Çocuklarınız özgüvenli yetişsin
Hemen hemen her annenin babanın hayalidir zeki, düşünceli, dürüst, mutlu, saygılı ve başarılı çocuklar yetiştirmek. İşte özgüvenli çocuklar yetiştirmenin yolu;
Yaptığınız her şeyin, söylediğiniz her şeyin, inandığınız her şeyin ve yaptığınız her eylemin çocuğunuzun gelişiminde bir etkisi vardır. Çocuğunuzdan onlara sergilediğiniz örnekten daha iyi olmasını bekleyemezsiniz. Ebeveynler olarak dünyadaki en harika işi yaparız, her gün sadece yaşayarak bir başka insanı şekillendiririz. Bu her şeyi doğru yapmakla, iyi bir dinleme becerisine sahip olmakla, doğru disiplin şeklini uygulamakla ya da her şeyi bilmekle ilgili bir şey değildir, bu sadece istemekle ilgili bir şeydir. Sadece elinizden gelenin en iyisini yapma arzunuz ve gayretiniz, çocuğunuzun gelişimi için yeterlidir. Çocuğunuz tutumunuzu hissedecektir. Geliştirdikleri kişiliğin sizin için önemli olduğunu bileceklerdir.
Özgüvenli Çocuklar Yetiştirmenin 365 Yolu inandığınız, değer verdiğiniz ve çocuğunuz için önemli olduğunu düşündüğünüz şeyleri günlük yaşantınızda paylaşma yollarını bulmanıza yardımcı olmak için tasarlanmıştır. Bu kitap size tüm ebeveynlerin istedikleri şeyi başarmak için ihtiyacınız olan araç gereçleri verecektir: zeki, düşünceli, dürüst, mutlu, saygılı ve başarılı çocuklar yetiştirmek için. Kitapta anlatılan 365 adet faaliyet, karakter inşası ve ailede herkesin yaşam kalitesini arttıracak değerleri ve hayat becerilerini öğretmeniz için ellinize somut, günlük bir rehber verecektir. Tecrübe edilen her faaliyet çocuğunuzun kafasına ekilmiş bir tohum olacak ve bu tohum onun davranışlarında tomurcuklanacak, çocuğunuzu hayatta güçlendirecektir.
Kitap yedi bölümden oluşmaktadır.
Bölüm Bir: Kendiniz Hakkında mutluluğu yakalamaya temel olan, kendinizle barışık olma gerekliliğine işaret eder. Özsaygı, öz-motivasyon, beceriklilik, kendine vakit ayırma ve hayal gücünü geliştirme gibi kavramları ele alır.
Bölüm İki: Kendini İfade Et özgüvenli ve cesaretli bir şekilde duyguları ifade etme yollarını öğretirken başka insanlarla etkin bir şekilde iletişim kurmak için gerekli kişisel iletişim becerileri üzerinde durur. Bu bölümde ayrıca sözlü olmayan bir iletişim şekli olarak pozitif, değerbilir ve şefkatli dokunuşun önemi tartışılır.
Bölüm Üç: Başkaları Hakkında insanlarla nasıl yakınlık kuracağımızı anlamaya başlarken ilişkilerimizi güçlendirmenin yollarını sunar. Bu bölümde ele alınan konular insanları önemsemek, arkadaşlık kurmak, başkalarına saygı göstermek, işbirliği, yaşantımızda değişikliklere açık olmak, güzel huylu olmak ve yaşadığımız topluma ilgili bir şekilde yardım eli uzatmak gibi konulardır.
Bölüm Dört: Kişilik Oluşumu cesaret, dürüstlük, sabır, hoşgörü, yardımseverlik, sorumluluk duygusu, disiplin ve affedicilik gibi belirli karakter özelliklerini geliştirmekle ilgilidir. Bunlar dünyaya olumlu katkılarda bulunmak için doğuştan yeteneğe sahip insanların sahip olması gereken temel taşlardır.
Bölüm Beş: Zorluklar hayat boyu yaşadığımız sıkıntı ve zorlukları anlamamıza ve kabullenmemize yardımcı olur. Ölümle ve zorluklarla ilgili konuşmak, zor zamanlarda çocukları cesur, metanetli ve sakin kalmaya hazırlar ve aileye yakın olmalarını sağlar.
Bölüm Altı: Aile Meseleleri aile yaşantısıyla ilgilidir. Bu bölümdeki faaliyetler herkese ailenin önemli bir üyesi olduğu hissini verecektir ki söz konusu aile, bir hayatı, bir tarihi, paylaşımları, anlamlı yakınlıkları ve uzun çok uzun bir geleceği olan bir ailedir. Aile tarihi, anne zamanı, baba zamanı, ebeveynlerin birbirlerine nasıl davranacakları, kardeş ilişkileri, büyüklerin küçüklerine nasıl davranacakları ve aile toplantıları bu bölümde işlenen konular arasındadır.
