ABD Türkiye ve Azerbaycan'ı uyardı
ABD, Türkiye ve Azerbaycan'ın bir an önce gaz fiyat ve transit geçiş ücreti konusunda anlaşmasını istedi.
ABD'nin Avraysa Enerji Özel Temsilcisi Richard Morningstar, Avrupa'nın enerji arz çeşitliliği ve güvenliği için Türkiye üzerinden geçen Güney Koridoru'nun ve Nabucco projesinin hayati önem taşıdığını belirterek "Azerbaycan ve Türkiye, gaz fiyatı ve transit ücretinde anlaşamazsa enerji şirketlerinin alternatif yollar aramaya başlayacağı" uyarısında bulundu.
Düşünce kuruluşu Avrupa Politika Merkezi'nde konuşan Morningstar, AB'nin enerji güvenliği için üye ülkelerin boru hattı altyapılarını birbirine bağlaması, stokların güçlendirilmesi, rüzgar ve güneş gibi alternatif enerji yatırımlarının kaçınılmaz olsa da tüm bunların tek başına sorunu çözmeyeceğini ve "yapbozun bir diğer parçasının Nabucco projesi ve daha geniş anlamda Güney Koridoru olduğunu" anlattı.
Geçen kış Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan anlaşmazlık nedeniyle, Avrupa'ya doğalgaz akışının kesilmesiyle Bulgaristan başta olmak üzere, Orta Avrupa ve Balkanlar'daki birçok ülkenin günlerce soğukta kaldığını hatırlatan Morningstar, bu acı deneyimden ders çıkaran Avrupa'nın daha büyük bir kararlılıkla sorunları çözerek, Nabucco anlaşmasını imzalamayı başardığını kaydetti.
Anlaşmanın imzalanmasıyla birlikte önemli bir engelin geride bırakılsa da Nabucco'da gazın nereden geleceği sorusunun hala gündemde olduğunu kaydeden Morningstar, "Çok açık ki; ilk gaz Azerbaycan'dan gelecek. Burada acil bir soru çözüm bekliyor. Neden Türkiye ve Azerbaycan gaz fiyatı ve transit ücreti konusunda anlaşamıyor? Her iki ülkeyi çok güçlü bir şekilde anlaşmaya teşvik ediyoruz. Çünkü bu projeye (Nabucco) güvenin sürmesi için ve katılımcı şirketlerin güven duyması için bu anlaşma gerekiyor. Bence anlaşmaya varacaklar ama yavaşlar. Bence her iki ülke bu anlaşmayı sonuçlandırmanın kendi stratejik çıkarlarına olduğunu anlamalı" dedi.
Mornigstar, "Nihayetinde Türkiye ve Azerbaycan'ın gaz fiyatı ve transit ücretinde anlaşmaya varacağına gerçekten inanıyorum. Ama hala sorular var. Eğer bu anlaşma olmazsa ne olur? Enerji şirketleri ve ülkeler alternatif yollar aramaya başlar. Bu alternatifler, Beyaz Akım ile sıvılaştırılmış ya da sıkıştırılmış doğal gaz şeklinde Karadeniz'den geçiş olabilir. Tüm bu alternatifler üzerinde çalışmak gerekiyor ve çalışılacaktır. Ama ilk öncelik Türkiye ve Azerbaycan'ın anlaşması için çaba göstermek. Bu sayede Türkiye, Kafkaslar ve Orta Asya gazının Avrupa'ya naklinde çok güçlü bir transit ülkesi haline gelecektir" şeklinde konuştu.
Nabucco'da diğer arz ülkelerinin Türkmenistan ve Irak olabileceğini belirten Morningstar, "İran'ın Güney Koridoru projelerinin parçası olmasını istemediklerini" söyledi.
İran'ın ancak nükleer sorununun çözülmesi halinde enerji projelerine daha fazla katılabileceğini kaydeden Morningstar, "Ayrıca İran'ın Güney Koridoru için sihirli küre olmadığının farkına varmak önemli. İran'ın devasa gaz rezervleri var ama bu gazı çıkarmak için çok fazla geliştirme yatırımlarına ihtiyaç duyuluyor" dedi.
Düşünce kuruluşu Avrupa Politika Merkezi'nde konuşan Morningstar, AB'nin enerji güvenliği için üye ülkelerin boru hattı altyapılarını birbirine bağlaması, stokların güçlendirilmesi, rüzgar ve güneş gibi alternatif enerji yatırımlarının kaçınılmaz olsa da tüm bunların tek başına sorunu çözmeyeceğini ve "yapbozun bir diğer parçasının Nabucco projesi ve daha geniş anlamda Güney Koridoru olduğunu" anlattı.
Geçen kış Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan anlaşmazlık nedeniyle, Avrupa'ya doğalgaz akışının kesilmesiyle Bulgaristan başta olmak üzere, Orta Avrupa ve Balkanlar'daki birçok ülkenin günlerce soğukta kaldığını hatırlatan Morningstar, bu acı deneyimden ders çıkaran Avrupa'nın daha büyük bir kararlılıkla sorunları çözerek, Nabucco anlaşmasını imzalamayı başardığını kaydetti.
Anlaşmanın imzalanmasıyla birlikte önemli bir engelin geride bırakılsa da Nabucco'da gazın nereden geleceği sorusunun hala gündemde olduğunu kaydeden Morningstar, "Çok açık ki; ilk gaz Azerbaycan'dan gelecek. Burada acil bir soru çözüm bekliyor. Neden Türkiye ve Azerbaycan gaz fiyatı ve transit ücreti konusunda anlaşamıyor? Her iki ülkeyi çok güçlü bir şekilde anlaşmaya teşvik ediyoruz. Çünkü bu projeye (Nabucco) güvenin sürmesi için ve katılımcı şirketlerin güven duyması için bu anlaşma gerekiyor. Bence anlaşmaya varacaklar ama yavaşlar. Bence her iki ülke bu anlaşmayı sonuçlandırmanın kendi stratejik çıkarlarına olduğunu anlamalı" dedi.
Mornigstar, "Nihayetinde Türkiye ve Azerbaycan'ın gaz fiyatı ve transit ücretinde anlaşmaya varacağına gerçekten inanıyorum. Ama hala sorular var. Eğer bu anlaşma olmazsa ne olur? Enerji şirketleri ve ülkeler alternatif yollar aramaya başlar. Bu alternatifler, Beyaz Akım ile sıvılaştırılmış ya da sıkıştırılmış doğal gaz şeklinde Karadeniz'den geçiş olabilir. Tüm bu alternatifler üzerinde çalışmak gerekiyor ve çalışılacaktır. Ama ilk öncelik Türkiye ve Azerbaycan'ın anlaşması için çaba göstermek. Bu sayede Türkiye, Kafkaslar ve Orta Asya gazının Avrupa'ya naklinde çok güçlü bir transit ülkesi haline gelecektir" şeklinde konuştu.
Nabucco'da diğer arz ülkelerinin Türkmenistan ve Irak olabileceğini belirten Morningstar, "İran'ın Güney Koridoru projelerinin parçası olmasını istemediklerini" söyledi.
İran'ın ancak nükleer sorununun çözülmesi halinde enerji projelerine daha fazla katılabileceğini kaydeden Morningstar, "Ayrıca İran'ın Güney Koridoru için sihirli küre olmadığının farkına varmak önemli. İran'ın devasa gaz rezervleri var ama bu gazı çıkarmak için çok fazla geliştirme yatırımlarına ihtiyaç duyuluyor" dedi.