilarin baska ülkelere göç etmesi konusuna deginen Himmeti, sunlari kaydetti:
"Halk, vatanlari ve rüyalari arasinda bir seçenek yapmak zorunda kalinca rüyalarini tercih ediyor. Bu çok kötü bir sey. Bunun olmasina izin vermemeliyiz. Halkimiz vatanlarini sevmeli ve rüyalarini da orada görmeli. Biz öyle bir is yaptik ki insanlar rüyalarini ülke disinda görüyor. Bunu degistirmek istiyoruz."
- "Görüslerim reformisttir ancak bagimsiz bir sekilde basvuru yaptim"
Himmeti, adaylik basvurusunda bulunurken reformistlerin desteklemeye karar verdigi isimler arasinda yer almadigini, bu nedenle reformistlerin onu kendi adaylari olarak görmekte geciktiklerini aktardi.
Cumhurbaskani adayi Himmeti, "Reformistler vetolari tartisirken ve yeni bir yol haritasi olusturmaya çalisirken benimle ilgili karar vermekte geciktiler. Reformist arkadaslar beni tanir. Daha önce bu siyasi hareketin bir parçasiydim. Görüslerim reformisttir ancak bagimsiz bir sekilde basvuru yaptim." ifadelerini kullandi.
Seçimleri boykot etmeye karar veren seçmenlerin siyasi cenahlardan yoruldugunu ve bu nedenle "sessizlerin sesi" olarak seçimlere katildigini kaydeden Himmeti, söyle devam etti:
"Reformistler de asamali olarak destek açiklamasinda bulundular ancak bu siyasi hareketin karmasik bir yapisi var. Blok olarak karar alamadilar, tüm partilerin ayri ayri tercihte bulunmasini uygun gördüler. Halihazirda reformist partilerin büyük bir bölümü beni destekliyor. Sayin Hatemi de destek verdi."
Kayit yaptirirken seçimlerin odagi haline gelecegini düsünmedigini ancak vetolar nedeniyle reformistlerin ve mevcut duruma muhalif olanlarin savunmasinin kendi üzerine kaldigini dile getiren Himmeti, "Muhafazakar adaylar tek tek çekildiler ve birlik oldular. Simdi çekilmeyen adaylara da Reisi'nin birinci turda seçilebilmesi için baski yapiyorlar." dedi.
"Muhafazakar 5 aday imajimi zedelemek ve mevcut hükümeti kötülemek için tartismalara girdi." ifadesini kullanan Himmeti, "Muhafazakarlara göre Merkez Bankasi Baskani'nin adayliginin onaylanmasi bir avantajdi. Çünkü ekonomik sorunlari ona mal edip propagandalarini rahat bir sekilde yapacaklarini düsünüyorlardi. Halkimiz onlarin zannettiginden daha bilinçli ve konulara hakimdir. Iyi ve kötüyü teshis edecek akla sahiptir." degerlendirmesinde bulundu.
Mevcut hükümete kendisinden daha yakin bir aday olmadigini ve digerlerinin siddetle muhalefet ettiklerini hatirlatan Himmeti, Merkez Bankasi Baskani olarak ekonominin çökmesine izin vermedigini ve bu konuda önemli bir rol oynadigini savundu.
- Himmeti'den Zarif'in kendisiyle çalisacagi açiklamasi
Hasan Ruhani kabinesinden Disisleri Bakani Muhammed Cevad Zarif'ten Cumhurbaskani Yardimcisi olmasini ya da ayni görevde kalmasini istedigini ve kendisinin de bunu kabul ettigini aktaran Himmeti, Iletisim Bakani Azeri Cehromi'nin de kabinesinde yer alabilecegini ifade etti.
Himmeti, kabinesinin yüzde 50'sinin kadinlar ve gençlerden olusacagini belirterek, sunlari söyledi:
"Önceligim ekonomik kriz ve halkin geçim sikintisinin giderilmesidir. Dar gelirli vatandaslarimiz agir bir baski altindadir. Yaptirimlarin süratle kaldirilmasi için adim atacagim. Ekonomik kalkinma için dünya ile iyi iliskiler gelistirmeniz gerekiyor. Ekonomisi iyi olan tüm ülkeler dünya ile iyi iliskilere sahiptir."
Ülkede gölge bir hükümetin faaliyet yürütmesine ve kendi icraatlarina engel olmasina izin vermeyecegini vurgulayan Himmeti, "Muhafazakar aday Said Celili bulundugu görevde 8 yildir hükümet aleyhine çalismalar yaptigini itiraf ediyor. Bunlar yaptirimlarin kalkmamasi için her türlü engeli çikarttilar. FATF'in onaylanmamasi için her seyi yaptilar." dedi.