Bölüm Yedi: Birlikte İyi Vakit Geçirmek aile üyelerine birbirlerine kalben yakın olmaları ve birlikte eğlenmeleri sırrını verir. Eğer birlikte eğlenip oyunlar oynayabiliyorsak, eğer birlikte gülebiliyor ve bir espri anlayışı geliştirebiliyorsak, eğer herkesin hoşlandığı aile gelenekleri oluşturabiliyorsak, o zaman bütün gayretlerimize değmiş demektir.
Kitaptan seçmeler:
GÜNDELİK BECERİLER ÖĞRETİN
Bir çocuğun çamaşır yıkamak, alışveriş yapmak, fatura ödemek ve temizlik yapmak gibi gündelik ev becerilerini öğrenmesi önemlidir. Bunlar çocuğa bağımsız olmayı öğretir. Bir çocuk evden ayrıldığında bu becerilere sahipse kendisini daha güvende hissedecektir ve siz de onun için daha az endişe edeceksinizdir.
- İlk alışverişe çıktığınızda çocuğunuzu da yanınızda götürün ve ona fiyat etiketlerinin nerede olduğunu, iyi sebze meyveyi nasıl seçeceğini ve yiyeceklerin besin değeri etiketlerinin nerede olduğunu gösterin. Bir sonraki alışverişte ondan alışveriş listenizdeki bir kaç yiyeceği bulup almasını isteyebilirsiniz.
- Tarihi geçmiş çek defteriniz varsa pratik yapması için çocuğunuza doldurtabilirsiniz. Ona fatura okumayı ve mektup zarfının nasıl yazılacağını gösterin. Çek defterinizin bakiyesini çıkartmak bir kaç toplama ve çıkartma işleminden ibarettir – o halde neden bu işi sekiz yaşındaki oğlunuza yaptırmıyorsunuz? (Tabi hesabı tekrar kontrol etmeniz gerekebilir)
- Çamaşırları, beyazlar, siyahlar ve renkliler olarak ayırırken çocukları da bu işe dahil edebilirsiniz. Onlara çamaşır ve kurutma makinesinin nasıl kullanıldığını gösterin ve kendi çamaşırlarını yıkamaya teşvik edin.
- Yemek pişirme becerisinin de öğretilmesi gerekir. Mutfakta her gün size bir çocuğunuz yardımcı olsun.
HAYAL GÜCÜ
İnsan aklına, hayal gücünü kullanarak istediği kadar yükseklere özgürce uçmaya izin verdiğinizde, içsel bakış değişir ve dünya farklı görünmeye başlar. Bırakın çocuklarınız hayal kursunlar, düşüncelerine, yazılarına, buluşlarına, sanat çalışmalarına ya da hiç bir kavrama sınır koymasınlar. Bir çocuğun hayal gücü teşvik edildiğinde, büyümeye ve yaratıcı şekilde üretmeye devam eder. Unutmayın: hayal ettiğiniz ne ise, o olabilirsiniz.
“Hayal gücü en yükseğe uçurabileceğimiz bir uçurtmadır.”
—Lauren Bacall
İNİSİYATİF ALAN ÇOCUKLAR
Herkesin evde olduğu bir akşam ya da hafta sonu bir saat ayırın. Bu süre içinde tüm konuşmaları çocuklar başlatırken, yetişkinler çocukların söyledikleri şeyleri dinleyen ve tepki veren taraf olacaklar. Gerekli oldukça yardım edin ve teşvik edici olun. Bir sohbeti başlatma becerisi üzerinde çalışmak, çocuklarınıza diğer insanlarla konuşurken daha fazla güven verecektir.
TEŞEKKÜRLER
Aile içinde her gün fark edilmeden ve takdir edilmeden yapılan o kadar çok şey olur ki. Bugün zamanınızın bir kısmını “Teşekkür etme ritüeli”’ne ayırın. Hep birlikte oturun ve ailenin bir üyesi üzerinde yoğunlaşın, herkes o kişide takdir ettiği şeyleri anlatmaya başlasın. “Seni (kişinin adı) takdir ediyorum. Çünkü ... Teşekkür ederim.” Teşekkür ederken aceleye getirmeyin. Bu herkesin gayretlerinin görülmesi nedeniyle kendisini iyi hissetmesini ve gelecekte de işbirliğine açık olmasını sağlar. Herkes takdir alan kişi olacak şekilde sırayla devam edin.
