Kurban hizmetlerinin uygulanması
Kurban Bayramı`nda, kurbanlıkların mezbaha ve kesim yerlerinde kesimlerinin daha düzenli yapılması, zaman kaybının ve karmaşanın önlenmesi için kurban satış yerleri Bayramdan 15 gün önce hazır hale getirilecek.
-Çevre kirliliğini önleyici tedbirler alınacak- Kesimlerde istenmeyen durumlar daha çok büyükbaş hayvanlardan kaynaklandığından özellikle büyük şehirlerde büyükbaş hayvan kesimi konusunda daha duyarlı olunacak. Satış ve kesim yerlerine kolay ulaşımın sağlanması için yerel yönetimlerce tedbir alınacak, gerektiğinde pazar yerlerinin, maliyeti düşük basit düzeneklerle kesim yerine dönüştürülmesine yönelik hazırlıklar yapılması için yerel yönetimlerle sıkı işbirliğine girilerek seyyar kesimhaneler kurulmak suretiyle çevre kirliliğini önleyici tedbirlerin alınması sağlanacak.Kurban satış yerlerinin insan ve çevre sağlığı ve güvenliği ile hayvan hakları gözetilerek etrafı branda ile çevrili, üstü kapalı şekilde; yetiştirici, satıcı, alıcı ve diğer vatandaşların sosyal ihtiyaçlarını karşılayacak yerler (su, tuvalet, kapalı oturma yerleri) de dikkate alınarak hazırlanması temin edilecek.Kurban kesim yerleri dezenfekte edilebilir, zemininde su biriktirmeyen, ışıklandırma ve havalandırması bulunan, sağlık ve temizlik şartlarına uygun mekanlardan seçilecek, ayrıca yetiştirici, satıcı, görevli personel, kasap, kasap yardımcısı ve vatandaşların sosyal ihtiyaçlarını karşılayacak yerler de dikkate alınarak düzenlenecek.Her il ve ilçenin kurban hizmetleri görev alanında bir önceki yıla ait kurban satış ve kesimlerinde yaşanan sorunlar tespit edilerek 2011 yılına ait eylem planı hazırlanacak ve uygulamaya konulacak. Ayrıca 2011 yılı kurban bayramında yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri de belirlenecek ve 2012 yılında değerlendirmeye alınmak üzere dosyalanacak.Kurban kesim işlemlerinin sağlıklı bir şekilde ve uygun bir ortamda yapılabilmesi için yerel yönetimlerle birlikte sivil toplum kuruluşlarının da devreye konulması teşvik edilecek.Özellikle Trakya Bölgesi`nde şap hastalığından arilik sağlandığından İstanbul`un Trakya kesiminde kalan bölümüne kurbanlık sevk işlemleri Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca 2010/7 ve 2010/13 sayılı Trakya`ya Yapılacak Canlı Hayvan Sevkleri için belirlenen kriterler çerçevesinde yapılacak, kurbanların Anadolu yakasında kestirilmesi için daha çok kurban satış ve kesim yeri hazırlattırılacak, ulaşım, personel ve konu ile ilgili diğer hususlarda özendirici çalışmalar yapılacak.Kurban kesimi konusunda Halk Eğitim Merkezlerinde ``Kesim Elemanı Yetiştirme ve Geliştirme Kursları`` düzenlenmesine devam edilecek. Kurban kesim elemanı olarak görev almak isteyenlerin bu kurslara katılarak gerekli eğitimi aldıktan sonra ``Kurs Bitirme Belgesi`` almaları sağlanacak. Kurbanını kendileri kesmek isteyenlerin de söz konusu kursa katılmaları teşvik edilecek, kursların ilgi görmesi için etkili çalışmalar yapılacak
