Dr. Gürbüz Yulug Açiklamasi 'Maymun Çiçegi Virüsünden Ölüm Orani Yüzde 3-6'
Maymun çiçegi virüsü hakkinda uyarilarda bulunan Enfeksiyon Hastaliklari ve Mikrobiyoloji Uzmani Dr. Gürbüz Yulug, “Ortalama ölüm orani yüzde 3 ila 6 arasindadir. Sekonder hastaliklari olanlar, küçük çocuklarda ve hamilelerde daha agir seyreder” dedi.
“Ilk kez 9 aylik bir çocukta tespit edildi”
Virüsün ilk olarak 1959 yilinda bir maymunda izole edildigini, ilk insan vakasinin ise 1970’de Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde 9 aylik bir çocukta tespit edildigini isaret eden Uzm. Dr. Gürbüz Yulug, “Enfeksiyon maymunlar disinda sincaplarda, siçanlarda, farelerde, çayir köpeklerinde de görülür. Ortalama ölüm orani yüzde 3 ila 6 arasindadir. Sekonder hastaliklari olanlar, küçük çocuklarda ve hamilelerde daha agir seyreder” ifadelerini kullandi.
“Hayvandan da bulasabilir, insandan da”
Maymun çiçegi virüsünün hayvandan insana ya da insandan insana olmak üzere iki sekilde bulasabileceginin altini çizen Uzm. Dr. Yulug, “Enfekte hayvanin isirmasi, tirmalamasi veya hayvanin lezyonun çikarilmasiyla direkt veya dolayli bulasabilir. Hasta kisinin solunum damlaciklari, deri lezyonlariyla temas veya kontamine nesneler araciligiyla bulasabilir. Hasta insandan bulasma döküntülerin aktif oldugu dönemde daha çoktur. Virüs saglikli kisilere ciltteki çatlaklar, agiz, burun, göz gibi açik dokular veya solunum sistemi araciligiyla girer” seklinde konustu.
Ates, bas ve kas agrilari, lenf bezi sislikleri, çiçek benzeri döküntülere dikkat
Hastaligin belirtileri hakkinda bilgiler paylasan Uzm. Dr. Yulug, sunlari söyledi:
“Virüsün kuluçka süresi 5 ila 21 gündür. En yaygin belirtileri yüksek ates, bas, sirt ve kas agrilari, lenf bezi sislikleri, yorgunluk, üsüme, titreme, yüzde, eller ve ayak taninda çiçek benzeri döküntüler baslar ve tüm vücuda yayilir. Tüm kabuklar düsene kadar virüs bulasicidir. Hastaligin siddetine göre tüm döküntüler 2 ila 4 hafta içinde kaybolur.”
Laboratuvar tanisinin genellikle lezyondan alinan materyalin türene özgü PCR’i ile konuldugunu dile getiren Uzm. Dr. Yulug, virüsün ayrica solunum salgilarinda, kan ve idrar sivilarinda da saptanabilecegini söyledi.
Maymun çiçegi virüsü hastaligindan korunma yollari
Uzm. Dr. Yulug, maymun çiçegi virüsü hastaligindan korunma yollarini ise söyle siraladi:
“Enfekte hayvanlar ve insanlardan temastan kaçinmak gerekir. Ellerin sik ve bol suyla yikanmasi. Özellikle enfekte kisiye temas ettikten sonra ellerin temizlenmesi önemlidir. Sosyal mesafeyi korumak önemli. Maske kullanmak en iyi tedbirlerden biridir. Kisisel esyalari paylasmamak gerekir. Asisi olan bir hastaliktir. Risk gruplarin asilanmasi gerekir. Seyahat ederken dikkat etmek gerekir.”
“Antiviral ilaçlar kullanilabilir”
Hastalik için spesifik tedavi olmadigini Uzm. Dr. Yulug, “Genellikle kendiliginden iyilesir. Istirahat, sivi tüketimi, agri kesiciler, kasintiyi azaltmak için kremler, antiviral ilaçlar kullanilabilir. Tedavideki amacimiz hastaligin süresini azaltmak, komplikasyonlari önlemek, hastanin genel durumunu iyilestirmektir” diye konustu.
“El hijyenine önem verilmeli, bol sivi tüketilmeli”
Tüm viral enfeksiyonlarda oldugu gibi maymun çiçegi virüsünde de korunmak için temasi önlemek ve el hijyenine önem verilmesi gerektiginin altini çizen Uzm. Dr. Yulug, “Özellikle çocuklar kaynagi belli olmayan pet hayvanlarindan uzak tutulmali. Bagisik sistemini güçlendirmek için sebze ve meyve agirlikli beslenmek, bol sivi tüketmek gerekir” uyarisinda bulundu.