Bakan Yazıcı’dan Yeni Tüketici Kanunu’na İlişkin Açıklama
Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, “Bankaların faiz dışında tüketicilerden talep ettiği ücret, komisyon ve masraflara ilişkin tüketicileri koruyucu yeni tedbirler getirildi” dedi.
Bakan Yazıcı, yeni Tüketici Kanunu ile tüketicileri daha ileri seviyede korumaya yönelik tedbirler alındığını belirterek, tüketicilerin hak arama yollarının kolaylaştırıldığını ve tüketicinin bilgilendirilmesi konusunun ön plana çıkarıldığını kaydetti.
Bazı gazetelerde ve internet sitelerinde “Komisyon ücretleri 3 milyar TL arttı” başlıklı haberler yer aldığını kaydeden Bakanı Yazıcı, şunları söyledi:
“Bankacılık hizmet gelirleri ve komisyonların 2013’te 3 milyar 220 milyon lira artış gösterdiği, yeni Tüketici Yasası’yla ücret ve komisyonların yasal hale getirildiği, daha önce iade edilen ücretlerin de artık geri alınamayacağı ve tüketicilerin yanıltıldığı, konunun muhatabı bakan olan şahsımın tüm bu ücret kalemlerini kaldıracağımızı söylediğim ama tam tersi uygulama yaptığımız hususunun tüketici dernek başkanları tarafından ifade edildiği haberlerde belirtilmiştir.”
“Bu iddialar kesinlikle doğru değildir” diyen Bakan Yazıcı şöyle devam etti:
“Bilindiği üzere bankalar 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun ‘Faiz Oranları ile Diğer Menfaatler’ başlıklı 144’üncü maddesi uyarınca Merkez Bankası tarafından düzenlenen Mevduat ve Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesapları Kar ve Zarara Katılma Oranları ile Kredi İşlemlerinde Faiz Dışında Sağlanacak Diğer Menfaatler Hakkında Tebliğin 4’üncü maddesi gereğince reeskont kaynaklı krediler dışındaki kredilere uygulanacak faiz oranları ile faiz dışında sağlanacak diğer menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların niteliklerini ve sınırlarını serbestçe belirleyebilmektedir. Halihazırda bankaların hangi faiz dışı ücret ve komisyonlarını alabileceğine ilişkin bir düzenleme yer almadığından kendilerinin serbestçe belirlediği isimler altında farklı ücret ve masrafları tüketiciden talep etmektedirler. Tüketicinin ekonomik çıkarlarının korunması amacıyla mevcut uygulama dikkate alınarak 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a yeni bir düzenleme eklenmiştir. Bu kapsamda 28/11/2013 tarihli ve 28835 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 28/05/2014 tarihi itibariyle yürürlüğe girecek olan 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 4’üncü maddesinin üçüncü fıkrasında düzenleme yapılmıştır. Bu düzenlemede; ‘Tüketiciden kendisine sunulan mal veya hizmet kapsamında haklı olarak yapılmasını beklediği ve sözleşmeyi düzenleyenin yasal yükümlülükleri arasında yer alan edimler ile sözleşmeyi düzenleyenin kendi menfaati doğrultusunda yapmış olduğu masraflar için ek bir bedel talep edilemez. Bankalar, tüketici kredisi veren finansal kuruluşlar ve kart çıkaran kuruluşlar tarafından tüketiciye sunulan ürün veya hizmetlerde ise tüketiciden faiz dışında alınacak her türlü ücret, komisyon ve masraf türleri ile bunlara ilişkin usul ve esaslar Bakanlığın görüşü alınarak bu Kanun’un ruhuna uygun olarak ve tüketiciyi koruyacak şekilde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından belirlenir’ hükmüne yer verilmiştir.”
Söz konusu düzenleme ile özellikle bankacılık işlemlerinde tüketiciden haksız olarak ek bir bedel talep edilemeyeceğine dikkat çeken Bakan Yazıcı, “Bankacılık işlemlerinde asli edim, yan edim ve sözleşmeyi düzenleyenin kendi menfaati doğrultusunda yapmış olduğu masrafların neler olduğunun bankacılık sektörünün düzenleyici kurumu olan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından belirlenmesinin uygulamada ortaya çıkabilecek yorum farklılıklarını engelleyebileceği düşünülmektedir. Bu nedenle bankalar, tüketici kredisi veren finansal kuruluşlar ve kart çıkaran kuruluşlar tarafından tüketiciye sunulan ürün veya hizmetlerde tüketiciden faiz dışında alınacak her türlü ücret, komisyon ve masraflar ile bunlara ilişkin usul ve esasların Bakanlığın görüşü ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından belirleneceği hüküm altına alınmıştır. Diğer taraftan tüketici uyuşmazlıklarına konu olan ve kamuoyunda sıkça gündeme gelen kart aidat ücretlerine ilişkin olarak da 6502 sayılı Kanun’da düzenlemeler yer almaktadır. Buna göre bankalar tarafından kredi kartı üyelik ücreti veya benzeri isimler altında alınan ücretler konusunda tüketici mağduriyetinin bertaraf edilmesi amacıyla kart çıkaran kuruluşların, tüketicilere yıllık üyelik aidatı ve benzeri isim altında ücret tahsil etmedikleri bir kredi kartı türü sunmaları zorunlu hale getirilmiştir. Belirli süreli kredi sözleşmesi veya konut finansmanı sözleşmesine ilişkin olarak bir hesap açılması ve bu hesaptan sadece kredi ile ilgili işlemler yapılması durumunda, bu hesaptan herhangi bir isim altında ücret veya masraf talep edilemeyeceği hüküm altına alınmıştır. Ayrıca, ücret ve masrafların bu sözleşmelerin içerisinde tüketiciler tarafından fark edilebilmesi zor olmakta ve bu nedenle tüketiciler mağduriyet yaşamaktadırlar. Bu nedenle sözleşmelere istinaden tüketiciden talep edilecek her türlü ücret ve masrafa ilişkin bilgilerin, sözleşmeye ek olarak tüketicilere kağıt üzerinde yazılı şekilde verilmesi öngörülmüştür” dedi
Bakan Yazıcı, şöyle devam etti:
“Bankacılık sektöründeki yeni düzenlemelerin uygulamaya konulmasıyla birlikte mevcut uygulamada herhangi bir sınırlama olmaksızın bankalar tarafından serbestçe belirlenen ücret, komisyon ve masraflara bir sınırlama getirilecek olup, bu alanda tüketicilerin yaşamış olduğu sorunların büyük ölçüde azalacağı öngörülmektedir. Bu kapsamda yeni Kanun ile tüketicileri daha ileri seviyede korumaya yönelik tedbirler alınmış, tüketicilerin hak arama yolları kolaylaştırılmış ve tüketicinin bilgilendirilmesi konusu ön plana çıkarılmıştır.“