-Özel sektör teşvik edilecek- Şehir merkezlerine yakın köy ve kasabalarda bulunan besi çiftliklerinin (su, tuvalet, kapalı oturma yerleri vb.) de dikkate alınarak kurban kesim yeri de tesis etmelerini teşvik edilecek. Kurban satış ve kesim yeri düzenleyerek vekaletle kurban kesim organizasyonu yapan özel sektör teşvik edilecek.Kurban kesim yerlerinde komisyon üyesi kurum ve kuruluşlardan yeterli sayıda personel görevlendirilecek, bu personele tanıtıcı ``Görevli Kimlik Kartı`` ve ``Kesim Elemanı Kimlik Kartı`` düzenlenecek.Bayram günlerinde trafikte oluşan yoğunluk dikkate alınarak özellikle kurban satış ve kesim yerlerine giden güzergahlar üzerinde ulaşımı kolaylaştıracak tedbirlerin alınması hususunda Emniyet, Jandarma ve Zabıta birimleri ile işbirliği yapılacak.Mezbaha ve kesim yerlerinde kesimlerin daha düzenli yapılması, zaman kaybının ve karmaşanın önlenmesi için randevu sistemi getirilecek ve hayvan kesimi, yüzme, et paylaşımı, temizlik gibi işlemler esnasında sıra bekleyenleri sıkıntıya düşürmeyecek şekilde gerekli tedbirler alınacak.``Vekaletle kurban kesimi`` konusunda halk bilgilendirilecek ve teşvik edilecek. Kurban kesim yerlerinde, kasaplık belgesi olanlar ile kesim elemanı yetiştirme, geliştirme kursuna katılıp ``Kurs Bitirme Belgesi`` alanlardan portör muayenesi bulunanlar görevlendirilecek.Kurban satış yerleri bayramdan 15 gün önce hazır hale getirilecek, bu tarihten önce hayvan hareketleri başlatılmayacak. Büyükbaş hayvanların satış yerlerinden kaçırılmaması, yularlarının, iplerinin uzun ve sağlam olması için üreticiler ve satıcılar, kesim esnasında kaçırılmamaları konusunda kasap ve kasap yardımcıları, kesim yerlerinde görüntü kirliliği oluşmaması için belediyeler tarafından gerekli tedbirlerin alınması temin edilecek.Kesim yerine götürülürken, araca bindirilirken veya indirilirken ve kesilirken kurbanlık hayvanlara eziyet edilmeyecek, eziyet edenlere bu tebliğin ilgili maddesinde belirtilen ceza verilecek.Türkiye`nin kurban potansiyelini belirlemek amacıyla ilçeler dahil her il müftülüğü tarafından büyükbaş ve küçükbaş hayvanlardan kesilen kurban sayısı, belediye yetkilileri, üreticiler, vekaletle kurban kesim organizasyonu yapanlar, din görevlileri gibi ilgililerden bilgi almak suretiyle tabloya işlenecek ve 9 Aralık 2011 günü mesai bitimine kadar Diyanet İşleri Başkanlığına bildirilecek.Kurban kesim yerlerinde din görevlisi, resmi veya özel çalışan veteriner hekim, sağlık personeli, çevre teknisyeni gibi elemanlar görevlendirilecek ve bunların ücretleri Kurban Komisyonu hesabından ödenecek
-Bilgilendirme çalışmaları- İl ve ilçelerde hazırlanan kurban satış ve kesim yerlerinin açık adreslerini içeren çizelge 28 Ekim 2011 Cuma gününden itibaren Kurul ve Komisyon üyesi kurum ve kuruluşların web sitelerinde yayınlanacak.Vatandaşların ve görevlilerin bilgilendirilmesini sağlamak amacıyla Başkanlık ve Kurul üyesi Bakanlıklarca hazırlanan ve e-mail ile müftülüklere gönderilen Kurban Rehberi bastırılacak, görevlilere ve vatandaşlara ücretsiz dağıtılacak, ilgili kurum ve kuruluşlarla müftülüklerin web sitelerine yüklenecek.Eğitim çalışmalarında dini referanslara da atıf yapılacak, konferans, vaaz ve hutbelerde konunun dini ve sosyal boyutu üzerinde durulacak. Yazılı ve görsel medyadan da yararlanılarak kurban ibadeti ve kurban hizmetleri konusunda bilgilendirme ve eğitim çalışmalarına önem verilecek. Kurban kesiminin bayramın ilk üç günü yapılabileceği hususunda halk bilgilendirilecek. Bu bilgilendirme çalışmalarında müftülüklerin koordinasyonu ile din görevlilerinin tamamı aktif rol üstlenecek.Vekaletle kurban kesim organizasyonları yapan kuruluşlara kurban kesimi için vekalet veren vatandaşın vekaletini dini hassasiyete uygun bir