Candaroğulları Tarihinde ``zorlama Düzeltmeye`` Cevap
Kastamonu Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Başkanı Doç.
Candaroğulları Beyliği`nin sanılandan daha uzun ömürlü olduğu yönünde Konya Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Tarih Bölümü Başkanı Doç.Dr. Nejdet Gök`ün ortaya attığı iddianın ulusal ve yerel bazı gazetelerde haber olarak çıkması üzerine, Kastamonu Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Başkanı Doç.Dr. Cevdet Yakupoğlu da bir basın açıklaması yaptı
Candaroğulları tarihiyle ilgili tek bir belge üzerinden değerlendirme yapılmasının yanlış olabileceğini belirten Kastamonu Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Başkanı Doç. Dr. Cevdet Yakupoğlu, "Bu nedenle Candaroğulları tarihine ve hatta Anadolu Türk tarihine bir bütün olarak yaklaşmak ve başka belgelerle iddiayı desteklemek gerekir. Kasım Bey, babasının emri üzerine Osmanlı hükümdarı Çelebi I. Mehmed`in Balkanlarda çıktığı Eflak seferine bir miktar Candaroğlu kuvvetiyle katılmış, savaşsonunda ise Çelebi Mehmed`in desteğini alarak babası İsfendiyar Bey`e isyan etmiştir. Yenilen ve Sinop kalesine çekilen İsfendiyar Bey, Osmanlı hükümdarı ile barış anlaşması yaparak Kalecik, Çankırı ve Tosya`yı Osmanlılara bırakmıştır. Çelebi Mehmed, bu yerlerin idaresini Kasım Bey`e vermiş (1417), dolayısıyla onu Çankırı valisi (sancakbeyi) yapmıştır." Osmanlı sultanlarına her zaman sadık kalan Kasım Bey`in 1453`te İstanbul`un fethinde görevlendirildiğini anlatan Yakupoğlu, şunları söyledi: "Bizans imparatoruna elçi olarak gönderilmiş, siyasi anlamda Osmanlı`dan bağımsız davranmamıştır. Ancak, Kasım Bey`in, kuzeydeki Candaroğulları beyleri ile işbirliği yapmasını önlemek için yetkileri geniş tutulmuş, Çankırı ve Ankara yöresinde sosyal hizmetlerde bulunmasına imkân tanınmıştır. Fatih, 1460 yılında Amasra ve 1461`de Kastamonu ve Trabzon`u almış,Candaroğlu İsmail Bey`e Bursa yöresinde Yenişehir ve İnegöl`de toprak vermiş, hemen arkasından da onu Bulgaristan`da Filibe valisi yapmıştır. Diğer kardeş Kızıl Ahmed Bey ise Fatih tarafından Yunanistan`daki Mora sancağına gönderilmek istenince isyan etmiş, Karamanoğulları`nın yanına kaçmıştır. Böylece Osmanlı Devleti, Kuzey Anadolu`da siyasi birliği sağlamıştır." 1461`de Kasım Bey`in zaten Osmanlılara bağlı bir vali olduğunu anlatan Yakupoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: "Eğer bağımsız davranmış olsaydı, Fatih onun üzerine de ordu gönderirdi. Kaldı ki Fatih, Kastamonu`yu almaya giderken önce Ankara`da konaklamış, sonra Çankırı üzerinden Kastamonu`ya geçmiştir. Kasım Bey`in buna sesi çıkmamıştır, çünkü zaten Osmanlılara bağlıdır. Sonuç olarak, Kasım Bey`e ait sadece bir mülknameye dayanarak Candaroğulları`nın sona eriş tarihini uzatma yönünde zorlama bir yorumyapmaktan kaçınılmasında fayda vardır. Tarihi gerçek şudur ki, 1461 sonrasında artık bağımsız bir Candaroğulları beyliği mevcut değildir."