Rakibi Reisi'nin 3 yildir propaganda faaliyeti yürüttügüne kendisinin ise iki haftadir sahnede olduguna dikkati çeken Himmeti, "Ben Reisi'yi elestirdigimde kendisi hakaretvari bir sekilde beni seçimleri iki kutuplu bir hale getirmekle suçladi. Simdi kendisine soruyorum, neden iki kutuplu hale getirdiniz? Muhafazakarlar tek tek onun lehine çekiliyor. Sürekli kendi taraftarlarina Himmeti'nin yüzde 3 bizim ise yüzde 60-70 oyumuz var diyorlar. Öyle ise niçin benden korkuyorsunuz?" degerlendirmesinde bulundu.
- "Sünnilerin oldugu eyaletlerde bana oy verilmesi yönünde iyi bir dalga yakalandigini düsünüyorum"
Ülkedeki Ehl-i Sünnet toplulugundan birçok aydin ve kanaat önderi ile görüstügünü ve kendisine destek vereceklerini açiklayan Himmeti, "Sistan-Beluçistan, Kürdistan, Gülistan ve Bati Azerbaycan gibi Sünnilerin oldugu eyaletlerde bana oy verilmesi yönünde iyi bir dalga yakalandigini düsünüyorum." seklinde konustu.
- Türkiye ile Iran arasindaki 30 milyar dolar ticaret hacmi hedefi
Türkiye ile çok iyi iliskilere sahip olduklarini ve Merkez Bankasi Baskani oldugu 3 yilda yaptirim sartlarinda Ankara'nin Iran'da iyi çalistigina deginen Himmeti, sözlerini söyle sürdürdü:
"FATF'in kara listesinde oldugumuz için Türkiye bankalari bizimle çalismaktan çekiniyor. Yaptirimlar nedeniyle Türkiye ile ekonomik is birligi iyi gitmedi. Yaptirimlar kalkarsa sorunlar azalir ve bankacilik faaliyetlerini gelistirebiliriz. Bankacilik iliskileri kurulursa 30 milyar dolar ticaret hacmine ulasabiliriz. Ticari açidan sorun yok, problem bankacilik alaninda."
Himmeti, Türkiye ve diger komsu ülkelerin Iran ekonomisinin geleceginde etkili rollere sahip olacagini aktararak, "Bu potansiyelin çok yüksek olduguna inaniyorum. Bunu desteklemeliyiz. Türkiye ve diger komsularimizin Iran'in ekonomik geleceginde etkili rolleri olacaktir. Erdogan ile Ruhani arasinda yapilan görüsmelere katildim ve orada yaptirimlar ve bankacilik iliskileri nedeniyle 30 milyar dolar ticaret hacmi hedefinin gerçeklesmeyecegini söyledim. Öngörüm dogru çikti." diye konustu.
Bankacilik faaliyetlerinin yaptirim altinda oldugunu hatirlatan Himmeti, "Yaptirimlari etkisiz hale getirmek için yaptigimiz bankacilik transferlerinde maliyet yüzde 20 artiyor. Bu yüksek bir gider ve istenen bir durum degil. Ülkenin üretimine eklenmesi gereken yüzde 70-80 sermayeyi kaybettik. Muhafazakarlarin sahip oldugu ekonomik anlayisla ülkenin durumu bundan daha iyi olmayacaktir." görüsünü dile getirdi.
Suudi Arabistan ve Birlesik Arap Emirlikleri (BAE) ile iyi iliskiler kurabileceklerini ve bu devletleri düsman görmediklerini ifade eden Himmeti sözlerini söyle tamamladi:
"Suudi Arabistan'in Tahran Büyükelçiligine saldirip iliskilerimizi bozanlara izin vermemeliyiz. Hükümetin iliskilerinin düzelmesini istemeyenlere izin vermeyecegiz. Hem Dogu hem Bati ile karsilikli stratejik iliskiler istiyoruz. Dogu'da Çin, Rusya ve Hindistan ile Bati'da ise Avrupa ile karsilikli çikara dayali bir is birligi arzuluyoruz.
Himmeti röportaj sirasinda ülkedeki Türk seçmenlere de Türkçe seslenerek oylariyla kendisine destek vermelerini istedi.
Kaynak: AA
Yarin yapilacak 13. cumhurbaskanligi seçimlerinin tek reformist adayi olan Himmeti, siyasi, ekonomik ve sosyal politikalarla ilgili AA muhabirine açiklamalarda bulundu.
- "Insanlar özel ve kamusal yasamlarina daha fazla müdahale edilmesinden rahatsiz"
Cumhurbaskaninin birçok yetkiye sahip oldugunu ancak Anayasa'ya aykiri olarak bunlara müdahale edildigini ifade eden Himmeti, seçilmesi halinde sorunlari diyalogla çözmeye çalisacagini ve basaramadigi takdirde bunu halka seffaf bir sekilde anlatacagini söyledi.
