Kripto Varliklara Iliskin Düzenlemeler Içeren Kanun Teklifi Neleri Kapsiyor
Kripto varliklara iliskin düzenlemeler içeren "Sermaye Piyasasi Kanununda Degisiklik Yapilmasina Dair Kanun Teklifi" geçtigimiz günlerde Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Baskanligina sunuldu.
Kripto paralara iliskin düzenlemeleri içeren kanun teklifi, 16 Mayis’ta Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Baskanligina sunuldu. Teklif, bu alandaki dünya uygulamalarinin incelenmesinin ardindan hazirlandi. Üzerinde uzun süredir çalisilan teklif, kripto varliklara, kripto varlik hizmet saglayicilarina iliskin hükümlerin yani sira müsterilerin risklere karsi korunmasina yönelik düzenlemeler içeriyor.
Teklif 30 Mayis’ta görüsülecek
Kripto paralara iliskin düzenlemeler Sermaye Piyasasi Kanunu’nda (SPK) yer alacak. Teklifle, bu kanuna kripto varliklara iliskin tanimlar eklenecek. Kanun teklifi, 30 Mayis Persembe günü Plan ve Bütçe Komisyonunda görüsülecek. Komisyon sürecinin ardindan teklif, TBMM Genel Kurulunda ele alinacak. Genel Kurulda kabul edilmesi halinde teklif kanunlasacak ve Resmî Gazete’de yayimlanarak yürürlüge girecek.
Usul ve esaslar da SPK tarafindan belirlenecek
Kripto varlik hizmet saglayicilarin kurulabilmesi ve faaliyete baslamasi için Sermaye Piyasasi Kurulu’ndan izin alinmasi zorunlu olacak. Ayrica kripto varlik hizmet saglayicilarin kuruluslarina, faaliyete baslamalarina SPK tarafindan izin verilebilmesi için bilgi sistemleri ve teknolojik altyapilari konularinda TÜBITAK’in belirleyecegi kriterlere uygunluk aranacak. Kripto varliklara yönelik yatirim danismanligi ve portföy yöneticiligi yapilmasina iliskin usul ve esaslar da SPK tarafindan belirlenecek.
Fiyatlar serbest olusacak
Platformlarda fiyatlar serbestçe olusacak. Platformlar islemlerin güvenilir, seffaf, etkin, istikrarli, adil, dürüst ve rekabetçi bir sekilde gerçeklesmesinin saglanmasi, piyasa bozucu nitelikte eylem ve islemlerin tespit edilmesi, önlenmesi ve tekrarlanmamasi amaciyla emir ve islem esaslarini belirleyecek, bünyelerinde gerekli gözetim sistemini kuracak ve her türlü önleyici tedbirleri alacak.
Hesaplar, güvenli, erisebilir ve takip edilebilir sekilde tutulacak
Müsterilerin kripto para transferlerinin gerçeklestirildigi cüzdanlara ve fon transferlerinin gerçeklestirildigi hesaplara iliskin kayitlar kripto varlik hizmet saglayicilar tarafindan güvenli, erisilebilir ve takip edilebilir sekilde tutulacak. Tüm islem kayitlarinin bütünlügü, dogrulugu ve gizliligi saglanacak. Müsterilerin kripto varlik transfer islemlerinde, SPK ve Mali Suçlari Arastirma Kurulu Baskanligi tarafindan yapilan düzenlemelere uyulacak.
Müsterilere ait nakitlerin bankalarda tutulmasi zorunlu olacak
Platformlarin müsterilerine ait kripto varliklari, müsterilerin kendi cüzdanlarinda bulundurulmasi esas olacak. Müsterilerin kendi cüzdanlarinda bulundurmayi tercih etmedikleri kripto varliklara iliskin saklama hizmetinin, Kurul tarafindan yapilacak düzenleme uyarinca yetkilendirilmis ve Bankacilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafindan uygun görülen bankalarca veya Kurulca kripto varlik saklama hizmeti sunma konusunda yetkilendirilmis kuruluslarca sunulmasi ve müsterilere ait nakitlerin bankalarda tutulmasi zorunlu olacak.
Kaynaklanan zararlardan kripto varlik hizmet saglayicilari sorumlu olacak
Kripto varlik hizmet saglayicilarinin hukuka aykiri faaliyetleri ile nakit ödeme veya kripto varlik teslim yükümlülüklerini yerine getirememesinden kaynaklanan zararlardan kripto varlik hizmet saglayicilari sorumlu olacak. Kripto varlik hizmet saglayicilari, bilisim sistemlerinin isletilmesi, her türlü siber saldiri, bilgi güvenligi ihlalleri gibi fiillerden veya personelin her türlü davranisindan kaynaklanan kripto varlik kayiplarindan Türk Borçlar Kanunu’nun ilgili hükmü kapsaminda sorumlu olacak.