şekilde vermesinin temin edilmesi sağlanacak ve ``kesimsiz kurban`` diye bir ibadetin olmadığı konusunda bilgilendirme yapılmasına devam edilecek.Kurban ibadetinin bir yardım toplama kampanyası olmadığı, kesimsiz kurbanın veya kurban yerine yardım yapmanın kişiyi kurban borcundan kurtarmayacağı, kurban ibadeti niyetiyle hayvanın etinin azami ölçüde ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması, kurban kesiminde çevre ve sağlık şartlarına riayet etmenin gerekli olduğu da hatırlatılacak.Başta kist hidatik, şarbon, bruselloz, tüberküloz, şap gibi hayvanlardan insanlara geçen hastalıklar, sağlık, çevre sağlığı, temizlik, etin işlenmesi, pişirilmesi, tüketilmesi, sakatatların çöpe atılmaması, sokak hayvanlarına verilmemesi, toprak içine derince gömülerek imha edilmesi gibi konularda Kurban Rehberi`nden de yararlanarak vatandaşları aydınlatma faaliyetleri yapılacak.Kurban kesen, hayvanı yüzerek et taksimi yapan kasap ve kasap yardımcıları ile kurban sahiplerinin etle temas eden uzuvlarında yara-bere olmaması, bu durumda olanların kesim, yüzme ve et taksimi işini yapmaları zorunlu ise hijyenik eldiven kullanmaları, elinde yara olduğu halde eldiven kullanmadan kesim işlemi yapılmışsa bu etlerin çok iyi pişirildikten sonra tüketilmesi hususu müftülüklerin koordinasyonunda din görevlileri tarafından vaaz, hutbe, mahalli radyo ve televizyon programları, basın-yayın organları aracılığı ile vatandaşlara etkili bir şekilde duyurulacak.Kurban olarak satın alınacak hayvanların sağlıklı, besili, Veteriner Sağlık Raporu/Menşe Şahadetnamesi, şap aşı kayıtları bulunan ve hayvan kimlik sistemine kayıtlı olanlardan seçilmesi, gebe ve damızlık değeri yüksek dişi hayvanların kurbanlık olarak kesilmesinin önlenmesi, kurban edilmesi caiz olan hayvanlardan öncelikle erkek ve yaşını doldurmuş olanların tercih edilmesi hatırlatılacak. İki yaşını doldurmayan sığırların, gebe ve kurban olması dinen sakıncalı olan hayvanların üreticiler tarafından kurban satış yerlerine getirilmemesi gerektiği duyurulacak.Kurban kesmekle yükümlü olan kimsenin bu ibadeti geçerli olarak yerine getirmiş sayılması için kurbanlık hayvanda hangi niteliklerin aranacağı konusunda vatandaş ve görevli personel aydınlatılacak.Ticaret Borsalarında olduğu gibi canlı hayvan alım ve satımlarında tokluk firesi düşülmesi konusunda satıcılar ve vatandaşlarımız mutat usullerle bilgilendirilecek.Anadolu`da hayvanlarda görülen ŞAP hastalığının, Trakya bölgesine geçişini önlemek üzere Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca alınan tedbirler uyarınca, Kurban Bayramı münasebetiyle İstanbul`un Avrupa yakası dahil olmak üzere Trakya bölgesine Kurbanlık Hayvan sevkinin Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı`nca yayımlanan 2010/7 ve 2010/13 sayılı Trakya`ya Yapılacak Canlı Hayvan Sevkleri Genelgelerinde belirlenen kriterler çerçevesinde yapılacağı ve Avrupa yakası dahil İstanbul`a 21 Ekim 2011 tarihinden itibaren kurbanlık hayvan sevki yapılabileceği konusunda vatandaşlar aydınlatılacak.Kurban kesilen sığır cinsi hayvanlara ait kulak küpesi veya pasaportların kurban hizmetleri komisyonlarınca belirlenen kişiler, kesim yerlerindeki görevliler, muhtarlar, din görevlileri, belediye zabıta memurları ve diğer yetkililer aracılığı ile il ve ilçe tarım müdürlüklerine 28 Kasım 2011 mesai bitimine kadar teslim