Türkiye'nin Ilk Çocuk Adalet Merkezi Kucak Açtigi Çocuklari Topluma Kazandiracak
Erzurum'da kurulan ve magdur ya da suça sürüklenen çocuklarin adliyeyle karsilasmadan ve örselenmeden haklarindaki sürecin tamamlanacagi Çocuk Adalet Merkezi'nde, çocuk mahkemesi, çocuk sorusturma bürosu, Adli Destek ve Magdur Hizmetleri Müdürlügü, Adli Görüsme Odalari, çocuk polisi, avukatlar, hukuk klinigi, adli tip irtibat bürosu gibi birçok adli birim ve kisi görev alacak Suça sürüklenen çocuklarin sosyal devlet anlayisiyla korunup rehabilite edilmesi hedeflenen merkezdeki durusmalar çocuk dostu durusma salonlarinda cübbe giymeyen yargi mensuplari ve avukatlar ile ilgili uzmanlarin katilimiyla yapiliyor Adli Destek ve Magdur Hizmetleri Dairesi Baskanliginda görevli Daire Baskani Murat Binici: 'Merkezimizde, çocuklara yönelik bütün adli islemler çocuk dostu ortamda gerçeklestirilecek, çocugumuz yargilandigini degil kendisine yardim edildigini, yalniz olmadigini, devletin kendisini suç ve suç ortamlarindan kurtarmak için adeta seferber oldugunu hissedecek' 'Çocuk savcimiz, bazi yükümlülükleri yerine getirmis olmasi halinde suça sürüklenen çocugumuz hakkinda kamu davasi açilmayip dava ertelenebilecek. Böylece suça sürüklenen çocugumuz hakkinda bir adli sicil kaydi olusturulmamis olacak. Tabiri caizse çocuk savcimiz suça sürüklenen çocugumuza bir sans daha tanimis olacak'
Adalet Bakanligi ile Erzurum Büyüksehir Belediyesinin 23 Mart'ta imzaladigi is birligi protokolüyle kentte insa edilen merkez, bir süre önce tamamlanarak 20 Kasim Dünya Çocuk Haklari Günü'nde Adalet Bakani Abdulhamit Gül tarafindan hizmete açildi.
Yargi Reformu Stratejisi (YRS) ve Insan Haklari Eylem Plani'nda (IHEP) yer alan, çocuklarin adli süreçlerde üstün yararlarinin gözetilmesi ve korunmasinin yani sira örselenmesinin önüne geçilmesi hedefi dogrultusunda "onarici adalet" yaklasimiyla insa edilen ÇAM projesi ile suça sürüklenen çocuklarin adli süreçlerden olumsuz etkilenmesinin engellenmesi, magdur çocuklarin rehabilitasyonlarinin gerçeklestirilmesi, adli süreçte çocuklara yönelik koruyucu ve destekleyici tedbirlerin alinmasi amaçlaniyor.
Proje kapsaminda, anayasada çocuklarin üstün yararinin korunmasi amaciyla gerekli tedbirlerin alinmasina, buna uygun mekanizmalarin olusturulmasina yönelik hükümler ve sosyal hukuk devleti ilkesi geregi çocuklarin çaresiz ve yalniz olmadigini, devletin ilgili tüm kurumlariyla yaninda oldugunun hissettirilmesi dogrultusunda, çocuk mahkemeleri müstakil bir kampüs içinde yapilandirilarak bir model gelistirildi.
Çocuklarin suç ve suç ortamlarindan uzak tutulmalari, onlari suça iten etkenlerin ortadan kaldirilmasi ve yararli bireyler olarak yeniden toplumla bütünlesmelerinin saglanmasinin tüm kurumlarin koordineli sekilde çalismasini zorunlu kilmasi sebebiyle ÇAM'da ilgili tüm kurumlar bir arada hizmet vererek çalisma firsati buluyor.
- ÇAM sayesinde çocuklarin yetenekleri belirlenip gelistirilecek
Içerisinde havuzlarin, oyun parklarinin, sosyal tesislerin yani sira Erzurum Büyüksehir Belediyesinin kirilgan gruplara yönelik koordinasyon birimlerinin de yer aldigi Olimpiyat Millet Bahçesi içerisinde olusturulan ÇAM ile çocuklarin belirlenen risklerinin ortadan kaldirilmasi, ihtiyaçlarinin karsilanmasi, rehabilite edilmeleri, ilgi alanlarina uygun kurs, egitim gibi programlara yönlendirilmeleri saglanarak meslek edinmeleri, spor ve sanat gibi alanlarda yeteneklerini gelistirmeleri saglanacak.
Magdur ya da suça karisan çocuklarin adliyeyle karsilasmadan ve örselenmeden haklarindaki sürecin tamamlanacagi ÇAM'da, çocuk mahkemesi, çocuk sorusturma bürosu, Adli Destek ve Magdur Hizmetleri Müdürlügü, Adli Görüsme Odalari (AGO), çocuk polisi, avukatlar, hukuk klinigi, adli tip irtibat bürosu gibi birçok adli birim ve kisi bir arada bulunuyor. ÇAM'da durusmalar çocuk dostu durusma salonlarinda cübbe giymeyen yargi mensuplari ve avukatlar ile ilgili uzmanlarin katilimiyla yapiliyor.