Müsterilerin varliklari haczedilemeyecek
Müsterilerin nakit ve kripto varliklari, kripto varlik hizmet saglayicilarinin borçlari nedeniyle, kripto varlik hizmet saglayicilarinin mal varligi ise müsterilerin borçlari nedeniyle kamu alacaklari için olsa dahi haczedilemeyecek, rehnedilemeyecek, iflas masasina dahil edilemeyecek ve üzerlerine ihtiyati tedbir konulamayacak. Müsterilere ait nakit ve kripto varliklara iliskin tedbir, haciz ve benzeri her türlü idari ve adli talepler kripto varlik hizmet saglayicilari tarafindan yerine getirilecek. Müsterilere ait nakit ve kripto varliklara adli makamlarca el konulmasi halinde, el konulan varliklarin Kurulca yetkilendirilmis saklama hizmeti saglayan kuruluslar nezdinde olusturulan cüzdanlarda muhafazasi için gerekli tüm islemler adli makamlarca tesis edilecek.
Izinsiz kripto varlik hizmet saglayiciligi faaliyetine cezalar
Izin almaksizin kripto varlik hizmet saglayicisi olarak faaliyet yürüttügü tespit edilen gerçek kisiler ve tüzel kisilerin yetkilileri 3 yildan 5 yila kadar hapis ve 5 bin günden 10 bin güne kadar adli para cezasi ile cezalandirilacak. Kripto varlik hizmet saglayici görevi nedeniyle kendisine tevdi edilen veya koruma, saklama ve gözetimiyle yükümlü oldugu para veya para yerine geçen evrak veya senetleri, diger mallari veya kripto varliklari kendisinin ya da baskasinin zimmetine geçiren kripto varlik hizmet saglayici yönetim kurulu baskan ve üyeleri ile diger mensuplari, 8 yildan 14 yila kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezasi ile cezalandirilacaklar; kripto varlik hizmet saglayicinin zararini tazmin edecekler.
Suçun, zimmetin açiga çikmamasini saglamaya yönelik hileli davranislarla islenmesi halinde faile 14 yildan 20 yila kadar hapis ve 20 bin güne kadar adli para cezasi verilecek. Ancak, adli para cezasinin miktari kripto varlik hizmet saglayicinin ve müsterilerinin ugradigi zararin 3 katindan az olamayacak.
Kripto varlik platformlarindan vergi ya da hizmet bedeli alinacak mi
Düzenlemeyle vergilendirme getirilmiyor. Her yil hizmet bedeli olarak platformlarin bir önceki yilki faiz gelirleri hariç tüm gelirlerinin yüzde biri SPK, yüzde biri de TÜBITAK bütçesine ilgili yilin mayis ayi sonuna kadar ödenip gelir kaydedilecek.
Süreç nasil isleyecek
Kanunun yürürlüge girdigi tarihte kripto varlik hizmet saglayiciligi faaliyeti yürütenler, yürürlük tarihinden itibaren bir ay içinde, Kurulca belirlenecek belgelerle Kurula basvuruda bulunarak, ikincil düzenlemelerde öngörülecek sartlari saglayarak faaliyet izni almak üzere gerekli basvurulari yapacaklarina veya müsteri hak ve menfaatlerini zarara ugratmadan üç ay içerisinde tasfiye karari alacaklarina ve tasfiye sürecinde yeni müsteri kabul etmeyeceklerine dair bir beyan sunmak zorunda olacak. Kanunun yürürlügü sonrasinda faaliyete baslamak isteyenler, faaliyetlerine baslamadan önce Kurula basvuruda bulunarak ikincil düzenlemelerde öngörülecek sartlari saglayarak faaliyet izni almak üzere gerekli basvurulari yapacaklarini beyan edecek.
Tasfiyeye gitmeyi tercih eden ya da belirlenen süre içerisinde Kurula basvuru yapmayan kuruluslarda hesaplari bulunan müsterilerin transfer taleplerinin yerine getirilmemesi izinsiz hizmet saglayiciligi faaliyeti suçunu olusturacak.
Yurt disinda yerlesik kripto varlik hizmeti saglayicilari 3 ay içerisinde sonlandirilacak
Yurt disinda yerlesik kripto varlik hizmet saglayicilar, Türkiye’de yerlesik kisilere yönelik faaliyetlerini kanunun yürürlüge girdigi tarihi takip eden üç ay içerisinde sonlandiracak. Müsterilerin kripto varliklari nakde veya nakdi kripto varliga çevirebilmelerine ve kripto varliklarin transferinin gerçeklestirilmesine imkan veren Türkiye’de yerlesik ATM ve benzeri elektronik islem cihazlarinin faaliyetleri, kanunun yürürlüge girdigi tarihi takip eden üç ay içerisinde sonlandirilacak; faaliyetini sonlandirmayan ATM’ler mahallin en büyük mülki idare amirinin bildirimi üzerine is yeri açma ve çalisma ruhsatlarina iliskin mevzuatta belirlenen yetkili idareler tarafindan kapatilacak.
