Samsat Depreminin Üzerinden Bir Yıl Geçti
Adıyaman’ın Samsat ilçesinde 2 Mart 2017 tarihinde meydana gelen depremin üzerinden bir yıl geçti.
Depremden sonraki ilk 1.5 saat içinde büyüklükleri 1.4 ile 4.4 arasında değişen 33 adet artçı deprem gözlendi. Artçı deprem aktivitesi hala devam ederken, bölgede bazı vatandaşlar konteynerlerde yaşamaya devam ediyor.
Kilis, Gaziantep ve Şanlıurfa’da da hissedilen depremden dakikalar sonra devletin tüm kurumları ve sivil toplum kuruluşları Samsat’a hareket ederek ilk geceden itibaren depremzede vatandaşların her türlü barınma, iaşe, ibadet ve rehabilitasyon ihtiyaçlarını karşılamak için yoğun çaba sarf etti. Okullar, ilk etapta çadırlarda eğitime başlarken daha sonra prefabrik sınıflarda eğitime devam edildi. Dört okulun yapımına da hemen başlandı. Deprem sonrası Samsat Kaymakamlığı, Samsat Belediyesi, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ve AFAD ile Kızılay, İHH ve Beşir Derneği olmak üzere bir çok sivil toplum kuruluşu da vatandaşların mağduriyetinin giderilmesi için yoğun çaba sarf etti. 7 ilden AFAD ekipleri Samsat ilçesine çok kısa bir sürede intikal etti.
Samsat Belediyesince şehir merkezinde vatandaşların günlük hayatını yakından ilgilendiren alt yapıdaki çalışmalar çok hızlı bir şekilde tamamlandı. Depremden kaynaklı hasarları ve sıkıntıları giderilerek içme suyu şebekesi işler hale getirildi.
İlk günden itibaren yaklaşık 10 bin kişiye günde iki öğün sıcak yemek verilmeye başlandı.
Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ekiplerince zaman geçirilmeden hasar tespit çalışmaları yapıldı. Samsat ilçe merkezinde ve köylerinde 2 bin 48 yapının bin 289 adeti ağır hasarlı, 168 adeti orta hasarlı, 542 adetinin az hasarlı veya hasarsız olduğu, buna göre ilçe merkezindeki yapıların yüzde 78’inin, köylerdeki yapıların ise yüzde 69,5’nin ağır hasarlı olduğu tespit edildi. Samsat ilçesinin yerinin tamamen değiştirilmesi veya eski yerinde kalması alternatifleri için zemin etütleri yapıldı ve kalıcı konutların yine eski yerleşim yerinde yapılması kararlaştırılınca hak sahipliği çalışmalarına başlandı.
Haziran ayından itibaren ilçe merkezinde 800, köylerde ise bin kişiye konteyner evler dağıtıldı. Kamu kurumları için ise prefabrik yapılar inşa edilerek, çadırlara göre biraz daha sağlıklı bir ortam oluşturuldu. Samsat ve köylerinde, depremden hasar gören yapıların birçoğunun zorunlu deprem sigortası olmamasından dolayı deprem konutları yapılamadı. Resmi Gazetede yayımlanan 696 sayılı KHK ile DASK sorunu çözüldü. Böylece evleri ağır hasarlı olup hak sahipliği için başvuranların sadece yüzde 18’inin zorunlu deprem sigortası olduğu için yerine yeni konut yapılabiliyorken, KHK ile birlikte bu oran yüzde 93 oldu. Diğer yüzde 7’lik kısmın ise diğer şartları uygun olmadığı için hak sahibi olamadı. Bütün bu çalışmalardan sonra kalıcı evlerin yapımı çalışmalarına başlandı. Vatandaşlara iki tip proje sunuldu. Proje tek ve iki katlı olarak hazırlandı ve Samsat’ın dokusuna ve köy hayatına uygun 120 metrekarelik müstakil konutlar olarak planlanıyor. Hazırlanan bu iki tip proje kapsamında dileyen vatandaşlar tek katlı, dileyen vatandaşlar ise çift katlı ev sahibi olabilecek. Konutların teslimi hak sahiplerine yapıldıktan sonra vatandaşlar ödemelerini 20 yıl üzerinden ilk iki yılı ödemesiz 18 yılda maliyeti üzerinden sıfır faiz ve eşit taksitler halinde ödeyebilecek.
Sorunları çözüme kavuşmayan depremzedeler yardım bekliyor
Geçen bir yıllık süre zarfında bazen çadırlarda, bazen konteynerlerde yaşamlarını sürdüren Samsatlı depremzedeler zor şartlar altında yaşarken, bir an önce kalıcı konutların tamamlanarak dağıtılması, ilçenin alt ve üst yapılarının yenilenerek yeni bir hayata başlamanın hayalini kuruyor. Vatandaşlara evleri yapılırken kamu binaları, kamu lojmanları, iş yerleri, camiler ve diğer sosyal donatıların da bir an önce tamamlanmasını isteyen vatandaşlar, yaraların sarılarak deprem psikolojisinden kurtulmak istiyor.