edilmesi konusuyla kurban alırken dikkat edilmesi gereken konuları içeren bilgiler din görevlilerince vaaz, hutbe, mahalli radyo ve televizyon programları, basın-yayın organları aracılığıyla vatandaşlara duyurulacak.Kurban alırken dikkat edilmesi gerekenleri içeren bilgilerin çıktısı alınarak cami ilan panoları ile kurban satış ve kesim yerlerine asılacak. Söz konusu bilgilendirme vekaletle kurban kesim organizasyonu yapan kişi, dernek ve vakıflarla mülkünde kurban satış ve kesimi yapan üreticilere de yapılacak
-İstanbul`un Anadolu yakasına sevkler 21 Ekim`de- Trakya bölgesindeki iller ile İstanbul ili Avrupa yakasına, 2010/7 ve 2010/13 sayılı Trakya`ya Yapılacak Canlı Hayvan Sevkleri Genelgesi kapsamında uygun şartları taşıyan kurbanlık hayvanların sevklerine 21 Ekim 2011 tarihinden itibaren başlanacak olup bu tarihten önce kesinlikle sevk işlemi yapılmayacak.İstanbul`un Anadolu yakasına kurbanlık hayvan sevkleri de 21 Ekim`de başlayacak olup, bu tarihten önce sevk işlemleri yapılmayacak.Trakya bölgesi illerinden İstanbul`a getirilen büyükbaş ve küçükbaş hayvanlardan satılamayanların Trakya bölgesine geri dönüşleri engellenerek en yakın mezbahada kestirilmeleri sağlanacak. Bu durum Veteriner Sağlık Raporu düzenlenirken hayvan sahibine özellikle bildirilecek.Hayvan pazarı, borsa, geçici hayvan satış merkezi, kesim yerleri ile nakil araçlarının temizlik ve dezenfeksiyonu aksatılmayacak, görevlilerce dezenfeksiyon kayıtlarının tutulması ve kontrollerde gösterilmesi sağlanacak.Hayvan nakil araçlarında kullanılmak üzere hayvan pazarı, borsa ve hayvan satış yerlerinde temiz altlık bulundurulması kontrol edilecek. Nakil sonrasında araçlarda bulunan altlık ve gübreler şap hastalığını bulaştırma riskinin yok edilmesi açısından güvenli bir şekilde imha edilecek. Bunların gübre olarak arazide kullanılmasına izin verilmeyecek
-Pasaportsuz sığırlara izin yok- Kurbanlık hayvan işletmeleri ve hayvan sevkleri ile ilgili alınacak önlemler kapsamında kurbanlık hayvan kesimi yapılacak özel işletmeler belirlenecek ve denetlenecek.İl ve ilçeler arası sevki talep edilen fakat küpelenerek tanımlanmamış, veri tabanına kaydedilmemiş ve yanlarında pasaportları bulunmayan büyükbaş hayvanların ve nakil belgesi bulunmayan küçükbaş hayvanların sevklerine izin verilmeyecek.Kurbanlık hayvanlar için sevk raporları düzenlenmeden önce kulak küpe numaraları TÜRKVET ve Küçükbaş Veteriner Bilgi Sistemi veritabanından mutlaka kontrol edilerek hayvanların veritabanındaki bilgileriyle uyum gösterip göstermediğine bakılacak.Kulak küpesi ve pasaportu bulunan sığır cinsi hayvanların sevk raporlarının ilgili hanesine kulak küpe numaraları yazılacak, gerektiğinde kulak küpe numaraları mühürlü ve imzalı olarak ayrı bir kağıda listelenerek sevk raporuna iliştirilecek ve sevk raporunun üzerine ``Kurbanlık`` ibaresi yazılacak.Küçükbaş Hayvanların kulak küpelerinin yazılı olduğu nakil belgesi resmi veteriner hekim tarafından kaşelenip imzalanarak veteriner sağlık raporuna eklenecek. Sevk raporu üzerine ``Kurbanlık`` ibaresi yazılacak.Kurbanlık olarak sevk raporu verilen hayvanlar, veri tabanında da gideceği ilin kurbanlık depo işletmesine mutlaka nakil edilecek.Kurbanlık hayvanlar, yurt içi Veteriner Sağlık Raporu düzenlenmeden önce, son zamanlarda belirli bölgelerde insanlarda görülen Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığının