Rize'ye Özgü 'Baston Ekmegi' Diger Ekmeklere Göre Daha Yavas Bayatliyor

Rize’nin nemli bir iklime sahip olmasindan ötürü yörede yasayan insanlar normal ekmeklerin yani sirada daha yavas bayatlayan bir ekmek üretimine basladilar. Nesiller boyu üretimi gerçeklestirilen Rize baston ekmeginin, hamur kazaninda yaklasik 45 dakika boyunca yogurulmasi bekleniyor. Yogurulma isleminin ardindan hamur ustalar tarafindan elleriyle ince, uzun ve rulo sekline getirerek mayalanmak üzere beklemeye aliyorlar. Yaklasik 2 saat süren mayalanma islemini geçen ekmekler üçer ve dörder adet birlesik bir sekilde firinlara veriliyor. Yaklasik 2 saat de firinda pisen ekmek, sofralarda yerini almak üzere hazir hale geliyor. Geç bayatlama özelligine sahip olan bu ekmek yaklasik 1 hafta ile 10 gün arasinda bayatliyor. Rize baston ekmeginin, 26 Mart 2018 tarihinde cografi isaret tescili alabilmek için basvurusu yapilirken 26 Haziran 2019 tarihinde de cografi isaretini aldi. Rize baston ekmegi hala daha yörenin vazgeçilmez ürünü olarak tüketiliyor.

"Baston ekmegi yöremizin ustalari tarafindan bu yöreye özgü olarak yapilmistir"

Baston ekmeginin en büyük özelliginin geç bayatlamasi oldugunu belirten firinci Yunus Emre Dilmaç, "Baston ekmegi yöremizin ustalari tarafindan bu yöreye özgü olarak yapilmistir. Normal ekmekler daha çabuk bayatladigi için baston ekmeginin mayasi, isleyisi ve sekli ile geç bayatliyor. Baston ekmegi 2’li, 3’lü ve 4’lü sekilde firina verilir. Daha sonrada vatandasa sunulur. Rize engebeli bir arazi. Türkiye Cumhuriyeti’nin de etrafi bir ates çemberi. Türkiye Cumhuriyeti gibi o ates çemberinin ortasinda dimdik durmanin hamur bulmus halidir bu ekmek. Yaylalara insanlar çikiyor. Yaylada da her zaman un çikarmadigin için sikinti oluyor. Bundan 20-30 tane aliyorlar. Bu ekmekler onlara 2-3 hafta yetiyor. Çünkü geç bayatliyor" ifadelerini kullandi.

"Rize’ye özgü ekmek ise 1 haftadan fazla tazeligini koruyabiliyor"

Normal ekmeklerin yani sira baston ekmeginin 1 haftadan daha fazla tazeligini koruyabildigine vurgu yapan firinci Muharrem Çelik, “45 dakikalik bir hamur sürecimiz var. Havalarin sicak olmasindan ötürü buz kullaniyoruz. Suyumuz tamamen dogal bir su. Mayayi çok az kullaniyoruz. Sonrasinda isleme yerine aliyoruz. Orada seklini veriyoruz. 2 saat mayalanmasi sürüyor. Firina verdikten sonra yaklasik 2 saat içeride kaliyor. Bunun özelligi de bu. Biçak kesinlikle atmiyoruz. Biçak atmamamizin nedeni de 1 hafta 10 gün civarinda bu ekmek bayatlamiyor. Diger ekmek 20 dakikada pisiyor. Bu 1 buçuk saatte pisiyor. Normal ekmek 1 günde bayatliyor. Rize’ye özgü ekmek ise 1 haftadan fazla tazeligini koruyabiliyor” seklinde konustu.