Akademisyenlerden Göktaşlarına Yakın Takip
ÇANAKKALE - MEHMET BAYER - Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesinde yürütülen proje kapsamında, Türkiye'ye düşecek göktaşları duyarlı kameralarla kayda alınıp yerleri tespit edilecek ve taşların envanteri çıkarılacak.
ÇOMÜ Astrofizik Araştırma Merkezi ve Ulupınar Gözlemevi Müdürü Prof. Dr. Osman Demircan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, gözlemevinde önemsedikleri projelerden birisinin de astreoidlerin gözlemleri olduğunu söyledi.
Bununla ilgili tez çalışmaları ile uluslararası bağlantılı projelerin sürdüğünü belirten Demircan, projelerde dünya için tehdit oluşturan, dünyanın yakınından geçen astreoidleri teleskoplar yardımıyla gözlediklerini, gözlemlerden astreoidlerin fiziksel bilgilerini çıkardıklarını bildirdi.
"Kütleleri, yarı çapları, büyüklükleri, ne zaman, nereden geçiyor, ne zaman çarpabilir, yörünge nasıl değişiyor, bunlar hep hesaplanıyor" diyen Demircan, "Şu anda 4 kişilik bir araştırma ekibi bu konu üzerinde çalışmalarını sürdürüyor. İstanbul Üniversitesinde de böyle küçük bir ekip var. Zaman zaman oradan gözlemciler geliyor, buradan biz oraya gidiyoruz. Gözlemevimizde İstanbul Üniversitesinin teleskobu var. Ortak projeler yürütülüyor. Bu gözlemlerinden çıkarılan bilgileri paylaşıyoruz" ifadesini kullandı.
-Göktaşları kayda alınacak, envanter oluşturulacak
Demircan, yeni bir projelerinin kabul edilip, TÜBİTAK tarafından desteklendiğini ifade ederek, şu bilgileri verdi:
"Bu projede, gözlemlerin dışında, ön gördüğümüz bir çalışmayı sunduk. TÜBİTAK da önemsedi ve kabul etti. İlk aşamada 240 bin liraya kadar parasal destek veriyor. Türkiye'de bir pilot bölge belirledik. Bu bölge, Türkiye'nin yüzde 10'unu kapsıyor. O alana üçgenler biçiminde mobese kameralarına benzer ama daha duyarlı, dedektör içeren kameralar koyacağız. Bu kameralar geniş bir alana, hem gözyüzü hem de yeryüzüne bakıyor. Çok boyutlu gözleyecekler uzayı. Kayan yıldızları gördüklerinde kayda alacak. Farklı kameralardan kayıtlar birleştirilerek üç boyutlu olarak koordinatları belirlenip, göktaşının nereye gittiği izlenecek ve düştüğü yerin koordinatları bulunacak. Orada aranacak taş. Uzaydan yeryüzüne düşen göktaşları saati saatine kayda alınacak ve böylece envanter oluşacak. Türkiye'ye düşecek olan göktaşlarının envanterini yapacağız. Bu gerçekten önemli bir şey. Ne kadar zamanda ne kadar göktaşı düşüyor, bunların istatistiği nasıl, boyutları nasıl? Gözden kaybolmadan toplanacak taşlar."
Prof. Dr. Osman Demircan, projenin 3 yıllık olduğunu, ilk 6 ay içinde aletlerin yerleştirilip, çalışmaların başlayacağını sözlerine ekledi.
Kaynak: AA
Bununla ilgili tez çalışmaları ile uluslararası bağlantılı projelerin sürdüğünü belirten Demircan, projelerde dünya için tehdit oluşturan, dünyanın yakınından geçen astreoidleri teleskoplar yardımıyla gözlediklerini, gözlemlerden astreoidlerin fiziksel bilgilerini çıkardıklarını bildirdi.
"Kütleleri, yarı çapları, büyüklükleri, ne zaman, nereden geçiyor, ne zaman çarpabilir, yörünge nasıl değişiyor, bunlar hep hesaplanıyor" diyen Demircan, "Şu anda 4 kişilik bir araştırma ekibi bu konu üzerinde çalışmalarını sürdürüyor. İstanbul Üniversitesinde de böyle küçük bir ekip var. Zaman zaman oradan gözlemciler geliyor, buradan biz oraya gidiyoruz. Gözlemevimizde İstanbul Üniversitesinin teleskobu var. Ortak projeler yürütülüyor. Bu gözlemlerinden çıkarılan bilgileri paylaşıyoruz" ifadesini kullandı.
-Göktaşları kayda alınacak, envanter oluşturulacak
Demircan, yeni bir projelerinin kabul edilip, TÜBİTAK tarafından desteklendiğini ifade ederek, şu bilgileri verdi:
"Bu projede, gözlemlerin dışında, ön gördüğümüz bir çalışmayı sunduk. TÜBİTAK da önemsedi ve kabul etti. İlk aşamada 240 bin liraya kadar parasal destek veriyor. Türkiye'de bir pilot bölge belirledik. Bu bölge, Türkiye'nin yüzde 10'unu kapsıyor. O alana üçgenler biçiminde mobese kameralarına benzer ama daha duyarlı, dedektör içeren kameralar koyacağız. Bu kameralar geniş bir alana, hem gözyüzü hem de yeryüzüne bakıyor. Çok boyutlu gözleyecekler uzayı. Kayan yıldızları gördüklerinde kayda alacak. Farklı kameralardan kayıtlar birleştirilerek üç boyutlu olarak koordinatları belirlenip, göktaşının nereye gittiği izlenecek ve düştüğü yerin koordinatları bulunacak. Orada aranacak taş. Uzaydan yeryüzüne düşen göktaşları saati saatine kayda alınacak ve böylece envanter oluşacak. Türkiye'ye düşecek olan göktaşlarının envanterini yapacağız. Bu gerçekten önemli bir şey. Ne kadar zamanda ne kadar göktaşı düşüyor, bunların istatistiği nasıl, boyutları nasıl? Gözden kaybolmadan toplanacak taşlar."
Prof. Dr. Osman Demircan, projenin 3 yıllık olduğunu, ilk 6 ay içinde aletlerin yerleştirilip, çalışmaların başlayacağını sözlerine ekledi.