Kaynak: İHA
Teklif 30 Mayis’ta görüsülecek
Kripto paralara iliskin düzenlemeler Sermaye Piyasasi Kanunu’nda (SPK) yer alacak. Teklifle, bu kanuna kripto varliklara iliskin tanimlar eklenecek. Kanun teklifi, 30 Mayis Persembe günü Plan ve Bütçe Komisyonunda görüsülecek. Komisyon sürecinin ardindan teklif, TBMM Genel Kurulunda ele alinacak. Genel Kurulda kabul edilmesi halinde teklif kanunlasacak ve Resmî Gazete’de yayimlanarak yürürlüge girecek.
Usul ve esaslar da SPK tarafindan belirlenecek
Kripto varlik hizmet saglayicilarin kurulabilmesi ve faaliyete baslamasi için Sermaye Piyasasi Kurulu’ndan izin alinmasi zorunlu olacak. Ayrica kripto varlik hizmet saglayicilarin kuruluslarina, faaliyete baslamalarina SPK tarafindan izin verilebilmesi için bilgi sistemleri ve teknolojik altyapilari konularinda TÜBITAK’in belirleyecegi kriterlere uygunluk aranacak. Kripto varliklara yönelik yatirim danismanligi ve portföy yöneticiligi yapilmasina iliskin usul ve esaslar da SPK tarafindan belirlenecek.
Fiyatlar serbest olusacak
Platformlarda fiyatlar serbestçe olusacak. Platformlar islemlerin güvenilir, seffaf, etkin, istikrarli, adil, dürüst ve rekabetçi bir sekilde gerçeklesmesinin saglanmasi, piyasa bozucu nitelikte eylem ve islemlerin tespit edilmesi, önlenmesi ve tekrarlanmamasi amaciyla emir ve islem esaslarini belirleyecek, bünyelerinde gerekli gözetim sistemini kuracak ve her türlü önleyici tedbirleri alacak.
Hesaplar, güvenli, erisebilir ve takip edilebilir sekilde tutulacak
Müsterilerin kripto para transferlerinin gerçeklestirildigi cüzdanlara ve fon transferlerinin gerçeklestirildigi hesaplara iliskin kayitlar kripto varlik hizmet saglayicilar tarafindan güvenli, erisilebilir ve takip edilebilir sekilde tutulacak. Tüm islem kayitlarinin bütünlügü, dogrulugu ve gizliligi saglanacak. Müsterilerin kripto varlik transfer islemlerinde, SPK ve Mali Suçlari Arastirma Kurulu Baskanligi tarafindan yapilan düzenlemelere uyulacak.
Müsterilere ait nakitlerin bankalarda tutulmasi zorunlu olacak
Platformlarin müsterilerine ait kripto varliklari, müsterilerin kendi cüzdanlarinda bulundurulmasi esas olacak. Müsterilerin kendi cüzdanlarinda bulundurmayi tercih etmedikleri kripto varliklara iliskin saklama hizmetinin, Kurul tarafindan yapilacak düzenleme uyarinca yetkilendirilmis ve Bankacilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafindan uygun görülen bankalarca veya Kurulca kripto varlik saklama hizmeti sunma konusunda yetkilendirilmis kuruluslarca sunulmasi ve müsterilere ait nakitlerin bankalarda tutulmasi zorunlu olacak.
Kaynaklanan zararlardan kripto varlik hizmet saglayicilari sorumlu olacak
Kripto varlik hizmet saglayicilarinin hukuka aykiri faaliyetleri ile nakit ödeme veya kripto varlik teslim yükümlülüklerini yerine getirememesinden kaynaklanan zararlardan kripto varlik hizmet saglayicilari sorumlu olacak. Kripto varlik hizmet saglayicilari, bilisim sistemlerinin isletilmesi, her türlü siber saldiri, bilgi güvenligi ihlalleri gibi fiillerden veya personelin her türlü davranisindan kaynaklanan kripto varlik kayiplarindan Türk Borçlar Kanunu’nun ilgili hükmü kapsaminda sorumlu olacak.
