Merkez Bankası Haziran Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu
Rapora göre, temel mal enflasyonu tüm alt gruplarda yükselirken, hizmet enflasyonu normalleşme sürecinin etkilediği kalemler öncülüğünde arttı Ulaştırma hizmetlerinde normalleşme süreciyle birlikte uçak biletlerindeki yüzde 12,39 ve şehirler arası otobüs ücretlerindeki yüzde 23,52'lik artışlar öne çıktı Kapasite sınırlamasına tabi olan lokantaotel grubunda, gerek yiyecek ve içecek hizmetlerinde gerekse konaklama hizmetlerinde fiyatlar yükseldi Haziran ayında üretici fiyatlarının yıllık enflasyonu artarken, ana eğilimi yavaşladı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu'na göre, temel mal enflasyonu tüm alt gruplardayükselirken, hizmet enflasyonu normalleşme sürecinin etkilediği kalemleröncülüğünde arttı.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) haziran ayında Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) yüzde 1,13 arttığını ve yıllık enflasyonun 1,23 puan yükselerek yüzde 12,62 olduğunu açıklamasının ardından TCMB'nin Haziran Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu da yayımlandı.
Rapora göre, enerji fiyatları uluslararasıpetrol fiyatlarındaki toparlanmaya bağlı olarak artarken, gıda yıllıkenflasyonu yatay bir seyir izledi. Temel mal enflasyonu tüm alt gruplardayükselirken, hizmet enflasyonu normalleşme sürecinin etkilediği kalemleröncülüğünde arttı. Bu görünüm altında B ve C göstergelerinin yıllıkenflasyonu ve eğilimi yükseldi. Bu dönemde B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları sırasıyla 0,74 ve 1,32puan artarak yüzde 11,95 ve yüzde 11,64 olarak gerçekleşti.
Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bir önceki aya göre temel mal, enerji vehizmet katkıları sırasıyla 0,58, 0,45 ve 0,23 puan arttı, gıda grubunun katkısında belirgin bir değişimolmadı.
Mevsimsellikten arındırılmış verilerle 3 aylık ortalamalara göre B ve C göstergelerinin eğilimlerinde artışgözlendi. Bu dönemde hem hizmet hem de temel mal grubunda enflasyon eğilimiyükseldi.
- Kira yıllık enflasyonunda yavaşlama eğilimi sürüyor
Hizmet fiyatları haziran ayında yüzde 2,09 arttı, grup yıllık enflasyonu 0,48 puan yükselişleyüzde 11,76 oldu. Yıllık enflasyon, kira dışındaki alt gruplarda arttı. En belirgin yükseliş, ulaştırma grubunda kaydedildi. Ulaştırma hizmetlerinde normalleşme süreci ile birlikte uçak bileti (yüzde 12,39) ve şehirler arası otobüs ücretlerindeki (yüzde 23,52) artışlar öne çıktı.
Kapasitesınırlamasına tabi olan lokanta-otel grubunda, gerek yiyecek ve içecek hizmetlerinde gerekse konaklamahizmetlerinde fiyatlar yükseldi. Diğer hizmetler grubunda ise eğitim ve paket turlar ile berber vekuaför hizmetleri fiyatlarındaki artışlar dikkati çekti. Haberleşme hizmetleri fiyatlarındaki artışta postahizmetleri, telefonla görüşme ve internet ücreti öne çıktı. Kira yıllık enflasyonunda yavaşlama eğilimibu dönemde de devam etti.
- Enerji yıllık enflasyonu yüzde 9,12'ye ulaştı
Temel mal grubu yıllık enflasyonu, haziran ayında 2,13 puan artarak yüzde 11,39 oldu. Budönemde yıllık enflasyon tüm alt gruplarda yükseldi. Fiyatlar üzerinde, birikimli döviz kuru etkileri vesalgına bağlı birim maliyet artışları ile normalleşme süreciyle birlikte bazı gruplara yönelik güçlenen talepde etkili oldu.
Dayanıklı mal grubu fiyatları, otomobil, beyaz eşya ile diğer elektrikli veelektriksiz aletlerin öncülüğünde yüzde 2,88 artarken, giyim ve ayakkabı grubu fiyatlarındakideğişim yüzde 1,15 ile tarihsel ortalamanın üzerinde gerçekleşti. Bu dönemde diğer temel mallardada fiyatlar bir önceki aya göre belirgin bir oranda arttı.
Enerji grubu fiyatları haziranda yüzde 2,62 arttı. Bu dönemde uluslararasıpetrol fiyatlarındaki toparlanmaya bağlı olarak akaryakıt ve tüp gaz fiyatları sırasıyla yüzde 6,59 ve yüzde3,58 yükseldi. Ayrıca, bu dönemde şebeke suyu fiyatları yüzde 1,75 artışkaydetti. Bu gelişmeler ile enerji yıllık enflasyonu, 3,89 puan yükselerek yüzde 9,12'ye ulaştı.
