Uzmanlardan Van Gölü Uyarisi

Van Gölü’nde son 15 gün içerisinde yasanan bogulma vakalari uzmanlari harekete geçirirken, Van Yüzüncü Yil Üniversitesi (Van YYÜ) Su Ürünleri Fakültesi Ögretim Üyesi Dr. Mustafa Akkus, gölde 5 ana akinti sisteminin oldugunu ifade ederek, “Özellikle akarsularin göle döküldügü yerdeki sicaklik farki ve rüzgarlar nedeniyle gölde çok siddetli akintilar olusuyor” dedi.

Uzmanlardan Van Gölü Uyarisi
Van’in Tusba ilçesi sinirlari içerisinde bulunan Çarparak Adasi yakinina 20 Haziran 2024 günü arkadaslari ile birlikte giden Ahmet Hilmi Hanalp (22), Van Gölü’nde yüzdügü sirada gözden kaybolduktan 9 gün sonra ölü bulundu. 14 Temmuz 2024 tarihinde ise ayni bölgede Müslüm Üçer ve Serhat Elçi’nin cansiz bedenlerine ulasilirken gözler yeniden bin 650 rakimda bulunan ve farkli ekosisteme sahip Van Gölü’ne çevrildi. Geçen yilda ayni bölgede 3 kisi bogulurken, 28 Haziran 2020 tarihinde Gevas ilçesine bagli Altinsaç Mahallesi’nden Van Gölü’ne açildiktan sonra 60 göçmen ile ayni bölge yakinlarinda batan tekneye, yapilan yogun çalismalar sonucu 11 gün sonra ulasilmisti.

“Yüzmesi zayif olan, yada yüzme bilmeyen insanlar için bütün sular tehlikeli”

Van Yüzüncü Yil Üniversitesi (Van YYÜ) Su Ürünleri Fakültesi Dr. Ögretim Üyesi Mustafa Akkus, Van Gölü 3 bin 712 kilometre karelik yüzey alani ile beraber ülkemizin en büyük gölü. Yani Marmara Denizi’nin üçte biri büyüklügünde bir göl. Gölde 5 ana akinti sistemi var. Özellikle akarsularin göle döküldügü yerdeki sicaklik farki ve rüzgarlar nedeniyle gölde çok siddetli akintilar olusuyor. Bu noktada yaz aylari geldiginde haliyle insanlar Van Gölü’ne girmek istiyor, serinlemek istiyor ve yahut ta güzel bir vakit geçirmek istiyor. Fakat Türkiye’nin neresine giderseniz gidin denize girebileceginiz cankurtaran olan plajlar var. Bugün esas sormamiz gereken soru su? Van’da yasayan birisi ve ya Van Gölü kenarinda yasayan bir insan ben göle girecegim dedigi zaman cankurtarani olan düzgün bir plajimiz varmi? Bizim Van Gölü’ndeki göle girebilecek uygun plaj sayimizi artirmamiz gerekiyor. Burada kuleler olacak, cankurtaranlar olacak. Insanlar buraya gidip güvenli bir sekilde göle girecek. Özellikle yüzmesi zayif olan, yada yüzme bilmeyen insanlar için bütün sular tehlikeli” dedi.



“Çarpanak Adasi’nin hemen kuzeyine dogru ilerledigimiz zaman burada da 3 ana akinti sistemi mevcut”