İNSANLARA SAYGIYLA DAVRANMAK
Çocuklar insanlara nasıl davranacaklarını, yetişkinlerin birbirine davranışlarını seyrederek öğrenirler. Kendinize şu soruyu sormanız her zaman işe yarayacaktır: “Bir arkadaş ya da misafirle karşı karşıya olsaydım aynı durumda ben nasıl davranırdım?”. Başka bir değişle meşgul olduklarını görseniz de çocuğunuzun hemen yanınıza gelmesini istiyorsanız, onlara bir kaç dakika önceden haber verebilirsiniz. Böylece bir dahaki sefer siz meşgulken onlar size ihtiyaç duyarlarsa ne yapmaları gerektiğini öğrenmiş olurlar. Çocuklar başkalarına saygı göstermeyi ebeveynlerinin insanlarla iletişimlerini izleyerek öğrenirler. Eğer bir garson, bir sekreter ya da bir tezgahtarla ağzınıza geldiği gibi konuşuyorsanız, çocuğunuz da aynı şekilde davranacaktır. Çocuklar hayatları boyunca saygı duymayı öğrenirler, o halde onlara güzel örnek olun.
BİRLİKTE YEMEK PİŞİRİN
Başka bir kültürü yaşayarak ufkunuzu genişletin. Birlikte pişirmek için etnik bir yemek seçin. Menü alternatiflerini değerlendirin ve kimin ne yapacağına karar verin. Çocuğunuza paylaşacağı bir hikaye, şarkı ya da şiir bulma görevi verin. Yemeğini pişirdiğiniz ülkenin kısa tarihi ve gelenekleri eğlenceli olabilir ya da o ülkenin kostümlerini giyebilirsiniz.
ON ÖNEMLİ GÖRGÜ KURALI
Konu görgü olunca, bunu çocuklara tarif etmek ve öğretmek siz anne babalara düşer. En önemlisi çocuklar sizi taklit edecektir, bu nedenle paslanmış bazı becerilerinizi parlatmanın zamanı geldi. Çocuklarınızın bilmesini istediğiniz on görgü kuralından oluşan bir liste yapın. Önünüzdeki on hafta boyunca her hafta birlikte bir görgü kuralı seçip onun üzerinde çalışın. Söz konusu görgü kuralını yazıp çocuğunuzun görebileceği bir yere asın. Yeni bir görgü kuralına geçtiğinizde, eski öğrendiği görgü kuralına uygun davrandığı zamanlarda onu teşvik etmeye devam edin böylece davranışlarında devamlı olacaktır. Çocuklar, etraflarında kendilerine gülümseyip sırtlarını sıvazlayan yetişkinler olduğunda güzel davranışları çok çabuk öğrenirler. Eğer listeniz konusunda yardıma ihtiyacınız olursa, ilerideki sayfalarda ele alınan pek çok faaliyet size fikir verecektir.
KORKULARINIZLA YÜZLEŞİN
Çocuklar pek çok şeyden korkabilirler: karanlıktan, canavarlardan, yalnız kalmaktan, hırsızdan, fırtınadan vs. Dışarısı karanlıkken ve aklanız karmaşıkken cesaretli olmak zordur. İşte çocuğunuzun cesur olmak için yapabileceği birkaç şey:
- Karanlıkta oyun oynayın. Çocuğunuza büyük bir sayfa beyaz kağıt verin ve bütün ışıklar kapalıyken kağıda bir şeyler çizmesini isteyin. Odada onunla beraber oturun ve her bir çizim bittiğinde ışıkları açın. Komik çizimlere bakıp birlikte gülün.
- Karanlıkta yakalamaca oynayın. Kimsenin yaralanmaması için kuralların basit olması gerekir. Mobilyaları kenara çekin. Bu, herkesin kollarını açıp birbirine dokunmaya çalıştığı yavaş bir yakalamaca olacak.
- Işıkları kapatın ve çocuğunuzdan topladığınız bazı eşyalara dokunmasını isteyin; bu eşyaların ne olduğunu tahmin etsinler.
- Çocuğunuzu korkunç canavarlardan koruyacak dost bir canavar resmi çizin. Bu resmi çocuğunuzun odasının kapısına asın, “Canavarlar Giremez!” - Fırtına çıktığında fırtına taklidi yapın. Rüzgar gibi uğuldayın, şimşek gibi çakın ve yağmur damlası sesleri çıkarın.
