Prof. Dr. Karadağ, Çiftçinin Dona Karşı Alacağı Tedbirleri Anlattı

Don kuraklığı ve fizyolojik kuraklığın iyi ayırt edilmesi gerektiğini söyleyen ve çiftçiyi bu konuda bilinçlendirmek için açıklamalarda bulunan Yozgat Bozok Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yaşar Karadağ, “Don kuraklığı olayı toprak 0 santigradın altına düştüğü andan itibaren donan madde genleşiyor ve genleşince de burada don kuraklığı dediğimiz hadise gerçekleşmiş oluyor. Bitkiler topraktaki suyu alamıyorlar. Alamadığı için de bitkinin bünyesinde bir takım fizyolojik aksaklıklar meydana geliyor. Bunu da biz fizyolojik kuraklık olarak ifade ediyoruz” dedi.

Pratik ve bilimsel anlamda dondan korunmak için iki ayrı yöntemi tavsiye ettiklerini belirten Prof Dr. Karadağ, “Birincisi aktif bir diğer ise pasif yöntem. Sera ortamı oluşturursanız radyasyon etkisinden dondan bitkiyi, koruyabilirsiniz. Rüzgar gülü pervane sistemi vantilatör ile havayı karıştırabiliriz. Havayı karıştırdığınız zaman sıcak hava ile soğuk havayı alt üst etmiş olursunuz. Böyle olunca da bitkiyi dondan korumuş olursunuz. Çiftçimize don uyarısı verilmeden önce arazideki bitkileri sulamalarını tavsiye ediyoruz. Sulama yaparsanız su soğuğu çeker ve böylece bitkiyi dondan korumuş olursunuz. Bitkiyi özellikle dona karşı koruyabilmek için gübreleme yapmak önemli bir faktör özellikle fosforlu ve potasyumlu gübre uyguladığı zaman bitkiyi dona karşı korursunuz” şeklinde konuştu.

Prof. Dr. Karadağ, “Seranın içerisine gaz sobası, elektrik sistemleri ve kömür sobası kurarsınız böylece de bitkiyi koruyabilirsiniz. Don olayı başlamadan önce bitkilerin arasında turunçgiller ve şeftali üreten çiftçi aralarına çıkma lastikleri atar yakarsınız bu uzun soluklu olur. Bu da uzun süre ısı ve duman getirdiği için radyasyonu düşürür ve dona karşı bitkiyi korumuş olursunuz. Yine saman yakma durumu olabilir. Saman yakarak dona karşı bir çözüm üretebilirsiniz. Ayrıca hormon uygulaması ile bitkiye pirdavizetör ile hormon maddelerini bitkiye püskürtüldüğü zaman dona karşı korursunuz” açıklamalarında bulundu.

Çiftçilerin mutlaka meteorolojiye kulak vermesi gerektiğini de hatırlatan Prof. Dr. Karadağ, “Çiftçi meteorolojiden aldığı bilgi ile dediğim yöntemleri uygularsa dona karşı başarılı bir koruma sağlamış olurlar. Hava sıcaklığı sıfırın altına düştüğü an toprak donar. Toprak donduğu içinde bitkinin kökleri de donar ve bitkinin ölümüne doğru gidişat başlar. Dona karşı dayanıklı bitki çeşidi seçimi çok önemli. Geç donlardan uyanan çeşitlerin seçimi çok önem arz ediyor. Budama mutlaka geç yapılmalı eğer don riski varsa bir de hakim rüzgârların önüne ağaç dikilmesi durumunda bitkiyi dona karşı korumuş olursunuz” ifadelerine yer verdi.