- Taze meyve ve sebze dışı gıda grubunda yıllık enflasyon azalışını sürdürdü
Gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonu, haziran ayında 0,06 puan artarak yüzde 12,93 oldu. İşlenmemiş gıda fiyatlarındaki mevsimsel düşüşün geçen yıla kıyasla daha sınırlı olmasısonucunda grup yıllık enflasyonu yüzde 12,29'a yükseldi. Bu gelişmede, taze meyve yıllıkenflasyonundaki azalışa karşın sebze yıllık enflasyonunun yüzde 21,39'a yükselmesi belirleyici oldu.
Diğer işlenmemiş gıda grubunda bakliyat, kuru yemiş ve pirinç fiyatlarındaki yükselişler devam ederken, sonaylarda belirgin olarak artan kırmızı et fiyatları haziranda geriledi. İşlenmiş gıda grubunda ise aylık fiyat artışı son döneme kıyasla daha ılımlı gerçekleşirken (yüzde 0,58), baz etkisinin de desteğiyle işlenmişgıda yıllık enflasyonu yüzde 13,41'e geriledi. Bu gelişmelerle taze meyve ve sebze dışı gıdagrubunda yıllık enflasyon azalışını sürdürdü.
Asgari maktu Özel Tüketim Vergisi'nin mayıs ayında yükseltilmesinin bu döneme sarkan etkisiyle tütünürünleri fiyatları haziranda yüzde 0,92 oranında arttı. Bu grupta yıllık enflasyon bir miktaryükseldi.
- Yİ-ÜFE
Yurt içi üretici fiyatları haziranda yüzde 0,69 arttı, yıllık enflasyon yüzde 6,17 oldu. Yakın dönemdeki döviz kuru görünümüne de bağlı olarak petrol ve ana metal hariçimalat sanayi fiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış eğilimi bu dönemde azaldı.
Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, yıllık enflasyon dayanıklı ve dayanıksız tüketim mallarındagerilerken, enerji ve sermaye malları gruplarında yükseldi, ara malında yataya yakın seyretti.
Aylık bazda, enerji fiyatlarındaki artışta uluslararası petrol fiyatlarındakigörünüme bağlı olarak rafine edilmiş petrol ürünleri ve ham petrol ile gaz imalatı fiyatları belirleyicioldu. Sermaye malları grubunda motorlu kara taşıtları ile parça ve aksesuarlarının yanı sıra makineler, dayanıksız tüketim mallarında fırın ürünleri ve unlu mamul fiyatlarındaki artışlar etkili oldu.
Aramalları fiyatlarındaki düşüşte demir-çelik ve ferro alaşımlar, tekstil ipliği, temel kimyasallar ve kağıtürünleri öne çıkarken, dayanıklı tüketim malları fiyatları başka yerlerde sınıflandırılmamış ulaşım araçlarıöncülüğünde geriledi. Özetle, haziran ayında üretici fiyatlarının yıllık enflasyonu artarken, ana eğilimiyavaşladı.
Kaynak: AA
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) haziran ayında Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) yüzde 1,13 arttığını ve yıllık enflasyonun 1,23 puan yükselerek yüzde 12,62 olduğunu açıklamasının ardından TCMB'nin Haziran Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu da yayımlandı.
Rapora göre, enerji fiyatları uluslararasıpetrol fiyatlarındaki toparlanmaya bağlı olarak artarken, gıda yıllıkenflasyonu yatay bir seyir izledi. Temel mal enflasyonu tüm alt gruplardayükselirken, hizmet enflasyonu normalleşme sürecinin etkilediği kalemleröncülüğünde arttı. Bu görünüm altında B ve C göstergelerinin yıllıkenflasyonu ve eğilimi yükseldi. Bu dönemde B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları sırasıyla 0,74 ve 1,32puan artarak yüzde 11,95 ve yüzde 11,64 olarak gerçekleşti.
Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bir önceki aya göre temel mal, enerji vehizmet katkıları sırasıyla 0,58, 0,45 ve 0,23 puan arttı, gıda grubunun katkısında belirgin bir değişimolmadı.
Mevsimsellikten arındırılmış verilerle 3 aylık ortalamalara göre B ve C göstergelerinin eğilimlerinde artışgözlendi. Bu dönemde hem hizmet hem de temel mal grubunda enflasyon eğilimiyükseldi.
- Kira yıllık enflasyonunda yavaşlama eğilimi sürüyor
Hizmet fiyatları haziran ayında yüzde 2,09 arttı, grup yıllık enflasyonu 0,48 puan yükselişleyüzde 11,76 oldu. Yıllık enflasyon, kira dışındaki alt gruplarda arttı. En belirgin yükseliş, ulaştırma grubunda kaydedildi. Ulaştırma hizmetlerinde normalleşme süreci ile birlikte uçak bileti (yüzde 12,39) ve şehirler arası otobüs ücretlerindeki (yüzde 23,52) artışlar öne çıktı.
