Meü‘de ‘Güncel Sanat Stratejileri‘ Konferansı
Mersin Üniversitesi (MEÜ) tarafından bu yıl 17‘ncisi düzenlenen ‘Kültür ve Spor Şenliği‘ etkinlikleri kapsamında, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi öğretim elemanı ve Birgün Gazetesi kültür-sanat editörü Ali Şimşek, MEÜ öğrencilerine ‘Güncel Sanat Stratejileri‘ isimli bir konferans verdi.
1990‘lı yılların dünya tarihinde çok özgür bir döneme geldiğini söyleyen Şimşek, 90‘lı yılların egemen ideolojisinin ‘ironi‘ olduğuna dikkat çekti.
Güncel sanatta da bu kavramın çok yaygın kullanıldığını belirten Şimşek, üst bilinç diye tanımlandığı ironinin, bilmiyormuş gibi yapmak ya da tersini söylemek olarak uygulandığını, ironinin kavramsal düşünceyi pekiştirdiğini kaydetti. 90 sonrasının, dünyada empati oranının en düşük olduğu tarih aralığı olduğunu belirten Şimşek, bu dönemde güncel sanatın sinizme (inançsızlık) ve kinizme (kayıtsızlık) çok yaklaştığını bu yaklaşımın ise kitsch kavramını ortaya çıkardığını söyledi. ‘Kasıtlı kitschleştirmek‘ olarak tanımladığı, yoksullukla ilgili yargıda bulunma ve böylece gizli bir imtiyaz sağlama durumunun yaygınlığından da söz eden Şimşek, "Güncel sanat, alt kültürleri sürekli parodileştirmekte; kasıtlı kitschleştirme yoluyla, alt sınıfların alışkanlıklarını görünür hale getirmektedir. Böylece güncel sanatla reklamcılık zihniyeti aynı yönde gelişmiştir" dedi.
Şimşek, ağlayan çocuk tablosu, ev kadınlarının dantel işlemeleri, Sümerbank pijamaları, Vita yağın teneke kutuları gibi nesnelerin güncel sanatta en çok kullanılan kitschler olduğunun altını çizdi.
Konferansında 90‘larla birlikte yükselen orta sınıf algılamalarından söz eden Şimşek, bu sınıfı ‘daha otobüse binmeden yanındakinden rahatsız olan, kendini kod ve kavramlarla yöneten insanlar‘ olarak tanımladı. Bu sınıfın öncüleri olan Leman Dergisi, ekşi sözlük gibi üzerine yaptığı araştırmalardan bahseden Şimşek, düz anlamlı mağaza isimlerinden, çocuk isimlerine kadar bu algılamaların hayata yansıma hallerinden örnekler verdi. Şimşek son olarak, güncel sanatta, reklamlarda, karikatür ve televizyonlarda yer alan kod ve kavramları, sunduğu fotoğraf ve görsellerle örnekledi.