El Ve Ayaklarda Ani Mavi-Mor Renk Degisimlerine Dikkat

Bazen stresli günlerde bazen de soguk havalarda el ve/veya ayak parmak uçlarinda olusan mavi-mor renk degisikliklerin Raynaud Fenomeni (sendromu) belirtisi olabilecegini söyleyen Liv Hospital Samsun’dan Romatoloji ve Iç Hastaliklari Uzmani Prof. Dr. Mehmet Sayarlioglu, önemli uyarilarda bulundu. Isi degisikliklerine ve strese bagli olarak ortaya çikan Raynaud Fenomeni’nin toplumda yüzde 3-5 gibi oraninda görüldügünü belirten Prof. Dr. Mehmet Sayarlioglu, “Raynaud Sendromu’nun (RB) en önemli belirtisi, el ve/veya ayak parmak uçlarinda bazen soguga maruz kalindiginda bazen de stresle birlikte olusan mavi-mor renk degisikligidir. Hastalik kan damarlarinda daralma sonucu ortaya çikar. Normalde deriye giden kan damarlari, soguk havalarda isi kaybini azaltmak için daralir. Ancak Raynaud hastaliginda bu süreç uzar. Bir süre sonra kanlanmanin bozulmasina bagli olarak damarlarda oksijen seviyesi düser ve deride mavi-mor renk degisikligi olur. Bu mavi-mor renk degisikligini takiben damarlarda bir genisleme meydana gelir. Ardindan parmak uçlari yeniden pembe-kirmizi hale döner” diye konustu.



En sik genç kadinlarda ortaya çikiyor

Raynaud hastaliginin bazen tek basina olusabilecegini ve beraberinde herhangi bir yandas hastalik olmayabildigini vurgulayan Prof. Dr. Mehmet Sayarlioglu, buna birincil-primer RB (PRB) adini verildigini vurguladi. Raynaud hastaliginin baska bir hastaligin bir ön belirtisi seklinde veya hastaligin seyri sirasinda da ortaya çikabildigini sözlerine ekleyen Prof. Dr. Mehmet Sayarlioglu, buna da ikincil-sekonder RB (SRB) adini verildigini belirtti.

Raynaud hastaliginin en sik genç kadinlarda gördügüne dikkat çeken Prof. Dr. Mehmet Sayarlioglu, “PRB’nin genetik bir yönü de vardir. PRB olanlarin yakinlarinda da benzer belirtiler olabilir. PRB’de tedaviye cevap genellikle iyidir, önemli bir probleme yol açmaz” dedi.



Romatizmali hastaliklarla birlikte görülebilir

Ikincil Raynaud sendromunun (SRB) siklikla sistemik skleroz (skleroderma), SLE, Sjögren sendromu, anti-fosfolipid sendrom, poli-dermatomyozit, romatoid artrit gibi iltihapli romatizmali hastaliklarin seyri sirasinda da ortaya çikabilecegini dile getiren Prof. Dr. Mehmet Sayarlioglu, “SRB, bunun disinda vücut savunma sisteminden kaynaklanan baska sistemlere ait hastaliklara da eslik edebilir. Bazi hastalarda kulak kepçesi, burun, yüz, diz, meme uçlari da etkilenebilir. Nadiren tüm kol ve bacakta da RB görülebilir. Parmaklarda renk degisiminin yani sira ignelenme, uyusma, agri olabilir. Eger damarlarin daralma dönemi uzun sürerse dokular için tehlikeli olabilir. Kanlanma bozukluguna bagli parmak uçlarinda yaralar gelisebilir” diye konustu.

Raynaud sendromunun tanisinin hastanin tipik yakinmalari (parmaklarda soguk ve stresle gelisen mavi-mor renk degisikligi, sogukluk, agri) ve hastanin muayenesi ile konuldugunu söyleyen Prof. Dr. Mehmet Sayarlioglu, süphelenilen vakalarda degisik görüntüleme yöntemleri kullanilabilecegini ve benzer yakinmalara neden olan diger sebeplerin dislanmasi gerektiginin altini çizdi.

Sigara ve soguktan uzak durmalilar

Prof. Dr. Mehmet Sayarlioglu, Raynaud sendromu tanisi konmus bir hastanin yasantisinda nelere dikkat etmesi gerektigi hakkinda ise su önerilerde bulundu:

“Hastalar vücutlarini soguktan korumali ve buna göre kiyafet seçmelidir. Soguk havalarda mutlaka eldiven ve yün çorap giymeliler. Sigaradan uzak durmalilar. Sigaradaki nikotin ve benzeri kimyasallar damarlarin daralmasina neden olarak Raynaud hastaligini kötülestirir. Damar daralmasina yol açan ilaçlarin da olumsuz etkileri olabilir. Bu nedenle tedavi seçimleri buna göre yapilmalidir. Örnegin, bazi nezle-grip, migren ilaçlari ve psikiyatrinin kullandigi bazi ilaçlar damar daralmasina yol açabilir. Stresin de damar daraltici etkisi oldugu unutulmamalidir.”

Tedavide altta yatan hastaligin olup olmadigi önemli

RB’nin ilaç tedavisinde belirtinin birincil (primer) veya ikincil (sekonder) baska hastalik ile birlikte) olup olmadigi önem tasidigini söyleyen Prof. Dr. Mehmet Sayarlioglu, “Tedavi plani altta baska bir hastaligin olup olmadigi degerlendirilerek yapilir. SRB’nde eslik eden hastaligin tedavisi ön planda yapilir. Bunun yaninda damar genisletici diger tedaviler hastanin durumuna göre degerlendirilir. Ayrica hastanin kullandigi baska ilaçlar varsa, bunlarin RB’ne etkileri degerlendirilerek gerekirse buna göre düzenleme yapilmaktadir” diyerek açiklamalarini sonlandirdi.