Kapasitesınırlamasına tabi olan lokanta-otel grubunda, gerek yiyecek ve içecek hizmetlerinde gerekse konaklamahizmetlerinde fiyatlar yükseldi. Diğer hizmetler grubunda ise eğitim ve paket turlar ile berber vekuaför hizmetleri fiyatlarındaki artışlar dikkati çekti. Haberleşme hizmetleri fiyatlarındaki artışta postahizmetleri, telefonla görüşme ve internet ücreti öne çıktı. Kira yıllık enflasyonunda yavaşlama eğilimibu dönemde de devam etti.
- Enerji yıllık enflasyonu yüzde 9,12'ye ulaştı
Temel mal grubu yıllık enflasyonu, haziran ayında 2,13 puan artarak yüzde 11,39 oldu. Budönemde yıllık enflasyon tüm alt gruplarda yükseldi. Fiyatlar üzerinde, birikimli döviz kuru etkileri vesalgına bağlı birim maliyet artışları ile normalleşme süreciyle birlikte bazı gruplara yönelik güçlenen talepde etkili oldu.
Dayanıklı mal grubu fiyatları, otomobil, beyaz eşya ile diğer elektrikli veelektriksiz aletlerin öncülüğünde yüzde 2,88 artarken, giyim ve ayakkabı grubu fiyatlarındakideğişim yüzde 1,15 ile tarihsel ortalamanın üzerinde gerçekleşti. Bu dönemde diğer temel mallardada fiyatlar bir önceki aya göre belirgin bir oranda arttı.
Enerji grubu fiyatları haziranda yüzde 2,62 arttı. Bu dönemde uluslararasıpetrol fiyatlarındaki toparlanmaya bağlı olarak akaryakıt ve tüp gaz fiyatları sırasıyla yüzde 6,59 ve yüzde3,58 yükseldi. Ayrıca, bu dönemde şebeke suyu fiyatları yüzde 1,75 artışkaydetti. Bu gelişmeler ile enerji yıllık enflasyonu, 3,89 puan yükselerek yüzde 9,12'ye ulaştı.
- Taze meyve ve sebze dışı gıda grubunda yıllık enflasyon azalışını sürdürdü
Gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonu, haziran ayında 0,06 puan artarak yüzde 12,93 oldu. İşlenmemiş gıda fiyatlarındaki mevsimsel düşüşün geçen yıla kıyasla daha sınırlı olmasısonucunda grup yıllık enflasyonu yüzde 12,29'a yükseldi. Bu gelişmede, taze meyve yıllıkenflasyonundaki azalışa karşın sebze yıllık enflasyonunun yüzde 21,39'a yükselmesi belirleyici oldu.
Diğer işlenmemiş gıda grubunda bakliyat, kuru yemiş ve pirinç fiyatlarındaki yükselişler devam ederken, sonaylarda belirgin olarak artan kırmızı et fiyatları haziranda geriledi. İşlenmiş gıda grubunda ise aylık fiyat artışı son döneme kıyasla daha ılımlı gerçekleşirken (yüzde 0,58), baz etkisinin de desteğiyle işlenmişgıda yıllık enflasyonu yüzde 13,41'e geriledi. Bu gelişmelerle taze meyve ve sebze dışı gıdagrubunda yıllık enflasyon azalışını sürdürdü.
Asgari maktu Özel Tüketim Vergisi'nin mayıs ayında yükseltilmesinin bu döneme sarkan etkisiyle tütünürünleri fiyatları haziranda yüzde 0,92 oranında arttı. Bu grupta yıllık enflasyon bir miktaryükseldi.
- Yİ-ÜFE
Yurt içi üretici fiyatları haziranda yüzde 0,69 arttı, yıllık enflasyon yüzde 6,17 oldu. Yakın dönemdeki döviz kuru görünümüne de bağlı olarak petrol ve ana metal hariçimalat sanayi fiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış eğilimi bu dönemde azaldı.
Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, yıllık enflasyon dayanıklı ve dayanıksız tüketim mallarındagerilerken, enerji ve sermaye malları gruplarında yükseldi, ara malında yataya yakın seyretti.
Aylık bazda, enerji fiyatlarındaki artışta uluslararası petrol fiyatlarındakigörünüme bağlı olarak rafine edilmiş petrol ürünleri ve ham petrol ile gaz imalatı fiyatları belirleyicioldu. Sermaye malları grubunda motorlu kara taşıtları ile parça ve aksesuarlarının yanı sıra makineler, dayanıksız tüketim mallarında fırın ürünleri ve unlu mamul fiyatlarındaki artışlar etkili oldu.
Aramalları fiyatlarındaki düşüşte demir-çelik ve ferro alaşımlar, tekstil ipliği, temel kimyasallar ve kağıtürünleri öne çıkarken, dayanıklı tüketim malları fiyatları başka yerlerde sınıflandırılmamış ulaşım araçlarıöncülüğünde geriledi. Özetle, haziran ayında üretici fiyatlarının yıllık enflasyonu artarken, ana eğilimiyavaşladı.