Hele hele Van Gölü gibi bin 650 metre rakimda ve aniden derinlesebilen noktalarin oldugu yer maalesef bogulma vakalarinin çok çok oldugu yerler oldugunun altini çizen Dr. Ögretim Üyesi Mustafa Akkus, “Su anda gördügünüz uydu görüntüsü Van Gölü’ndeki akinti sistemlerini gösteriyor. Akintilar yönünden özellikle Ercis körfezi en zengin konumlardaki yerlerden biri. Diger Van ve Tatvan körfezini düsündügümüz zaman ise burada da 2 tane büyük akinti sistemi var. Harita üzerinden gösterecek olursan Van körfezi dedigimiz alanda Çarpanak Adasi istikametinden baslayip saat yönünde dönen bir akinti sistemi mevcut. Hemen karsi Ahlat ve Adilcevaz tarafina gittigimizde de akintinin olusturdugu etki çok bariz bir sekilde görüyoruz. Çarpanak Adasi’nin hemen kuzeyine dogru ilerledigimiz zaman burada da 3 ana akinti sistemi mevcut. Surada saat yönünün tersine dogru olan akintilarimiz var. Körfezin en ucunda ise Bendimahi çayi ile Zilan çayinin etkisi ile saat yönüne dönen bir akinti sistemi var. Bu yüzden Çarpanak Adasi’nin oldugu yer adeta bogazdaki saat yönüne dönen akinti ile saat yönünün tersine dönen akintinin kesistigi noktalar. Bu sebepten dolayi Çarpanak Adasi’nda mutlaka eger göle girilecekse kiyidan uzaklasmamak gerekiyor. Hatta mümkünse buranin tamamen yüzme açisindan kapatilmasi gerekiyor. Burada ‘göle girmek tehlikeli ve yasaktir tabelalari’ koyduk ama burada siki bir denetim yapilmasi ve gerekiyorsa buranin yüzemeye kapatilmasi gerekiyor. Çünkü sürekli burada busene kötü haberler aliyoruz. Burada insanlarin boguldugunu ailelerin harap oldugunu görüyoruz. Bu sebepten dolayi bizim Van Gölü etrafinda yüzmeye uygun plaj sayimizi artirmamiz, burada kulelerin bulunmasi lazim. Mutlak suretle cankurtaran sayisini artirmamiz lazim” diye konustu.



“Çarpanak Adasi kiyisindaki derinlik aniden çok fazla artiyor, 1 metreden 175 metreye kadar çikiyor”

Insanlarin öyle rasgele her yerde göle girmesinin maalesef kötü sonuçlari ortaya çikartabildiginin altini çizen Dr. Ögretim Üyesi Mustafa Akkus, “Bugün Van Gölü’ne girebilecegimiz cankurtaran ve bütün imkanlari olan maalesef plaj sayisi çok yetersiz, çok az sayida. Van Gölü’nün yüzme açisindan diger tehlikesi de su. Buradaki gördügümüz su andaki görüntü Van Gölü’nün derinlik haritasini gösteriyor. Derinliklerin nasil degistigini burada görüyoruz. Burada gördügümüz yer Çarpanak Adasi, yanibasindaki yarim ada seklindeki Çarpanak burnu. Zaten akintilarin merkezinde olan bir yer. Bir akinti böyle geliyor, bir akinti ise Ercis tarafindan geliyor. Dolayisiyla su hareketliligi fazla. Buna ek olarak ta burada derinlik aniden çok fazla artiyor. Kiyidan suya hemen girdiginiz zaman su derinligi 1 metre iken bir iki adim attiginizda 13 metre, 18 metre 40 metre ve 175 metre metreyi görüyorsunuz. Hele de yüzme bilmiyorsaniz paniklememiz çok dogal. Bu sebepten dolayi Van Gölü çevresinde cankurtarani olan, gözetleme kuleleri olan yerlerin sayisinin artirilmasi lazim” dedi.



“Van Gölü’nün derinliginin aniden arttigi ve çok çok güçlü akintilarin oldugu bir yer”

Van Gölü etrafinda 1 milyonu askin insan yasadigini ifade den Dr. Ögretim Üyesi Mustafa Akkus, “Van sehri büyüksehir olan niteliginde bir yer. Ama maalesef insanlarin göle girebilecegi sayida uygun plaj yok. Bu sebepten dolayi öncelikli olarak insanlarin rasgele yerlerde göle girmelerinin önüne geçmeliyiz ve cankurtaran olan uygun plajlari artirmamiz lazim. Insanlarin göle girmek için bir talep var haliyle. Yaz ayi geldi insanlar gölle bulusmak istiyorlar ama maalesef cankurtarani olan uygun plajlarin yetersizligi sebebiyle herkes kafasina göre bir yerde göle giriyor. Sunu tekrar etmemiz lazim. Van Gölü’nün derinliginin aniden arttigi ve çok çok güçlü akintilarin oldugu bir yer. Özellikle bu sene çok siddetli rüzgar var. Siz bugün gidip girdiginizde gayet sakin olan bir alan yarin rüzgarla beraber çok tehlikeli bir yere dönüsebiliyor. Siz halen dündeki o sakin yer aklinizda. Fakat rüzgar oldugu zaman rüzgarin etkisiyle beraber sizi açiga çeken çok güçlü akintilar olusuyor. Buna ek olarak da iyi bir yüzme bilmiyorsaniz maalesef sonuç çok kötü oluyor” seklinde konustu.

Kaynak: İHA