DÜRÜSTLÜĞÜ ÖDÜLLENDİRİN
Çocuklar yanlış yaptıkları bir şey hakkında size doğruyu söylediklerinde onları nasıl ödüllendiriyorsunuz? Aileler çocuklarını dürüst olmaya teşvik ederken, bu tip bir durumda çoğunlukla onları cezalandırır. Bu genellikle çocukların bir dahaki sefere doğruyu söylememeleri, böylece cezadan kurtulacaklarını düşünmesine sebep olur. Önemli olan çocukların yaptıkları şeylerin sorumluğunu üstlenmeleridir; bu nedenle size doğruyu söyledikleri zaman, yaptıkları yanlış şeyi telafi etmeleri için ne yapabileceklerini düşünmelerine yardımcı olun. Doğru sözlü olduklarında “Bana doğruyu söylediğin için çok memnun oldum. Bir kaç dakika bu durumu düzeltmek için ne yapabileceğini düşün” gibi bir şey söyleyerek dürüstlüklerini ödüllendirin.
SORUMLULUK NE ANLAMA GELİR?
Çocuklar bir hedef belirleyip bu hedefe ulaşmak için kendi problem çözme becerilerini kullandıklarında, sorumluluk duygusunun ne olduğunu öğrenirler. Ev işleri çocuklara sorumluluk duygusu kazandırabilir. Çocuklara iki yaşından itibaren kişisel temizlikleriyle ilgili sorumluluklar verilebilir. Önemli olan verilen işin çocuğun yaşına uygun olması ve anne babaların çocuklarına yapacakları işi öğretmeye vakit ayırmalarıdır. İşte bir kaç sorumluluk örneği:
- 2-3 yaşlar: diş fırçalamak, odadan çıkarken ışığı kapatmak, oyuncakları toplamak
- 4 yaş: elleri yıkayıp kurulamak, kıyafetlerini kendin kendine giymek, oyuncakları toplamak, evcil hayvanlarını beslemek, gazete almak - 5-6 yaşlar: yatak toplamak, posta kutusundan mektupları almak, çiçekleri sulamak, kıyafetlerini toplayıp yerine kaldırmak, masaya bardak, tabak getirip götürmek
- 7-9 yaşlar: ödevlerini ve kıyafetlerini organize etmek, bahçeden yabani otları temizlemek, evcil hayvanlarıyla ilgilenmek, banyoyu temizlemek, saçını şampuanlayıp kendini yıkamak, kendine öğle yemeği hazırlamak, toz almak, süpürge yapmak
- 10-12 yaşlar: basit yemekler pişirmek, çim biçmek, bakkal alışverişine yardım etmek, küçük kardeşine bakmak, kendi çekmecelerini ve dolaplarını düzeltmek, çamaşır makinesinde kendi çamaşırlarını yıkamak. Hangi işin ne zaman yapılacağına çocuğunuzla beraber karar verin. Programı yaptığınızda ona bağlı kalın. Çocuğunuzun bildiği ve kendisinden beklenen bir işin sorumluluğunu üstlenmesi daha kolaydır.
RÜŞVET NEDEN İŞE YARAMAZ?
Çocuğa para, şeker ya da gezmeye gitme gibi rüşvetler vermek onlara hile yapmayı öğretir. Bu aynı zamanda pazarlık yapacağınızı gösterir bu nedenle “eğer yaparsam karşılığında ne vereceksin?” demeye başlarlar. Bazen çocuğa bir şey yapması için rüşvet teklif etmek daha kolaydır çünkü anında sonuç alınır ve çocuğu yapmadığı bir şey için disipline etmeye çalışmaktan daha zahmetsizdir. Ancak uzun vadede etkinizi yitirirsiniz ve sözleriniz yeterince teşvik edici olmaz. Rüşvetin öteki tarafı tehdittir: “bunu yaparsan pişman olursun!” Rüşvet ve tehditle çocuklar sizi bir pazarlığa sokarlar. Bunun yerine onlara pazarlığa açık olmayan kesin görevler ve kurallar verin, sonra bu kuralların ihlali halinde sonuçlarına katlanmaları konusunda tutarlı olun. Çocukları teşvik etmenin en iyi yolu onlara sözlü iltifat ve övgüler yapmaktır.
BUGÜN SÖYLEYİN
Bazen duygularımızı kendimize saklamanın daha iyi olduğunu düşünürüz. Bununla birlikte değer verdiğiniz kişilerle duygularınızı paylaşmanız önemlidir. Eğer onlara bir şey olursa, en azından sizin nasıl düşündüğünüzden haberdardırlar ve aranızda söylenmemiş bir şey kalmamıştır. Biraz mektup yazma işi yapmak için herkesi toplayın. Önemsediğiniz bütün insanlarla ilgili küçük notlar yazın; onları ne kadar sevdiğinizi söyleyin, sizi kırmışlarsa onları affedin, aklınızda bir şey varsa söyleyin vs. Yanınızda oturan aile üyeleri olduğu gibi uzakta olanlar için de notlar yazın. Notlarınızı ilk fırsatta bu kişilere ulaştırın; kendinizi çok iyi hissedeceksiniz.
SENİ SEVİYORUM