Dürtü Kontrol Bozukluğu Kişiye Zarar Veriyor
Dr. Mustafa Güveli, kontrol edilemeyen dürtüsel eylemlerin kişinin hem kendine hem de çevresine zarar verebildiğini söyledi.
Psikiyatri Uzmanı Dr. Mustafa Güveli, “Bu tür eylemler kişiyi maddi, manevi anlamda sıkıntıya sokabilir hatta hayati risk oluşturabilir. Her insan yaptığı davranışı; kendi kişilik, ahlak ve inandığı ya da yıllardır oluştura geldiği davranış kalıbı süzgecinden geçirir. Çok ekstra bir durum olmadığı müddetçe de davranışlar kontrol altındadır. Yani insan içinden geldiği gibi davranmaz. Önce davranışını bir filtreden geçirir, sonra yapar. Ancak bazı kişiler için durum biraz farklıdır” dedi.
İçinden geldiği gibi, hiçbir kural tanımadan davranmaya dürtü kontrol bozukluğu dendiğini ifade eden Dr. Güveli, “ Yapmamanız gerektiğini düşündüğünüz işler oldu mu hiç ? Ya da yaptıktan kısa bir süre sonra yaptığınız için pişman olduğunuz. Veya yazdığınız bir elektronik posta iletisinin gönder tuşuna basınca:’’ Ben ne yaptım tüh vah’’ dediğiniz. Yada iletiyi yolladığınız kişiye ardından defalarca özür maili gönderdiğiniz. Öfkenize mani olmayıp patladığınız ve sağı solu dağıttığınız oldu mu peki? Bunlar her insanın hayatında yaşanabilecek ihtimallerdir. Hepimiz bunları bazen yaşarız. Ancak bunlar alışkanlık haline geldi ise o zaman dikkatli olmak ve ’’Ne oluyor bana ? ’’ demek gerekir” diye konuştu.
“Öfke patlamasına dikkat”
Genel olarak dürtülere hakim olamayarak sonunda pişman olunacak işler yapma durumu olan dürtü kontrol bozukluğunun en sık görülenlerinden birinin öfke patlamaları olduğunu kaydeden Dr. Güveli, “Bazen ufak tefek nedenlerle de olsa büyük tepkiler vermekle karakterize bir durumdur. Piromani de ise yangın çıkarma ve ateş yakmaya karşı dayanılmaz derinden gelen bir istek vardır. Trikotilomani de yine dürtü kontrol bozukluklarından birisidir ve saç, kirpik gibi vücuttan kıl koparma şeklinde özetlenebilir. Bazen deriyi koparmaya kadar varabilir” ifadelerini kullandı.
Dr. Güveli, “Çok bilinen ve romanlarda filmlerde gizemli bir şekilde işlenmiş, içindeki çalma dürtüsüne karşı koyamama ile kendini belli eden bir durum vardır ki ona da kleptomani diyoruz. Burada kişi kendini kontrol edemeden ihtiyacı olmadığı halde maddi değeri çok küçük bile olsa çalma dürtülerine karşı koyamaz. Yine patolojik kumar oynama ayrı bir kontrol sorunudur ki, bir çok psikiyatrik rahatsızlıkla beraber kendini gösterebileceği gibi sadece kumar oynamaktan kendini alıkoyamama olarak ta görünebilir. Tüm dürtü kontrol bozukluklarında yapılması gereken en önemli tedavi metodu iç görü kazandırmaya yönelik uygulanacak terapilerdir. Ancak bu durumlar başka psikiyatrik rahatsızlıklarla birlikte görülecek olurlarsa o zaman bu kişilere de uygun ilaçlar başlanarak tedavileri sağlanabilir. Bu tür dürtü kontrol bozuklukları depresyon , mani , kaygı bozukluğu, obsesif kompulsif bozukluk , davranış bozukluğu , dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu , madde bağımlılığı gibi bir çok psikiyatrik duruma eşlik edebilir ve mutlaka tedavi edilmelidir” açıklamalarında bulundu.
Kaynak: İHA
İçinden geldiği gibi, hiçbir kural tanımadan davranmaya dürtü kontrol bozukluğu dendiğini ifade eden Dr. Güveli, “ Yapmamanız gerektiğini düşündüğünüz işler oldu mu hiç ? Ya da yaptıktan kısa bir süre sonra yaptığınız için pişman olduğunuz. Veya yazdığınız bir elektronik posta iletisinin gönder tuşuna basınca:’’ Ben ne yaptım tüh vah’’ dediğiniz. Yada iletiyi yolladığınız kişiye ardından defalarca özür maili gönderdiğiniz. Öfkenize mani olmayıp patladığınız ve sağı solu dağıttığınız oldu mu peki? Bunlar her insanın hayatında yaşanabilecek ihtimallerdir. Hepimiz bunları bazen yaşarız. Ancak bunlar alışkanlık haline geldi ise o zaman dikkatli olmak ve ’’Ne oluyor bana ? ’’ demek gerekir” diye konuştu.
“Öfke patlamasına dikkat”
Genel olarak dürtülere hakim olamayarak sonunda pişman olunacak işler yapma durumu olan dürtü kontrol bozukluğunun en sık görülenlerinden birinin öfke patlamaları olduğunu kaydeden Dr. Güveli, “Bazen ufak tefek nedenlerle de olsa büyük tepkiler vermekle karakterize bir durumdur. Piromani de ise yangın çıkarma ve ateş yakmaya karşı dayanılmaz derinden gelen bir istek vardır. Trikotilomani de yine dürtü kontrol bozukluklarından birisidir ve saç, kirpik gibi vücuttan kıl koparma şeklinde özetlenebilir. Bazen deriyi koparmaya kadar varabilir” ifadelerini kullandı.
Dr. Güveli, “Çok bilinen ve romanlarda filmlerde gizemli bir şekilde işlenmiş, içindeki çalma dürtüsüne karşı koyamama ile kendini belli eden bir durum vardır ki ona da kleptomani diyoruz. Burada kişi kendini kontrol edemeden ihtiyacı olmadığı halde maddi değeri çok küçük bile olsa çalma dürtülerine karşı koyamaz. Yine patolojik kumar oynama ayrı bir kontrol sorunudur ki, bir çok psikiyatrik rahatsızlıkla beraber kendini gösterebileceği gibi sadece kumar oynamaktan kendini alıkoyamama olarak ta görünebilir. Tüm dürtü kontrol bozukluklarında yapılması gereken en önemli tedavi metodu iç görü kazandırmaya yönelik uygulanacak terapilerdir. Ancak bu durumlar başka psikiyatrik rahatsızlıklarla birlikte görülecek olurlarsa o zaman bu kişilere de uygun ilaçlar başlanarak tedavileri sağlanabilir. Bu tür dürtü kontrol bozuklukları depresyon , mani , kaygı bozukluğu, obsesif kompulsif bozukluk , davranış bozukluğu , dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu , madde bağımlılığı gibi bir çok psikiyatrik duruma eşlik edebilir ve mutlaka tedavi edilmelidir” açıklamalarında bulundu.