Ülkede boykot egiliminde olan seçmenlerin sesi olmaya çalistigini ve iyi bir dalga yakaladigini belirten Himmeti, "Iran'da içerideki yasaklar en önemli sorundur. Halk, sosyal özgürlük istiyor. Insanlar özel ve kamusal yasamlarina daha fazla müdahale edilmesinden rahatsiz. Gençler ve kadinlar mevcut sartlardan razi degil. " diye konustu.
Iranlilarin baska ülkelere göç etmesi konusuna deginen Himmeti, sunlari kaydetti:
"Halk, vatanlari ve rüyalari arasinda bir seçenek yapmak zorunda kalinca rüyalarini tercih ediyor. Bu çok kötü bir sey. Bunun olmasina izin vermemeliyiz. Halkimiz vatanlarini sevmeli ve rüyalarini da orada görmeli. Biz öyle bir is yaptik ki insanlar rüyalarini ülke disinda görüyor. Bunu degistirmek istiyoruz."
- "Görüslerim reformisttir ancak bagimsiz bir sekilde basvuru yaptim"
Himmeti, adaylik basvurusunda bulunurken reformistlerin desteklemeye karar verdigi isimler arasinda yer almadigini, bu nedenle reformistlerin onu kendi adaylari olarak görmekte geciktiklerini aktardi.
Cumhurbaskani adayi Himmeti, "Reformistler vetolari tartisirken ve yeni bir yol haritasi olusturmaya çalisirken benimle ilgili karar vermekte geciktiler. Reformist arkadaslar beni tanir. Daha önce bu siyasi hareketin bir parçasiydim. Görüslerim reformisttir ancak bagimsiz bir sekilde basvuru yaptim." ifadelerini kullandi.
Seçimleri boykot etmeye karar veren seçmenlerin siyasi cenahlardan yoruldugunu ve bu nedenle "sessizlerin sesi" olarak seçimlere katildigini kaydeden Himmeti, söyle devam etti:
"Reformistler de asamali olarak destek açiklamasinda bulundular ancak bu siyasi hareketin karmasik bir yapisi var. Blok olarak karar alamadilar, tüm partilerin ayri ayri tercihte bulunmasini uygun gördüler. Halihazirda reformist partilerin büyük bir bölümü beni destekliyor. Sayin Hatemi de destek verdi."
Kayit yaptirirken seçimlerin odagi haline gelecegini düsünmedigini ancak vetolar nedeniyle reformistlerin ve mevcut duruma muhalif olanlarin savunmasinin kendi üzerine kaldigini dile getiren Himmeti, "Muhafazakar adaylar tek tek çekildiler ve birlik oldular. Simdi çekilmeyen adaylara da Reisi'nin birinci turda seçilebilmesi için baski yapiyorlar." dedi.
"Muhafazakar 5 aday imajimi zedelemek ve mevcut hükümeti kötülemek için tartismalara girdi." ifadesini kullanan Himmeti, "Muhafazakarlara göre Merkez Bankasi Baskani'nin adayliginin onaylanmasi bir avantajdi. Çünkü ekonomik sorunlari ona mal edip propagandalarini rahat bir sekilde yapacaklarini düsünüyorlardi. Halkimiz onlarin zannettiginden daha bilinçli ve konulara hakimdir. Iyi ve kötüyü teshis edecek akla sahiptir." degerlendirmesinde bulundu.
Mevcut hükümete kendisinden daha yakin bir aday olmadigini ve digerlerinin siddetle muhalefet ettiklerini hatirlatan Himmeti, Merkez Bankasi Baskani olarak ekonominin çökmesine izin vermedigini ve bu konuda önemli bir rol oynadigini savundu.
- Himmeti'den Zarif'in kendisiyle çalisacagi açiklamasi
Hasan Ruhani kabinesinden Disisleri Bakani Muhammed Cevad Zarif'ten Cumhurbaskani Yardimcisi olmasini ya da ayni görevde kalmasini istedigini ve kendisinin de bunu kabul ettigini aktaran Himmeti, Iletisim Bakani Azeri Cehromi'nin de kabinesinde yer alabilecegini ifade etti.
Himmeti, kabinesinin yüzde 50'sinin kadinlar ve gençlerden olusacagini belirterek, sunlari söyledi:
"Önceligim ekonomik kriz ve halkin geçim sikintisinin giderilmesidir. Dar gelirli vatandaslarimiz agir bir baski altindadir. Yaptirimlarin süratle kaldirilmasi için adim atacagim. Ekonomik kalkinma için dünya ile iyi iliskiler gelistirmeniz gerekiyor. Ekonomisi iyi olan tüm ülkeler dünya ile iyi iliskilere sahiptir."