Müsterilerin varliklari haczedilemeyecek
Müsterilerin nakit ve kripto varliklari, kripto varlik hizmet saglayicilarinin borçlari nedeniyle, kripto varlik hizmet saglayicilarinin mal varligi ise müsterilerin borçlari nedeniyle kamu alacaklari için olsa dahi haczedilemeyecek, rehnedilemeyecek, iflas masasina dahil edilemeyecek ve üzerlerine ihtiyati tedbir konulamayacak. Müsterilere ait nakit ve kripto varliklara iliskin tedbir, haciz ve benzeri her türlü idari ve adli talepler kripto varlik hizmet saglayicilari tarafindan yerine getirilecek. Müsterilere ait nakit ve kripto varliklara adli makamlarca el konulmasi halinde, el konulan varliklarin Kurulca yetkilendirilmis saklama hizmeti saglayan kuruluslar nezdinde olusturulan cüzdanlarda muhafazasi için gerekli tüm islemler adli makamlarca tesis edilecek.
Izinsiz kripto varlik hizmet saglayiciligi faaliyetine cezalar
Izin almaksizin kripto varlik hizmet saglayicisi olarak faaliyet yürüttügü tespit edilen gerçek kisiler ve tüzel kisilerin yetkilileri 3 yildan 5 yila kadar hapis ve 5 bin günden 10 bin güne kadar adli para cezasi ile cezalandirilacak. Kripto varlik hizmet saglayici görevi nedeniyle kendisine tevdi edilen veya koruma, saklama ve gözetimiyle yükümlü oldugu para veya para yerine geçen evrak veya senetleri, diger mallari veya kripto varliklari kendisinin ya da baskasinin zimmetine geçiren kripto varlik hizmet saglayici yönetim kurulu baskan ve üyeleri ile diger mensuplari, 8 yildan 14 yila kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezasi ile cezalandirilacaklar; kripto varlik hizmet saglayicinin zararini tazmin edecekler.
Suçun, zimmetin açiga çikmamasini saglamaya yönelik hileli davranislarla islenmesi halinde faile 14 yildan 20 yila kadar hapis ve 20 bin güne kadar adli para cezasi verilecek. Ancak, adli para cezasinin miktari kripto varlik hizmet saglayicinin ve müsterilerinin ugradigi zararin 3 katindan az olamayacak.
Kripto varlik platformlarindan vergi ya da hizmet bedeli alinacak mi
Düzenlemeyle vergilendirme getirilmiyor. Her yil hizmet bedeli olarak platformlarin bir önceki yilki faiz gelirleri hariç tüm gelirlerinin yüzde biri SPK, yüzde biri de TÜBITAK bütçesine ilgili yilin mayis ayi sonuna kadar ödenip gelir kaydedilecek.
Süreç nasil isleyecek
Kanunun yürürlüge girdigi tarihte kripto varlik hizmet saglayiciligi faaliyeti yürütenler, yürürlük tarihinden itibaren bir ay içinde, Kurulca belirlenecek belgelerle Kurula basvuruda bulunarak, ikincil düzenlemelerde öngörülecek sartlari saglayarak faaliyet izni almak üzere gerekli basvurulari yapacaklarina veya müsteri hak ve menfaatlerini zarara ugratmadan üç ay içerisinde tasfiye karari alacaklarina ve tasfiye sürecinde yeni müsteri kabul etmeyeceklerine dair bir beyan sunmak zorunda olacak. Kanunun yürürlügü sonrasinda faaliyete baslamak isteyenler, faaliyetlerine baslamadan önce Kurula basvuruda bulunarak ikincil düzenlemelerde öngörülecek sartlari saglayarak faaliyet izni almak üzere gerekli basvurulari yapacaklarini beyan edecek.
Tasfiyeye gitmeyi tercih eden ya da belirlenen süre içerisinde Kurula basvuru yapmayan kuruluslarda hesaplari bulunan müsterilerin transfer taleplerinin yerine getirilmemesi izinsiz hizmet saglayiciligi faaliyeti suçunu olusturacak.
Yurt disinda yerlesik kripto varlik hizmeti saglayicilari 3 ay içerisinde sonlandirilacak
Yurt disinda yerlesik kripto varlik hizmet saglayicilar, Türkiye’de yerlesik kisilere yönelik faaliyetlerini kanunun yürürlüge girdigi tarihi takip eden üç ay içerisinde sonlandiracak. Müsterilerin kripto varliklari nakde veya nakdi kripto varliga çevirebilmelerine ve kripto varliklarin transferinin gerçeklestirilmesine imkan veren Türkiye’de yerlesik ATM ve benzeri elektronik islem cihazlarinin faaliyetleri, kanunun yürürlüge girdigi tarihi takip eden üç ay içerisinde sonlandirilacak; faaliyetini sonlandirmayan ATM’ler mahallin en büyük mülki idare amirinin bildirimi üzerine is yeri açma ve çalisma ruhsatlarina iliskin mevzuatta belirlenen yetkili idareler tarafindan kapatilacak.