Osmanlı'nın Bursa'daki 500 Yıllık Mirası Açıklaması

Tarihi İpek Yolu'nun Anadolu'daki son durağı olan ve yüzyıllarca ipek ticaretine sahne olan Koza Han, günümüzde avlusundaki çay bahçeleri ve turistik eşya satan dükkanlarıyla yaşanmışlığın bütün izlerini taşıyan, tarih ve kültür kokan ortamında ziyaretçilerini ağırlıyor.

Mayıs 2008'de İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth'i de ağırlayan tarihi han, Bursa'ya gelen yerli ve yabancı turistlerin uğramadan geçmeyeceği tarihi mekanların başında geliyor.

AA muhabirinin Bursa-Koza Han İpekçiler Derneğinden aldığı bilgiye göre, Ulu Cami ile Orhan Camisi arasında bulunan Koza Han 1491'de Sultan II. Bayezid tarafından dönemin mimarlarından Abdül Ula Bin Pulad Şah'a İstanbul'daki eserlerine vakıf olarak yaptırıldı.

Uzun yıllar ipek böceği kozalarının satışının yapıldığı bir yer olan Koza Han ve kozalardan elde edilen ipekli kumaşlar, Bursa'nın tekstil merkezi olmasında ilk rolü oynadı.

Bursa ve çevresinde yaşayan ve kendilerini ''Manavlar'' olarak ifade eden, yaklaşık bin yıldır bu topraklarda yaşayan Türkler, ipek böceği üreticiliğini yüzyıllarca yaptı, yapıyor.

Orta Asya'dan gelen bu gelenek burada da sürdürülürken, son yıllarda sentetik iplik ve kumaşlar yüzünden ipek böceği üreticiliği çok azaldı.

-1630, 1671 ve 1784'te tamir gördü-

Tuğla ve kesme taş ile inşa edilen Koza Han, 1630, 1671 ve 1784 tarihlerinde tamir edildi, ortasındaki mescit ise 1946 ve 2007'te onarım gördü.

Zemin katta 45, üst katta 50 oda olmak üzere toplam 95 odası bulunan hana ilişkin, Bursa-Koza Han İpekçiler Derneğinin internet sitesinde şu detaylara yer veriliyor:

''Geniş, dikdörtgen bir avlunun çevresinde iki katlı olan han 95 odalıdır, tam ortasında küçük bir mescidin altında bir şadırvan vardır. Odalar artık mağaza halini almıştır. Hanın doğusunda eskiden konaklamaya gelenlerin atlarını bağladıkları ahır ve depoların bulunduğu 'Dış Kozahan' denilen ikinci bir avlulu bölüm vardır. Uzunçarşı'ya mavi çinilerle süslü bir taç kapı ile açılır. Bu süslü kapı, açık çarşı ve Kapalı Çarşı'ya açılır. Eski zamanlarda değişen adları; 'Cedid-i Evvel, Şimşek Hanı, Beylik Kervansarayı, Beylik Hanı, Cedid-i Amire ve Yeni Kervansaray'dır.''

Yapıldığı dönemden itibaren önemli bir ticaret merkezi kimliğinde varlığını sürdüren Koza Han, yakın döneme kadar içerisinde koza pazarının kurulduğu ve kıyasıya pazarlıkların yaşandığı bir han iken, günümüzde ticaret merkezi kimliğinden çok ipekçilik ile uğraşan esnafın yoğun olarak bulunduğu bir han olma özelliğini sürdürüyor.

Koza Han, çay ve kahvelerin tatlı sohbetlerle yudumlandığı önemli bir dinlenme ve turistik alışveriş mekanı olarak ziyaretçilerini ağırlamaya devam ediyor.

-Kraliçe II. Elizabeth de ziyaret etmişti-

İngiltere Kraliçesi Kraliçesi 2. Elizabeth, Mayıs 2008'de, tarihi Koza Han'ı ziyaret etmiş, kendisine Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün eşi Hayrünnisa Gül ve dönemin Dışişleri Bakanı Ali Babacan'ın eşi Zeynep Babacan eşlik etmişti.

Kraliçe Elizabeth ve eşi Edinburgh Dükü Prens Philip, tarihi yapıyı gezdikten sonra, üç dükkandan ipek kumaş satın almıştı. Kraliçe Elizabeth'e, girdiği dükkanlardan birinde, beğendiği Osmanlı tuğrası motifli ipek eşarp hediye edilmişti .