Saglik Müdürlügü'nden Asiri Sicak Uyarisi

Günes veya sicak çarpmasinin asiri sicaga maruz kalma sonucu beden isisini ayarlayan terleme mekanizmasinin bozulmasina bagli olarak vücut isisinin düsürülememesi ile karakterize bir tablo oldugununun ve vücut isisi 10-15 dakika içerisinde 40-41 derece üstüne çikabilecegine dikkat çeken yetkililer, “Günes veya sicak çarpmasi acil olarak tedavi edilmezse kalici hasara veya ölüme neden olabilir. Bilinç kaybindan önce tedaviye baslanmasi durumunda iyilesme sansi oldukça yüksektir. Kisinin atesi 39,4 dece üzerindedir, deri kuru, kirmizi ve sicaktir, terleme yoktur, bulanti kusma, bas agrisi, bas dönmesi, göz çukurlarinin belirginlesmesi ve görme netliginin bozulmasi ile komaya kadar gidebilen suur bulanikligi veya kaybi vardir. Ilk yardimda; kisi hemen serin ve hava akimi olan bir yere alinmali, siki giysileri gevsetilmeli, soguk su veya sogutucularla (vantilatör, klima vb.) sogutulmaya çalisilmali, bilinci kapaliysa kesinlikle içmesi için sivi verilmemeli ve en yakin saglik kurulusuna götürülmelidir. Gerekli durumlar da hava yolu açilmali ve suni solunum yapilmalidir” belirttiler.

Sicak bitkinligi ve kramplari hakkinda vatandaslari uyaran uzmanlar, açiklama su ifadelere yer verdi; “Uzun süre asiri sicaga maruz kalma ve yeterli miktarda sivi almamaya bagli su ve mineral kaybiyla meydana gelir. Daha siklikla yaslilarda, yüksek tansiyonu olanlarda ve günes altinda çalisanlarda görülür. Asiri terleme, yorgunluk, halsizlik, bayilma hissi, nabiz hizlanmasi, ates yükselmesi belirtileriyle kendini gösterir. Deri soguk ve nemlidir, nabiz hizli ve zayiftir, solunum hizli ve yüzeysel, suur açiktir. Günes çarpmasinin daha hafif sekli olup hayati tehlike yoktur. Ilkyardim; uygun ve zamaninda yapilirsa genel durum hizla düzelir. Serin bir yerde istirahate alinan hastanin giysileri gevsetilip, sirt üstü yatirilarak bacaklari yükseltilir. Islak havlu veya bezle serinletilmeye çalisilir. Bol miktarda sivi verilir; özellikle de tuzlu ayran içirilir. Yaklasik 1 saat içerisinde kisinin genel durumu düzelmezse mutlaka saglik kurulusuna basvurulmasi gerekir. Sicak kramplari ise asiri aktivite sonucunda terlemeye bagli olarak vücutta hizli bir su ve mineral kaybi meydana gelir. Düsük mineral seviyeleri kaslarda sicak kramplarina neden olabilir. Sicak kramplari ayni zamanda sicak bitkinliginin belirtilerinden birisidir. Genellikle karin, bacak ve kol kaslarinin fiziksel aktivite sirasinda agrili spazmlariyla meydana gelir. Sicak kramplari için tibbi tedaviye gerek yoktur, kisinin yaptigi aktivite durdurulmali sakin ve serin bir yerde oturtulmalidir, meyve suyu veya mineralli içecekler içirilmelidir. Kramp meydana geldikten sonra en az birkaç saat fiziksel aktivitede bulunulmamali, bir saat içerisinde geçmezse en yakin saglik kurulusuna basvurulmalidir.

Günes yaniklari deriye hasar verecegi için günes yaniklarindan kaçinilmalidir. Uzun süreli günes isigina maruz kalmakla meydana gelir. Deri kizarik, agrili ve asiri derecede sicaktir. Eger etkilenen kiside ates, bül (su toplanmasi) ve siddetli agri varsa veya 1 yasindan küçükse en yakin saglik kurulusuna basvurulmalidir. Günes yanigindan korunmak için günes isigina maruz kalmaktan kaçinilmali, günes yanigi olan yerler soguk su ile silinmeli, etkilenmis bölgelere nemlendirici tibbi losyon sürülmelidir. Yag, salça, yogurt ve dis macunu vb. maddeler kesinlikle sürülmemeli, büller patlatilmamalidir.

Sicak döküntüsü (Isilik) ise sicak ve nemli havalarda asiri terlemeye bagli olarak derinin tahrisidir. Her yasta görülmekle birlikte siklikla bebeklerde görülür. Küçük kizarikliklar seklindedir. Siklikla boyun, gögüs, dirsek iç yüzü gibi kivrim yerlerinde görülür. Kizarik bölgeler kuru tutulmali, daha serin ve daha az nemli ortam saglanmalidir. Günesin geç dönem etkileri günes isinlarinin saglik üzerine oldukça önemli olumlu etkileri mevcuttur. Uzun süre maruz kalindiginda olumsuz etkiler de ortaya çikabilir. Ciltte erken yaslanma, gözde katarakt gelisimi, deri kanseri ve günes lekelerinin ortaya çikmasi günesin olumsuz etkilerindendir”