55 Yildir Zamana Ayar Veriyor
Samsun’da 70 yasindaki Musa Avci, 55 yildir saat tamir ederek zamana ayar veriyor.
Samsun’daki 4-5 saat tamircisinden biri olan ve aktif en tecrübeli tamirci olarak dikkat çeken Avci, yakin zamanda bu meslegin bitecegini, buna üzüldügünü dile getirdi.
“55-60 yil önce 130 saat tamircisi vardi simdi 5”
Zamana ayar veren saat tamircilerinin zamana ayak uyduramadigini ve meslegin yol olma noktasina geldigini ifade eden Musa Avci, “Saatin en büyük düsmani sudur. Saatlerin arkasinda ‘100-200 metreye kadar su geçirmez’ yazsa da su geçirebilir. Saatlere deniz suyu kaçarsa kesinlikle tamir olmaz. Tatli su kaçmis ise beyni bozulur, çarklarda pas olur, onlar da saatin ömrünü yariya indirse de tamir edilebilir. 70 yasindayim, 55 yildir saat tamir ediyorum. Su anda saat tamiri usta kalmadi. Son nesil ustalariz. Tüm zanaatlar yapa boza ögreniliyor ama ileride bizim gibi zanaatkarlarin yetisecegine inanmiyorum. Gençlik su anda hevesli degil. Su anda saat tamircileri de pil degistiriyor. Bu tamircilik degildir. Mekanik saatten anlayan Samsun’da en fazla 5 kisi var. 1968-1970’lerde sadece Samsun’da 130 saat tamircisi vardi. O dönem dernek kurmak için de valilikten girisimlerde bulunmustuk. Eski ustalarimiz artik rahmetli oldu. Su anda mekanik saatlerin sök-tak islemi 200 TL civarinda. Saat tamirciliginin sonunu söyle görüyorum: Illerde bir mekan tutulur, ‘saat tamiri yapilir’ tabelasi asar. Bunlari toplayip Ankara ya da Istanbul’a toptan gönderir. Tamir olduktan sonra gelen saatler burada 200 TL’ye tamir edilecekken bin TL’yi bulur. Sonucu böyle görüyorum. Çünkü sanat bitti, meraklisi yok” dedi.
“Çin saatleri tamir olmuyor, pil takinca çalismiyorsa çöpe gidiyor”
Özellikle Çin menseili saatlerin piyasaya girmesi ile saatlerde kalitenin azaldigini ve tamir islerinin de düstügünü kaydeden Avci, “Türkiye, Çin çöplügü oldu. Yapilmayan, puntolu makineler genellikle bize geliyor. Pil takiliyor, çalismiyorsa kaldirip atiyoruz. Bunun yani sira bazi saat hastalari kaliteli saatler kullanirlar. Bilinen uluslararasi markalarin saatlerinin tamirini de her usta yapamaz. Bunlari sadece bizim gibi eski zanaatkarlar yapabilir. Onlar da tamir için çok nadir gelirler. Akilli saatlerin ömrü en fazla 3 yildir. Belirli süre sonra sarj almadigi ya da tutmadigi için kullanilamayacak. Akilli saatler islerimize olumsuz yansimadi. Mekanik hastalari baska saat kullanmadigindan isler azalmadi. Samsun’da benim haricimde ayni yasta 3-4 usta var. Ben birakiyorum, onlarin da daha fazla bu meslegi yapacagini zannetmiyorum” diye konustu.