Projenin tanitimi amaciyla düzenlenen programda, temsili durusma yapilarak çocuk dostu usullerin uygulandigi merkezdeki süreç anlatildi. Yuvarlak masa kurularak olusturulan çocuk dostu durusma salonunda, magdur çocuk vekili, suça sürüklenen çocuk ve vekili, çocuklarin aileleri, uzmanlar ile cübbe giymeyen hakim ve avukatlar yer aldi. Suça sürüklenen çocuk ile karsilasmasi uygun bulunmayan magdurun beyani ise AGO üzerinden uzman araciligiyla alindi.
- ÇAM'in amaci çocuklari cezalandirmak degil, suçtan uzak tutmak
Adalet Bakanligi Adli Destek ve Magdur Hizmetleri Dairesi Baskanliginda görevli Daire Baskani Murat Binici, gazetecilere, çocuklarin adli süreçte örselenmemesini temel yaklasim olarak benimsediklerini söyledi.
Çocuk dostu ortamlar olusturmak adina AGO'yu hayata geçirdiklerini aktaran Binici, "Suça sürüklenen çocuklarimizi cezalandirmasini degil, bu suç ve suç ortamlarindan kurtarilmasini amaçliyoruz. Bu merkezimizin amaci tam da bu." dedi.
Binici, bir çocugun suç islemesinde bulundugu toplumun ya da ortamin etkili olabilecegini vurgulayarak, söyle devam etti:
"Tüm kurumlarimiz, çocuklarla ilgili adli süreçte bir araya gelerek çocuklarimizi suç ve suç ortamlarindan kurtarmaya, onlari suça iten etkenleri belirleyerek bu etkenleri ortadan kaldirmaya, onlari yararli bireyler olarak yeniden toplumla bütünlestirip topluma kazandirmaya yönelik faaliyetler yürütsün istiyoruz. Erzurum ÇAM projesi, bu bilincin sonucu olarak ortaya çikti. Çocuk mahkemesi ya da gençlik mahkemesi gibi adliye disinda bir kisim birimlerin yapilandirdigi örnekler süphesiz mevcut ancak ÇAM'da bunun ötesine geçilerek bu süreçte görev alan bütün kurumlar entegre bir sekilde bir araya getirilmis oluyor. Bu nedenle merkezimizin burada gerçeklestirecegimiz uygulamamizin uluslararasi standartlarin üzerinde oldugunu ifade etmek istiyorum."
- Çocuk kendisine yardim edildigini, yalniz olmadigini hissedecek
ÇAM ile amaçlarindan bahseden Binici, "Merkezimizde, çocuklara yönelik bütün adli islemler çocuk dostu ortamda gerçeklestirilecek, çocugumuz yargilandigini degil kendisine yardim edildigini, yalniz olmadigini, devletin kendisini suç ve suç ortamlarindan kurtarmak için adeta seferber oldugunu hissedecek. Çocuklar kendilerine hizmet sunan kamu görevlilerimizi, devletimizin sefkatli elini kendilerine uzatan bir ablalari ve agabeyleri olarak görsün istiyoruz. Merkezde is ve islemler gerçeklestirilirken suç teskil eden eyleme degil çocuga odaklanilsin, çocuklarimizin beyanlari uzmanlarimiz araciligiyla alinsin, çocuklarimiz kendilerini kaygiya düsmeden rahatlikla ifade edebilsin ve çocuklarimizin ilgileri ve yetenekleri tespit edilerek buna uygun tedbirlere hükmedilsin ve bu tedbirler etkin sekilde yerine getirilsin istiyoruz." diye konustu.
Binici, ÇAM'da onarici adalet uygulamasi yapmak istediklerini kaydetti.
Suç islendikten sonra suça sürüklenen çocugun ya da magdurun, karsi tarafin neler hissettigini ve hangi sikintilari yasadigini merkezde görmesini istediklerini anlatan Binici, sunlari dile getirdi:
"Hatta her iki tarafin rizasiyla istenmesi halinde suça sürüklenen çocugumuzun magdurdan özür dileyebilmesine uygun ortam saglamak istiyoruz. Yine bir kisim yükümlülükler öngörülerek suça sürüklenen çocugumuza suç nedeniyle sebep oldugu zararlari giderme yönünde bir sans taninmis olsun istiyoruz. Çocuk savcimiz, bazi yükümlülükleri yerine getirmis olmasi halinde suça sürüklenen çocugumuz hakkinda kamu davasi açilmayip dava ertelenebilecek. Böylece suça sürüklenen çocugumuz hakkinda bir adli sicil kaydi olusturulmamis olacak. Tabiri caizse çocuk savcimiz suça sürüklenen çocugumuza bir sans daha tanimis olacak."
Binici, Türkiye'de ilk örnegini ortaya koyduklari merkezde çocuklarin adliyelerin soguk yüzüyle karsilasmadan ve öfkelenmeden adli süreçlerini tamamlayarak meslek edinmek istediklerini de sözlerine ekledi.