taşıyıcısı olan keneler yönünden, özellikle hastalığın görüldüğü il ve ilçelerde dikkatli bir şekilde muayene edildikten sonra sevk edilecek.Nakil araçları hayvanların güvenli bir biçimde nakledilmelerini sağlamak amacıyla, üzerleri hava şartlarına uygun ve hayvanlara yeterli hava sağlayacak şekilde kapatılacak, kapakların sağlam ve hayvanların atlama ve kaçmalarını engelleyecek şekilde olması sağlanacak.Hayvan nakledecek araç ve konteynerlere dışarıdan görülecek şekilde, hayvan nakledildiğini belirten levhalar asılacak. Araçlarda hayvanların hacimlerine ve planlanan yolculuğa uygun yeterli alan ve yükseklik olması sağlanacak. Araçların yükleme yapılmadan önce temizlik ve dezenfeksiyonu yapılacak, aracın taban döşemeleri üzerine en az 2 santimetre kalınlığında yataklık, sap, saman veya talaş vs. maddeler serilecek.Canlı hayvanlar yüklenmeden önce ve boşaldıktan sonra nakil araçları etkili dezenfektanlarla mutlaka dezenfekte edilecek
-Kaçak kurban denetimleri- Kurban bayramı öncesinde kurbanlık hayvanların sevklerinin kontrol ve denetimi açısından Emniyet ve Jandarma Teşkilatları ile Belediye Zabıtası gibi tüm Mahalli Kolluk Kuvvetleri ile sıkı işbirliği ve koordinasyon sağlanarak, kaçak hayvan hareketlerine karşı düzenlenen yol kontrol ve denetimlerinin sayısı artırılacak.Yol kontrol ve denetimleri sırasında nakil vasıtalarında yaralanma veya gereksiz yere acı ve ıstırap çekmelerine neden olabilecek şekilde aşırı olarak yüklenmiş hayvanlar ile hasta hayvanların bulunduğu tespit edilirse bu tür hayvanları taşıyan araçlar sevkten alıkonulacak, hayvanların sağlık ve refahı yönünden gerekli tedbirler alınacak.Kurbanlık hayvan satış yerlerinde ve özel kurbanlık kesimi yapılacak işletmeler gibi önceden belirlenen yerler dışında kurbanlık hayvan alım ve satımlarına müsaade edilmeyecek.Kurbanlık hayvan alım satım yerlerinin sayısı mümkün olduğunca asgari düzeyde tutulacak, denetim ve kontrol hizmetleri aksatılmadan sürdürülecek.Kurbanlık hayvan satış yerlerinde değişik bölgelerden hayvanlar bir araya geldiğinden satılamayan hayvanların geri dönüşlerinde hastalık bulaştırma riski bulunduğundan, satış yerlerine gelen hayvanlar giriş ve çıkışlarda mutlaka bulaşıcı hastalıklar yönünden kontrol edilecek ve hastalıklı hayvanların nakline izin verilmeyecek.Kurbanlık hayvanlar, şehir ve kasabalarda çalışma izni almış mezbaha ve kombinalar ile komisyonların önceden belirlediği kesim yerlerinde; köylerde ve önceden belirlenmiş kesim yeri bulunmayan yerlerde, kendi bahçelerinde usulüne uygun olarak ve çevreye zarar vermeyecek şekilde kesilecek.Cadde, sokak ve park gibi kamu alanlarında kurbanlık hayvan kesimleri yapılmayacak
-Belediyeler aralıksız denetim yapacak- Tebliğ ile kurban hizmetleri kapsamında alınacak çevresel önlemler de belirlendi.Kurban hizmetlerinin denetlenmesi İçişleri, Sağlık, Tarım ve Köyişleri ile Çevre ve Orman Bakanlıkları, Diyanet İşleri Başkanlığı, emniyet birimleri, belediye başkanlıkları ve Türkiye Diyanet Vakfı ekiplerince yapılacak.Bayram öncesi ve bayram süresince özellikle kurban kesimlerinin yoğun olduğu ilk iki gün ilçe belediyeleri ile büyükşehir belediyelerinin zabıta birimleri aralıksız denetim yapacak.Kurban satış ve kesim yerlerinde belirlenen kurallara uyulmaması halinde ilgili kanun hükümlerine göre cezai işlem uygulanacak.