Ülkede gölge bir hükümetin faaliyet yürütmesine ve kendi icraatlarina engel olmasina izin vermeyecegini vurgulayan Himmeti, "Muhafazakar aday Said Celili bulundugu görevde 8 yildir hükümet aleyhine çalismalar yaptigini itiraf ediyor. Bunlar yaptirimlarin kalkmamasi için her türlü engeli çikarttilar. FATF'in onaylanmamasi için her seyi yaptilar." dedi.
Rakibi Reisi'nin 3 yildir propaganda faaliyeti yürüttügüne kendisinin ise iki haftadir sahnede olduguna dikkati çeken Himmeti, "Ben Reisi'yi elestirdigimde kendisi hakaretvari bir sekilde beni seçimleri iki kutuplu bir hale getirmekle suçladi. Simdi kendisine soruyorum, neden iki kutuplu hale getirdiniz? Muhafazakarlar tek tek onun lehine çekiliyor. Sürekli kendi taraftarlarina Himmeti'nin yüzde 3 bizim ise yüzde 60-70 oyumuz var diyorlar. Öyle ise niçin benden korkuyorsunuz?" degerlendirmesinde bulundu.
- "Sünnilerin oldugu eyaletlerde bana oy verilmesi yönünde iyi bir dalga yakalandigini düsünüyorum"
Ülkedeki Ehl-i Sünnet toplulugundan birçok aydin ve kanaat önderi ile görüstügünü ve kendisine destek vereceklerini açiklayan Himmeti, "Sistan-Beluçistan, Kürdistan, Gülistan ve Bati Azerbaycan gibi Sünnilerin oldugu eyaletlerde bana oy verilmesi yönünde iyi bir dalga yakalandigini düsünüyorum." seklinde konustu.
- Türkiye ile Iran arasindaki 30 milyar dolar ticaret hacmi hedefi
Türkiye ile çok iyi iliskilere sahip olduklarini ve Merkez Bankasi Baskani oldugu 3 yilda yaptirim sartlarinda Ankara'nin Iran'da iyi çalistigina deginen Himmeti, sözlerini söyle sürdürdü:
"FATF'in kara listesinde oldugumuz için Türkiye bankalari bizimle çalismaktan çekiniyor. Yaptirimlar nedeniyle Türkiye ile ekonomik is birligi iyi gitmedi. Yaptirimlar kalkarsa sorunlar azalir ve bankacilik faaliyetlerini gelistirebiliriz. Bankacilik iliskileri kurulursa 30 milyar dolar ticaret hacmine ulasabiliriz. Ticari açidan sorun yok, problem bankacilik alaninda."
Himmeti, Türkiye ve diger komsu ülkelerin Iran ekonomisinin geleceginde etkili rollere sahip olacagini aktararak, "Bu potansiyelin çok yüksek olduguna inaniyorum. Bunu desteklemeliyiz. Türkiye ve diger komsularimizin Iran'in ekonomik geleceginde etkili rolleri olacaktir. Erdogan ile Ruhani arasinda yapilan görüsmelere katildim ve orada yaptirimlar ve bankacilik iliskileri nedeniyle 30 milyar dolar ticaret hacmi hedefinin gerçeklesmeyecegini söyledim. Öngörüm dogru çikti." diye konustu.
Bankacilik faaliyetlerinin yaptirim altinda oldugunu hatirlatan Himmeti, "Yaptirimlari etkisiz hale getirmek için yaptigimiz bankacilik transferlerinde maliyet yüzde 20 artiyor. Bu yüksek bir gider ve istenen bir durum degil. Ülkenin üretimine eklenmesi gereken yüzde 70-80 sermayeyi kaybettik. Muhafazakarlarin sahip oldugu ekonomik anlayisla ülkenin durumu bundan daha iyi olmayacaktir." görüsünü dile getirdi.
Suudi Arabistan ve Birlesik Arap Emirlikleri (BAE) ile iyi iliskiler kurabileceklerini ve bu devletleri düsman görmediklerini ifade eden Himmeti sözlerini söyle tamamladi:
"Suudi Arabistan'in Tahran Büyükelçiligine saldirip iliskilerimizi bozanlara izin vermemeliyiz. Hükümetin iliskilerinin düzelmesini istemeyenlere izin vermeyecegiz. Hem Dogu hem Bati ile karsilikli stratejik iliskiler istiyoruz. Dogu'da Çin, Rusya ve Hindistan ile Bati'da ise Avrupa ile karsilikli çikara dayali bir is birligi arzuluyoruz.
Himmeti röportaj sirasinda ülkedeki Türk seçmenlere de Türkçe seslenerek oylariyla kendisine destek vermelerini istedi.